Ο πληθωρισμός θα πλήξει τόσο τις μετοχές όσο και τα ομόλογα

Project Syndicate

Ο αυξανόμενος πληθωρισμός στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε όλο τον κόσμο αναγκάζει τους επενδυτές να αξιολογήσουν τις πιθανές επιπτώσεις τόσο σε «επικίνδυνα» περιουσιακά στοιχεία (γενικά μετοχές) όσο και σε «ασφαλή» περιουσιακά στοιχεία (όπως τα ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου).

Η παραδοσιακή επενδυτική συμβουλή είναι να κατανέμεται ο πλούτος σύμφωνα με τον κανόνα 60/40 : το 60% του χαρτοφυλακίου κάποιου πρέπει να είναι σε μετοχές υψηλότερης απόδοσης, αλλά πιο ασταθείς, και το 40% σε ομόλογα χαμηλότερης απόδοσης και χαμηλότερης μεταβλητότητας.

Το σκεπτικό είναι ότι οι τιμές των μετοχών και των ομολόγων συνήθως συσχετίζονται αρνητικά (όταν το ένα ανεβαίνει, το άλλο μειώνεται), επομένως αυτό το μείγμα θα εξισορροπήσει τους κινδύνους και τις αποδόσεις ενός χαρτοφυλακίου.

Κατά τη διάρκεια μιας «περιόδου κινδύνου», όταν οι επενδυτές είναι αισιόδοξοι, οι τιμές των μετοχών και οι αποδόσεις των ομολόγων θα αυξηθούν και οι τιμές των ομολόγων θα πέσουν, με αποτέλεσμα την απώλεια της αγοράς για τα ομόλογα. Κι όταν ο κίνδυνος απομακρύνεται και οι επενδυτές είναι απαισιόδοξοι, οι τιμές και οι αποδόσεις θα ακολουθούν μια αντίστροφη πορεία.

Ομοίως, όταν η οικονομία ανθεί, οι τιμές των μετοχών και οι αποδόσεις των ομολόγων τείνουν να αυξάνονται ενώ οι τιμές των ομολόγων πέφτουν, ενώ σε μια ύφεση ισχύει το αντίστροφο.

Όμως η αρνητική συσχέτιση μεταξύ των τιμών των μετοχών και των ομολόγων προϋποθέτει χαμηλό πληθωρισμό. Όταν ο πληθωρισμός αυξάνεται, οι αποδόσεις των ομολόγων γίνονται αρνητικές, επειδή οι αυξανόμενες αποδόσεις, που καθοδηγούνται από υψηλότερες προσδοκίες για τον πληθωρισμό, θα μειώσουν την τιμή αγοράς τους.

Σκεφτείτε ότι οποιαδήποτε αύξηση 100 μονάδων βάσης στις αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων οδηγεί σε πτώση 10% της αγοραίας τιμής – μια απότομη απώλεια. Λόγω του υψηλότερου πληθωρισμού και των προσδοκιών για τον πληθωρισμό, οι αποδόσεις των ομολόγων αυξήθηκαν και η συνολική απόδοση των μακροχρόνιων ομολόγων έφτασε το -5% το 2021.

Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, τα ομόλογα έχουν προσφέρει αρνητική συνολική ετήσια απόδοση μόνο λίγες φορές. Η πτώση των ρυθμών πληθωρισμού από διψήφια επίπεδα σε πολύ χαμηλά μονοψήφια επίπεδα προκάλεσε μια μακροχρόνια άνοδο της αγοράς ομολόγων. Επομένως, τα τελευταία 30 χρόνια ήρθαν σε έντονη αντίθεση με τη στασιμότητα της δεκαετίας του 1970, όταν οι αποδόσεις των ομολόγων εκτοξεύθηκαν στα ύψη παράλληλα με τον υψηλότερο πληθωρισμό, οδηγώντας σε τεράστιες απώλειες στην αγορά ομολόγων.

Αλλά ο πληθωρισμός είναι επίσης κακός για τις μετοχές, επειδή προκαλεί υψηλότερα επιτόκια – τόσο σε ονομαστικούς όσο και σε πραγματικούς όρους. Έτσι, καθώς ο πληθωρισμός αυξάνεται, η συσχέτιση μεταξύ των τιμών των μετοχών και των ομολόγων μετατρέπεται από αρνητική σε θετική.

Ο υψηλότερος πληθωρισμός οδηγεί σε απώλειες τόσο σε μετοχές όσο και σε ομόλογα, όπως συνέβη τη δεκαετία του 1970. Μέχρι το 1982, η αναλογία τιμής προς κέρδη του S&P 500 ήταν οκτώ, ενώ σήμερα είναι πάνω από 30.

Πιο πρόσφατα παραδείγματα δείχνουν επίσης ότι οι μετοχές πλήττονται όταν οι αποδόσεις των ομολόγων αυξάνονται ως απόκριση σε υψηλότερο πληθωρισμό ή την προσδοκία ότι ο υψηλότερος πληθωρισμός θα οδηγήσει σε σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής. Ακόμη και οι περισσότερες από τις πολυδιαφημισμένες μετοχές τεχνολογίας και ανάπτυξης δεν έχουν ανοσία στην αύξηση των μακροπρόθεσμων επιτοκίων, επειδή πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία « μακράς διάρκειας ».

Τον Σεπτέμβριο του 2021, όταν οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων αυξήθηκαν μόλις 22 μονάδες βάσης, οι μετοχές υποχώρησαν κατά 5-7% (και η πτώση ήταν μεγαλύτερη στον βαρύ τεχνολογικό Nasdaq από ό,τι στον S&P 500).

Αυτό το μοτίβο επεκτάθηκε έως το 2022. Μια μέτρια αύξηση 30 μονάδων βάσης στις αποδόσεις των ομολόγων έχει προκαλέσει μια διόρθωση (όταν η συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς πέφτει κατά τουλάχιστον 10%) στο Nasdaq και μια σχεδόν διόρθωση στον S&P 500. Εάν ο πληθωρισμός παραμείνει πολύ πάνω από τον στόχο του 2% της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ –ακόμα και αν μειωθεί ελαφρά από τα τρέχοντα υψηλά επίπεδά του– οι αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων θα αυξηθούν πολύ και οι τιμές των μετοχών θα μπορούσαν να καταλήξουν σε «αγορά των αρκούδων» (πτώση 20% ή περισσότερο).

Πιο συγκεκριμένα, εάν ο πληθωρισμός συνεχίσει να είναι υψηλότερος από ό,τι ήταν τις τελευταίες δεκαετίες, ένα χαρτοφυλάκιο 60/40 θα προκαλούσε τεράστιες απώλειες. Το καθήκον των επενδυτών, λοιπόν, είναι να βρουν έναν άλλο τρόπο αντιστάθμισης του 40% του χαρτοφυλακίου τους που είναι σε ομόλογα.

Υπάρχουν τουλάχιστον τρεις επιλογές για την αντιστάθμιση του στοιχείου σταθερού εισοδήματος ενός χαρτοφυλακίου 60/40. Η πρώτη είναι η επένδυση σε ομόλογα με δείκτη πληθωρισμού ή σε βραχυπρόθεσμα κρατικά ομόλογα των οποίων οι αποδόσεις ανατιμώνται γρήγορα ως απάντηση σε υψηλότερο πληθωρισμό.

Η δεύτερη επιλογή είναι να επενδύσετε σε χρυσό και άλλα πολύτιμα μέταλλα των οποίων οι τιμές τείνουν να αυξάνονται όταν ο πληθωρισμός είναι υψηλότερος (ο χρυσός είναι επίσης καλός αντιστάθμισης έναντι πολιτικών και γεωπολιτικών κινδύνων που ενδέχεται να πλήξουν τον κόσμο τα επόμενα χρόνια). Τέλος, μπορεί κανείς να επενδύσει σε στοιχεία με σχετικά περιορισμένη προσφορά, όπως γη, ακίνητα και υποδομές.

Ο βέλτιστος συνδυασμός βραχυπρόθεσμων ομολόγων, χρυσού και ακίνητης περιουσίας θα αλλάξει με την πάροδο του χρόνου και με πολύπλοκους τρόπους ανάλογα με τις μακροοικονομικές συνθήκες, τις πολιτικές και τις συνθήκες της αγοράς.

Ναι, ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι το πετρέλαιο και η ενέργεια – μαζί με κάποια άλλα εμπορεύματα – μπορούν επίσης να αποτελέσουν καλό αντιστάθμισμα έναντι του πληθωρισμού. Αλλά αυτό το ζήτημα είναι σύνθετο. Στη δεκαετία του 1970, οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου ήταν που προκάλεσαν τον πληθωρισμό και όχι το αντίστροφο. Και δεδομένης της τρέχουσας πίεσης για απομάκρυνση από το πετρέλαιο και τα ορυκτά καύσιμα, η ζήτηση σε αυτούς τους τομείς μπορεί σύντομα να φτάσει στο υψηλότερο σημείο.

Αν και μπορεί να συζητηθεί το σωστό μείγμα χαρτοφυλακίου, αυτό είναι ξεκάθαρο: κρατικά επενδυτικά ταμεία, συνταξιοδοτικά ταμεία, δωρεές, ιδρύματα, οικογενειακά γραφεία και άτομα που ακολουθούν τον κανόνα 60/40 θα πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται τη διαφοροποίηση των συμμετοχών τους για να αντισταθμίσουν τον αυξανόμενο πληθωρισμό.

Project Syndicate

Ο Nouriel Roubini, ομότιμος καθηγητής στο Stern School of Business του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, είναι επικεφαλής οικονομολόγος στην Atlas Capital Team, μια εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων και fintech που ειδικεύεται στην αντιστάθμιση του πληθωρισμού και άλλων κινδύνων.