Η Ευρώπη έχει πληρώσει περισσότερο από άλλες ηπείρους για αυτές τις κρίσεις, συμπεριλαμβανομένων δύο που ξεκίνησαν στις ΗΠΑ και μιας στην Κίνα.
Εντυπωσιακό είναι ότι οι χώρες όπου ξεκίνησε η κρίση είναι αυτές που εμφανίστηκαν ισχυρότερες.
Η κρίση του 1929 στέρησε για πάντα από την Ευρώπη τη θέση της ως ηγετικής δύναμης στον κόσμο και την αδιαμφισβήτητη μέχρι τότε πολιτιστική της επιρροή.
Ακόμη και αν οι κεντρικές τράπεζες και οι κυβερνήσεις έχουν πάρει τα μαθήματά τους από την καταστροφική διαχείριση της κρίσης του 1929 και έχουν διαχειριστεί καλύτερα την κρίση του 2008 βραχυπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα οι ανισότητες έχουν αυξηθεί και οι λαϊκιστές μπόρεσαν να εργαλειοποιήσουν την αγωνία του κόσμου που προκλήθηκε από αυτή την αύξηση των ανισοτήτων για να επιστρέψουν στην εξουσία σε ορισμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να έρθουν πιο κοντά σε αυτήν σε άλλες.
Μια από τις συνέπειες ήταν το Brexit, αποδυναμώνοντας τόσο το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και την Ευρωπαϊκή Ένωση και εδραιώνοντας τη δύναμη των ΗΠΑ και της Κίνας.
Οι μεγάλες κρίσεις προκαλούν πάντα αύξηση της ανεργίας. Η οικονομική ανάκαμψη που ακολουθεί ωφελεί πρώτα τους άνδρες και μετά τις γυναίκες.
Η κρίση του Covid-19 ήταν ιδιαίτερα σοβαρή για τις γυναίκες. Σε πολλές χώρες, τα σχολεία παρέμειναν κλειστά για περισσότερο από ένα χρόνο. Τις περισσότερες φορές, είναι οι γυναίκες που έπρεπε να θυσιάσουν την καριέρα τους για να φροντίσουν τα παιδιά. Είναι επίσης οι γυναίκες που έχουν φροντίσει κυρίως ασθενείς με Covid-19. Σύμφωνα με μια μελέτη του ΟΟΣΑ: το 70% του ιατρικού επαγγέλματος, το 85% του νοσηλευτικού προσωπικού στα νοσοκομεία και περισσότερες από τους μισούς γιατρούς στις χώρες του ΟΟΣΑ είναι γυναίκες.
Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, που θα αποτελέσουν την κινητήριο δύναμη της οικονομικής ανάκαμψης, ανέλαβαν περισσότερα χρέη κατά τη διάρκεια της κρίσης του Covid-19 από ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης των ενυπόθηκων δανείων (2008).
Αν το ποσοστό αθέτησης των επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια της κρίσης του κορονοϊού φαίνεται λιγότερο σημαντικό, είναι επειδή βρισκόμαστε μόνο στην αρχή. Ίσως τα χειρότερα έρχονται, καθώς οι πιστώσεις που χορηγήθηκαν, συχνά με τη βοήθεια των κρατών, δεν θα αποπληρωθούν παρά πολύ αργότερα.
Επιπλέον, η κολοσσιαία υποστήριξη του δημοσίου στις οικονομίες της ευρωζώνης είχε ως αποτέλεσμα ένα χαμηλότερο ποσοστό αθέτησης υποχρεώσεων για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις σε σύγκριση με τις αμερικανικές.
Η άνοδος της νομισματικής βάσης και του δημοσίου χρέους καταδεικνύει ξεκάθαρα την άνευ προηγουμένου οικονομική προσπάθεια που έχει γίνει για τη στήριξη της ευρωπαϊκής και αμερικανικής οικονομίας κατά τη διάρκεια της κρίσης του κορονοϊού.
Συμπερασματικά, δεν πρέπει να γίνουν τα ίδια λάθη με την τρέχουσα υγειονομική κρίση και να καταργηθεί πολύ γρήγορα η βοήθεια για τους πιο ευάλωτους.
Επομένως, θα πρέπει να αποφευχθεί ότι ο αριθμός των παιδιών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και το μισθολογικό χάσμα μεταξύ γυναικών και ανδρών δεν αυξάνονται, τα κοινωνικά επιτεύγματα δεν μειώνονται ή ότι οι χώρες του Τρίτου Κόσμου μένουν πίσω στην οικονομική ανάκαμψη και τη διατήρηση της δημοκρατίας (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, οικονομική vs υγειονομική κρίση, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 2022).
Ακόμη, πρέπει να αναφερθεί ότι η κρίση του 1929, όπως και αυτή του 2008, ξεκίνησε με σημαντικές αθετήσεις σε στεγαστικά δάνεια, που οδήγησαν σε μεγάλες πιστωτικές απώλειες για τις τράπεζες. Σε επόμενο άρθρο θα αναφερθούν οι ένοχοι των παγκόσμιων κρίσεων.
- Το άρθρο αυτό στηρίζεται στο πρόσφατο βιβλίο των Cristina Peicuti και Jacques Beyssade, maintenant, le XXIe siècle peut vraiment commencer!, Editions Eyrolles, 2021
* Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός, Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών & Χρηματοοικονομικών, Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων, Επίτιμος Δρ. ΑΠΘ, Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School, France
Latest News
Ημέρα Εθελοντισμού στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Το ΟΠΑ επιβραβεύει 115 φοιτήτριες και φοιτητές για την προσφορά τους
Grant Thornton και Οικονομικό Πανεπιστήμιο στηρίζουν τους μαθητές της ακριτικής Ελλάδας
Ο.Π.Α. και Grant Thornton υποδέχθηκαν τους μαθητές οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν για τον επαγγελματικό προσανατολισμό και τις δυνατότητες επαγγελματικής αποκατάστασης
Ανθεκτική η ελληνική οικονομία, αγκάθι η καταναλωτική εμπιστοσύνη
Είναι κρίσιμη η ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές παρεμβάσεις που θα ενισχύσουν τη ζήτηση, θα σταθεροποιήσουν την αγορά εργασίας και θα στηρίξουν τη βιομηχανική παραγωγή
Το ΕΚΠΑ συζητά για το Στρατηγικό Σχέδιό του – Ημερίδα της Μονάδας Στρατηγικού Σχεδιασμού
Μια πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα της Μονάδας Στρατηγικού Σχεδιασμού του ΕΚΠΑ για το Στρατηγικό Σχέδιο του ΕΚΠΑ
Τα τρία σενάρια για το παγκόσμιο ΑΕΠ μετά την εκλογή Τραμπ
Σύμφωνα με την Oxford Economics βραχυπρόθεσμα η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ υποδηλώνει την πιθανότητα δημοσιονομικών κινήτρων που θα δώσουν μικρή ώθηση στο ΑΕΠ
Οι 5 προτεραιότητες του νέου οργανισμού του ΟΠΑ
Ο νέος Οργανισμός του ΟΠΑ έρχεται να αντικαταστήσει τον παλαιότερο που ίσχυε από το 1996
Φορολογικές Μεταρρυθμίσεις και Οικονομική Ανάπτυξη: Η καθιέρωση μια νέας Στρατηγικής
Η Ελλάδα αποτελεί ένα νέο παράδειγμα στο οποίο μελετάται η σχέση μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και φορολογικής πολιτικής
Στην 62η θέση παγκοσμίως στην ερευνητική δραστηριότητα το ΕΚΠΑ
Το ΕΚΠΑ ανέβηκε 30 θέσεις στη διεθνή ερευνητική κατάταξη Πανεπιστημίων AD Scientific Index World Top Universities Ranking 2024-2025
Τα αχνά σημάδια ανάκαμψης του δανεισμού – Οι εκτιμήσεις της Oxford Economics για τα επιτόκια
Αν η ΕΚΤ καθυστερήσει τον κύκλο χαλάρωσης η πιστωτική ανάπτυξη θα περιοριστεί, λέει η Oxford Economics