Τι ­και ποιος φταίει για το χάος στην Αττική Οδό

Οταν κάποιος πέφτει θύμα επίθεσης παγώνει. Εξού και η έκφραση «πάγωσε από τον φόβο του». Το στρες της επίθεσης απλά παραλύει το σώμα και θολώνει την κρίση μας. Γι’ αυτό και οι προπονητές αυτοάμυνας, προτρέπουν τους ασκούμενος να προπονούνται υπό πραγματικές συνθήκες πίεσης.

Φαίνεται όμως πως η 20ετής… προπόνηση της Αττικής Οδού (τόσα είναι τα χρόνια που λειτουργεί) δεν ήταν υπό πραγματικές συνθήκες πίεσης. Αποτέλεσμα; Ενας σύγχρονος αυτοκινητόδρομος 70 «χρυσών χιλιομέτρων», εξαιτίας των πανάκριβων διοδίων και των εσόδων που αυτά αποφέρουν στις εταιρείες που τον διαχειρίζονται, να κατεβάσει ρολά με συνέπεια το απόλυτο χάος και την αδιανόητη ταλαιπωρία για χιλιάδες οδηγούς, που αναγκάστηκαν να περάσουν την παγερή νύχτα στα αυτοκίνητά τους. Ανάμεσά τους ηλικιωμένοι και παιδιά! Ηδη, όπως έγινε γνωστό, καρδιοπαθής προσφεύγει κατά της εταιρείας.

Και αυτό συνέβη σε έναν σύγχρονο αυτοκινητόδρομο της πρωτεύουσας και όχι σε κάποιον ξεχασμένο επαρχιακό δρόμο, στον ορεινό όγκο της χώρας που αποκλείστηκε από το χιόνι.

Εύλογα, λοιπόν, τίθεται το ερώτημα: Γιατί συνέβη αυτό; Εφταιξε η μη καλή προετοιμασία; Εφταιξε η ασυνεννοησία μεταξύ των αρμοδίων; Τι έφταιξε; Το σίγουρο, πάντως, είναι πως κανείς δεν δικαιούται να πει πως δεν ήξερε για το επερχόμενο κύμα κακοκαιρίας. Ολοι είχαν ειδοποιηθεί εγκαίρως.

Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, η… σπίθα που άναψε το φυτίλι και από εκεί και πέρα άρχισε σιγά-σιγά η κατάσταση να ξεφεύγει από κάθε έλεγχο είναι το γεγονός πως δεν σταμάτησαν την είσοδο των φορτηγών στον αυτοκινητόδρομο, με τα γνωστά σε όλους αποτελέσματα.

Μένοντας σε αυτό το σημείο, κατά τις ίδιες πληροφορίες, η υπερασπιστική γραμμή που θα ακολουθήσει η εταιρεία, στην Επιτροπή Διερεύνησης που έχει συσταθεί από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, είναι πως στην Εθνική Οδό, η κυκλοφορία διεκόπη από νωρίς προχθές το πρωί, με αποτέλεσμα όλη η κίνηση των φορτηγών να διοχετευτεί στην Αττική Οδό.

Σήκωσαν τα χέρια ψηλά…

Την ίδια ώρα, από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών διαρρέουν πως από την Αττική Οδό τους έλεγαν (έως προχθές το μεσημέρι) πως σε δυο ώρες θα έχει φτιάξει η κατάσταση, ωστόσο, μετά τις 8 το βράδυ σήκωσαν τα χέρια ψηλά…

Αυτή, όμως, είναι η μια όψη του προβλήματος. «Οταν είδαν πως υπάρχει μπλοκάρισμα και μεγάλη συσσώρευση φορτηγών (σ.σ.: πάνω από 5.000) δεν εμπόδισαν τον κόσμο να μπει στον αυτοκινητόδρομο», συνεχίζουν οι ίδιες πηγές.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί πως από μόνη της η εταιρεία δεν μπορεί να εμποδίσει την είσοδο των οχημάτων. Θα μπορούσε, εντούτοις, όπως λένε άνθρωποι που γνωρίζουν καλά το θέμα, να συνεννοηθεί με την Τροχαία και να ειδοποιήσει τα αρμόδια υπουργεία (Πολιτικής Προστασίας, Υποδομών και Μεταφορών) ώστε να σταματήσουν να μπαίνουν κι άλλα οχήματα.

Επιπλέον, κατά τις ίδιες πηγές, φαίνεται πως δεν είχαν διασπείρει σε όλο το μήκος των 70 χιλιομέτρων τα εκχιονιστικά μηχανήματα και τις αλατιέρες. Από την Αττική Οδό, ισχυρίζονται, πως επειδή δίπλωσαν πολλές νταλίκες δεν μπορούσαν να κινηθούν τα εκχιονιστικά μηχανήματα.

Πού ήταν οι γερανοί;

«Και οι γερανοί πού ήταν», διερωτούνται ειδικοί. «Πού ήταν το σχέδιο που είχε εκπονηθεί, αν είχε εκπονηθεί… Τη στιγμή που δίπλωσαν οι νταλίκες θα έπρεπε τα οχήματα της εταιρείας να κινηθούν από την ανάποδη μεριά του αυτοκινητόδρομου και να βγάλουν από εκεί με ασφάλεια τον κόσμο. Οχι να καθίσουν να περιμένουν…».

Επειτα, υπάρχει και ένα άλλο θέμα: Η σύμβαση επιτρέπει η εταιρεία που έχει τη συντήρηση του αυτοκινητόδρομου να έχει τους ίδιους μετόχους με την Αττική Οδό. Τίθεται, έτσι, το εξής ερώτημα, κατά τις ίδιες πηγές: Τα μηχανήματα που είναι δηλωμένα (εκχιονιστικά κ.ά.) είναι μόνο για τις ανάγκες της Αττικής Οδού ή τα χρησιμοποιούν και σε άλλες δουλειές; «Εάν ισχύει το δεύτερο, τότε δεν ήταν όλα τα μηχανήματα στη θέση τους», αναφέρουν χαρακτηριστικά. «Και αυτός ο έλεγχος πρέπει να γίνει από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σε όλους τους παραχωρησιούχους», συνεχίζουν.

Η παράδοση της Αττικής Οδού

Ο καταληκτικός χρόνος παράδοσης της Αττικής Οδού, σύμφωνα με τη συμβατική υποχρέωση που έχει, είναι ο Οκτώβριος του 2024. Την ίδια ώρα, όπως λένε άνθρωποι που γνωρίζουν καλά το θέμα, ο δαιδαλώδης τρόπος στον οποίο στηρίζεται το χρηματοοικονομικό μοντέλο του έργου εμποδίζει τον ακριβή έλεγχο των πραγματικών στοιχείων.

Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Σημαίνει, πολύ απλά, πως η εταιρεία έχει το δικαίωμα, αν έχει για παράδειγμα 100 ευρώ κέρδη, να τα δηλώνει ως έξοδα… «Ετσι, μπορούσαν να επικαλούνται μη απόσβεση για να παρατείνουν τον χρόνο της μη παραχώρησης του αυτοκινητόδρομου προς το Δημόσιο», τονίζουν χαρακτηριστικά.

Στο σημείο αυτό, αξίζει να διευκρινιστεί πως το 2024 που θα πρέπει να περάσει η Αττική Οδός στο Δημόσιο, θα πρέπει, επίσης, να έχει ολοκληρωθεί και η βαριά συντήρηση του αυτοκινητόδρομου. «Εχουμε 2022 και ακόμη δεν έχει γίνει τίποτα προς την κατεύθυνση αυτή», επισημαίνουν οι ίδιες πηγές.

Επιτροπή διερεύνησης

Στο μεταξύ, με εντολή του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Καραμανλή, συγκροτήθηκε Επιτροπή Διερεύνησης για την κατάσταση που δημιουργήθηκε στην Αττική Οδό.

Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να διευκρινιστεί πως το νομικό πλαίσιο για την απόδοση ευθυνών στους παραχωρησιούχους, όταν κλείνουν οι αυτοκινητόδρομοι, θεσπίστηκε το 2020, για να μπει ένα τέλος, όπως λένε, από το Υποδομών, στο φαινόμενο να δημιουργούνται προβλήματα στο οδικό δίκτυο και μετά να μην επιβάλλονται κυρώσεις σε κανέναν.

Σύμφωνα με τον σχετικό νόμο (ν.4663/2020) προβλέπεται πως εάν διακοπεί η κυκλοφορία σε περιπτώσεις δυσμενών καιρικών συνθηκών, επιβάλλονται κυρώσεις σε φορείς επιφορτισμένους με τη λειτουργία ή και τη συντήρηση του εν λόγω δικτύου, εφόσον ενέργεια ή παράλειψή τους συντέλεσε στη διακοπή της λειτουργίας.

Για τον λόγο αυτό, όπως άλλωστε προβλέπει και ο σχετικός νόμος, η Επιτροπή διερευνά τις ευθύνες του παραχωρησιούχου (Αττική Οδός) αλλά και του λειτουργού (Αττικές Διαδρομές ΑΕ), ώστε, στη συνέχεια, να εισηγηθεί, στον αρμόδιο υπουργό, την επιβολή των αυστηρών κυρώσεων που προβλέπονται.

Διευκρινίζεται πως οι κυρώσεις είναι ανεξάρτητες της αποζημίωσης που θα δώσει η εταιρεία στους οδηγούς των εγκλωβισμένων οχημάτων, όπως ζητήθηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Οπως είναι γνωστό, ο Πρωθυπουργός επικοινώνησε με τη διοίκηση της εταιρείας και ζήτησε την αποζημίωση των οδηγών για την ταλαιπωρία που υπέστησαν και εκείνη με τη σειρά της έκανε δεκτό το αίτημά του. «Η τεράστια ταλαιπωρία χιλιάδων συμπολιτών μας επιτάσσει να αποδοθούν ευθύνες και να επιβληθούν κυρώσεις. Κι αυτό θα γίνει», επισημαίνει ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής.

Πώς θα διατεθούν τα 2.000 ευρώ στους οδηγούς που εγκλωβίστηκαν

Για την καταβολή του ποσού των 2.000 ευρώ, με ανακοίνωσή της, η Αττική Οδός επισημαίνει, μεταξύ άλλων, πως «οι τεχνικές λεπτομέρειες της διαδικασίας θα ανακοινωθούν σε δεύτερο χρόνο, εφόσον ολοκληρωθεί η καταγραφή όλων των οχημάτων από τις αρμόδιες αρχές».

Σε ό,τι αφορά τώρα τις ευθύνες για την κατάσταση που δημιουργήθηκε, από την Αττική Οδό λένε ότι «μετά τον απεγκλωβισμό του τελευταίου οδηγού, η εταιρεία θα τοποθετηθεί για τα γεγονότα και τις ευθύνες που αναλογούν στον κάθε εμπλεκόμενο φορέα».

Πώς θα γίνει η παραλαβή αυτοκινήτων

Σύμφωνα με την Αττική Οδό, όσοι οδηγοί εγκατέλειψαν τα αυτοκίνητά τους στα τμήματα του αυτοκινητόδρομου που έχουν ανοίξει μπορούν να τα παραλάβουν – αφού πρώτα επικοινωνήσουν με την Πυροσβεστική Υπηρεσία (στο τηλέφωνο 199) – από τα εξής σημεία:

• Από τη Λ. Κηφισίας έως τη σήραγγα Βριλησσίων, στο ρεύμα προς Αεροδρόμιο, μπορούν να βγουν στην Περιφερειακή Υμηττού και από εκεί στη Λ. Κατεχάκη προς τα Στρατιωτικά Νοσοκομεία
• Στη διαδρομή από τη Λ. Κατεχάκη, μέσω της Περιφερειακής Υμηττού, στην κατεύθυνση προς Αεροδρόμιο και στην κατεύθυνση προς Ραφήνα – Πικέρμι, στην έξοδο Υ8
• Από τα διόδια της Παλλήνης έως τη Λ. Κατεχάκη (και προς τα Στρατιωτικά Νοσοκομεία)
• Από τα διόδια Παιανίας έως την Κάντζα, στο ρεύμα προς Ελευσίνα