Αυξήσεις φωτιά στα υγρά καύσιμα «καίνε» τον προϋπολογισμό νοικοκυριών και επιχειρήσεων [πίνακες]

Οι μεγάλες διεθνείς αυξήσεις στις τιμές του αργού πετρελαίου που διαμορφώνονται κοντά σε υψηλά επταετίας στα 88 δολάρια το βαρέλι, έχουν εκτοξεύσει στα ύψη τις τιμές των υγρών καυσίμων για καταναλωτές και επαγγελματίες. Η απλή αμόλυβδη έχει φτάνει να πωλείται κατά μέσο όρο πανελλαδικά στα 1,786 ευρώ το λίτρο από 1,437 τον Ιανουάριο του 2021 και 1,369 ευρώ τον Απρίλιο του 2020 όταν είχαν καταρρεύσει οι τιμές λόγω της πανδημίας.

Η αμόλυβδη 100 οκτανίων πλησιάζει πανελλαδικά σχεδόν τα 2 ευρώ το λίτρο με αύξηση κατά 19% σε ετήσια βάση, ενώ στα ύψη έχει εκτοξευτεί το ντίζελ κίνησης που έχει φτάσει τα 1,527 ευρώ το λίτρο καταγράφοντας αύξηση 30% σε σύγκριση με πέρσι. Οι αυξήσεις στο ντίζελ κίνησης αφορούν εκτός από τους ιδιώτες και τους επαγγελματίες καθώς εκτοξεύουν στα ύψη το κόστος μεταφοράς ατόμων και προϊόντων και βάζουν ένα ακόμη λιθαράκι στις μεγάλες αυξήσεις που καταγράφονται σε σειρά προϊόντων.

Την ίδια στιγμή εν μέσω του χειμώνα οι ανατιμήσεις του μαύρου χρυσού έχουν εκτοξεύσει στα ύψη το κόστος πετρελαίου θέρμανσης που ούτε λίγο ούτε πολύ έχει μέση πανελλαδική τιμή τα 1,190 ευρώ το λίτρο από 0,854 ευρώ στις αρχές του Ιανουαρίου του 2021. Πρόκειται για αύξηση που αγγίζει το 40% και φέρνει σε πολύ δύσκολη θέση τους καταναλωτές οι οποίοι αναζητούν τρόπους να ζεσταθούν εν μέσω του χειμώνα. Με τις τιμές του φυσικού αερίου να παραμένουν επίσης υπετριπλάσιες σε διάστημα δωδεκαμήνου, πάνω από τα 72 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh) σύμφωνα με τις τιμές αναφοράς Dutch TTF Gas Futures, ο χειμώνας προμηνύεται δύσκολος ειδικά εάν καταγραφεί το επόμενο διάστημα πτώση στις θερμοκρασίες.

Τα πιο πρόσφατα στοιχεία προέρχονται από το Παρατηρητήριο Τιμών του υπουργείου Ανάπτυξης στις 19 Ιανουαρίου 2022. Με τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου μάλιστα να κινούνται ανοδικά τις τελευταίες ημέρες δεν αποκλείεται να καταγραφούν και νέες αυξήσεις.

Τι σημαίνουν οι αυξήσεις για την τσέπη μας – Παραδείγματα

Ο Οικονομικός Ταχυδρόμος παρουσιάζει σήμερα συγκεκριμένες επιβαρύνσεις για το πορτοφόλι οδηγών, ιδιωτών και επαγγελματιών με βάση τις τιμές καυσίμων σε ετήσια βάση υπολογισμένες όπως αυτές καταγράφονται από το Παρατηρητήριο Τιμών.

Ένα ΙΧ βενζινοκίνητο όχημα με μέση κατανάλωση 8 λίτρα ανά 100 χιλιόμετρα που κάνει 10.000 χλμ το χρόνο χρειάζεται 800 λίτρα καύσιμο το οποίο κοστίζει με τις σημερινές τιμές περίπου 1430 ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ με βάση τις τιμές του Ιανουαρίου του 2021 θα κόστιζε 1150 ευρώ ανά έτος. Πρόκειται για διαφορά που φτάνει τα 280 ευρώ το χρόνο για την τσέπη του οδηγού με βάση τα συγκεκριμένα δεδομένα.

Πιο μεγάλες είναι οι επιβαρύνσεις για πετρελαιοκίνητα οχήματα, επειδή στο πετρέλαιο κίνησης οι αυξήσεις που έχουν καταγραφεί λόγω του διεθνούς ράλι είναι μεγαλύτερες. Ένα τέτοιο όχημα με μέση κατανάλωση 11 λίτρα ανά 100 χλμ, όπως είναι μεγαλύτερα πετρελαιοφόρα οχήματα (πχ φορτηγάκια Pickup) και όχι τόσο μικρά ΙΧ πόλης, χρειάζεται 2200 λίτρα το χρόνο για να διανύσει 20.000 χλμ. Τα καύσιμα αυτά κοστίζουν με τις σημερινές τιμές περίπου 3.360 ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ πέρσι τέτοια εποχή κόστιζαν 2.570 ευρώ σε ετήσια βάση πάντα. Πρόκειται για διαφορά 790 ευρώ το χρόνο με βάση τα συγκεκριμένα δεδομένα.

Επισημαίνεται ότι οι υπολογισμοί γίνονται με βάση τις μέσες πανελλαδικές τιμές και όχι με υψηλότερες τιμές που καταγράφονται σε μεγάλο μέρος της περιφέρειας. Οι διαφορές στο ετήσιο κόστος των καυσίμων μπορούν να μεταβάλλονται σημαντικά βέβαια εάν ένας οδηγός κάνει πολύ λιγότερα ή περισσότερα χιλιόμετρα. Τα παραδείγματα αυτά παίρνουν σαν δεδομένο σταθερές τιμές σε βάθος 12μήνου για λόγους σύγκρισης και μόνο.

Σοκ προκαλούν οι ανατιμήσεις στο πετρέλαιο θέρμανσης. Για να βάλει στη δεξαμενή πετρελαίου 2.000 λίτρα μια μονοκατοικία πρέπει να πληρώσει με βάση τις σημερινές τιμές 2.380 ευρώ ενώ τον Ιανουάριο του 2021 αγόραζε την ίδια ποσότητα με 1710 ευρώ. Πρόκειται για διαφορά 670 ευρώ ή όσο περίπου είναι ένας ολόκληρος βασικός μισθός.

Για να βάλει στη δεξαμενή μια πολυκατοικία 5.000 λίτρα πετρέλαιο θέρμανσης θα πρέπει να πληρώσει σήμερα 5.950 ευρώ. Πέρσι τέτοια εποχή περίπου θα πλήρωνε 4.270 ευρώ. Πρόκειται για διαφορά που ανέρχεται σε 1.680 ευρώ για τους ενοίκους.

Πιο υψηλές τιμές στην περιφέρεια

Στην περιφέρεια και τα νησιά όπου το κόστος των μεταφορικών είναι πιο αυξημένο από τα διυλιστήρια καταγράφονται ακόμη υψηλότερες τιμές. Είναι ενδεικτικό ότι στις Κυκλάδες που είναι η πιο ακριβή περιοχή της Ελλάδος όσον αφορά τα καύσιμα, οι τιμές της απλής αμόλυβδης πλησιάζουν σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Τιμών τα 2 ευρώ το λίτρο. Οι τιμές της αμόλυβδης 100 οκτανίων έχουν φτάσει επίσης εκεί αισίως κοντά στα 2,13 ευρώ το λίτρο.

Επίσης, εκεί το πετρέλαιο θέρμανσης έχει ξεπεράσει το 1,30 ευρώ ανά λίτρο και το ντίζελ κίνησης πωλείται πάνω από 1,7 ευρώ το λίτρο. Στην Αττική και σε άλλες μεγάλες αστικές κυρίως περιοχές οι τιμές είναι ελαφρώς χαμηλότερες.

Ο ρόλος των μεγάλων φόρων στα καύσιμα

Οι αυξήσεις στις διεθνείς τιμές γίνονται πιο έντονες καθώς τα υγρά καύσιμα στην Ελλάδα επιβαρύνονται με Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ) αλλά και με φόρο προστιθέμενης αξίας. Σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης ο συντελεστής ΕΦΚ σε βενζίνες και πετρέλαια διαμορφώνεται σε 700 και 410 €/1.000 λτ , αντίστοιχα από 01/01/2017. Ο Φ.Π.Α. από 01-06-2016 ανέρχεται στο 24%.

Το υπουργείο Ανάπτυξης σημειώνει ακόμη ότι για το πετρέλαιο θέρμανσης και για χρονική περίοδο από 15/10 κάθε έτους έως και την 30/4 του επομένου έτους, ορίζεται μειωμένος συντελεστής ΕΦΚ ύψους 280 €/1.000 λτ, αρχής γενομένης από 15/10/2016. Για το λόγο αυτό δεν καταγράφεται κατανάλωση για το είδος αυτό από 1/5 έως και 14/10 κάθε έτους. Ο συντελεστής ΕΦΚ στο Υγραέριο διαμορφώνεται σε 430 €/1.000 κγρ.