Το «πείραμα» της 4ήμερης εργασίας

Επανέρχεται στο προσκήνιο το θέμα της τετραήμερης εργασίας χωρίς μείωση των αποδοχών, με αρκετές χώρες και εταιρείες να πειραματίζονται για το κατά πόσο θα μπορούσε να εφαρμοστεί ευρύτερα. Δοκιμές γίνονται ή έχουν συζητηθεί να γίνουν μεταξύ άλλων από εταιρείες στη Βρετανία, την Ισπανία, τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, ή ακόμη και τη Νέα Ζηλανδία. Οι λιγότερες ημέρες και ώρες εργασίας λόγω των αλλαγών που έφερε η πανδημία στα εργασιακά επιστρέφουν στο… τραπέζι μετά την τάση της λεγόμενης Μεγάλης Παραίτησης. Πολλοί εργαζόμενοι εγκαταλείπουν τις δουλειές τους επειδή θεωρούν ότι δεν αμείβονται επαρκώς ή δεν έχουν αρκετό διαθέσιμο χρόνο.

Πρόκειται για παγκόσμιο φαινόμενο το οποίο όμως έχει γίνει πιο αισθητό στις ΗΠΑ, όπου αριθμός ρεκόρ εργαζομένων εγκατέλειψαν τις εργασίες τους τον Νοέμβριο, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Εργασίας στη χώρα. Σε όλο τον κόσμο υπάρχει συνεχώς αυξανόμενη διαδικτυακή κινητικότητα μέσω του Διαδικτύου και όχι μόνο για τετραήμερη εβδομάδα εργασίας. Τέτοια κινήματα εκφράζονται μεταξύ άλλων με νέα φόρουμ στο Διαδίκτυο, όπως το Antiwork στο Reddit, που ενθαρρύνουν τους εργαζόμενους να δώσουν προτεραιότητα και στον ελεύθερο χρόνο τους αναφέρει το περιοδικό Fortune. Το Antiwork έχει δει τα μέλη του να αυξάνονται από 180.000 τον Οκτώβριο του 2020 σε 1,7 εκατομμύρια τον Ιανουάριο, καθώς η κρίση του κορωνοϊού οδήγησε πολλούς να επανεκτιμήσουν την καριέρα τους.

Υστερα από δύο χρόνια καραντίνας με εμπόδια για τον Covid-19, η κίνηση προς μικρότερη εργασιακή εβδομάδα δεν προκαλεί έκπληξη. Πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη από την Eagle Hill Consulting Research διαπίστωσε ότι από τα 1.000 άτομα που συμμετείχαν στην έρευνα, το 53% ανέφερε ότι βιώνει επαγγελματική κόπωση ενώ το 83% των εργαζομένων στις ΗΠΑ πιστεύει ότι μια τετραήμερη εβδομάδα εργασίας θα τους διευκόλυνε, αναφέρει ακόμη το Fortune.  Στη Βρετανία ξεκινά από τον Ιούνιο πιλοτικό πρόγραμμα με τη συμμετοχή τριάντα εταιρειών που έχουν δηλώσει συμμετοχή σε αυτό, επιτρέποντας στους εργαζομένους να δουλεύουν 32 αντί για 40 ώρες την εβδομάδα χωρίς αλλαγή σε αποδοχές και άλλες παροχές. Οι εταιρείες θα μπορούν να ζητούν από το προσωπικό πάντως αυτές οι ώρες εργασίες να μοιράζονται και σε πέντε ημέρες.

Τα βασικά συμπεράσματα

Στο πιλοτικό πρόγραμμα συμμετέχουν η οργάνωση 4 Day Week Global, η ομάδα σκέψης Autonomy και ερευνητές από τα Oxford University, Boston College και Cambridge University. Το πρόγραμμα θα διαρκέσει για έξι μήνες, μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022 όταν θα βγουν και τα βασικά συμπεράσματα.

Η κινητικότητα προς αυτή την κατεύθυνση είναι ήδη μεγάλη. Πριν από λίγες μόνο ημέρες το Landmark London, ξενοδοχείο στο Marylebone της Βρετανίας, ανακοίνωσε ότι προσφέρει στους σεφ του τετραήμερη εβδομάδα χωρίς μείωση αποδοχών. Επίσης βρετανική θυγατρική της ιαπωνικής εταιρείας φωτογραφικών μηχανών Canon δήλωσε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο εφαρμογής πιλοτικού τετραήμερου εργασίας ανά εβδομάδα για 140 άτομα.

Λίγο πιο πριν η ιαπωνική Panasonic, είχε αποκαλύψει ότι σχεδιάζει να προσφέρει στο προσωπικό της επιλογή για τετραήμερη εργασία για να βελτιώσει την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, σύμφωνα με τους «Financial Times». Στην Ιαπωνία η κυβέρνηση εξετάζει να καταθέσει πρόταση για να μην πηγαίνουν στη δουλειά οι εργαζόμενοι για μια επιπλέον ημέρα την εβδομάδα, προκειμένου να προστατευθεί η σωματική και ψυχική τους υγεία.

Η παραγωγικότητα

Στις ΗΠΑ η αλυσίδα ταχυφαγείων Shake Shack έχει αρχίσει κι αυτή δοκιμές της συγκεκριμένης πρακτικής εργασίας λιγότερων ημερών από το 2020 για να δει την αποτελεσματικότητά της και να προσελκύσει περισσότερους εργαζομένους. Η Microsoft έχει ανακοινώσει ότι παρατήρησε αύξηση στην παραγωγικότητα όταν τον Αύγουστο υιοθέτησε εβδομάδα με τέσσερις μέρες εργασίας για τους εργαζομένους της στην Ιαπωνία.

Στην Ισπανία η κυβέρνηση ήθελε να εφαρμόσει δοκιμαστικά την εβδομάδα τεσσάρων εργάσιμων ημερών, αφού η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει να εφαρμόσει πιλοτικό σχέδιο για εταιρείες που ενδιαφέρονται για την ιδέα, όπως είχε αναφέρει την άνοιξη του 2021 ο «Guardian». Τότε το κόμμα της Αριστεράς Mas Pais είχε προτείνει τριετές σχέδιο που θα επιτρέπει στις εταιρείες να δοκιμάσουν την εργασία λιγότερων ημερών με επιδότηση από το κράτος που αρχικά θα υπολογίζεται σε 50 εκατ. ευρώ περίπου. Στην Ισπανία το 2020 η εταιρεία λογισμικού Delsol έγινε η πρώτη στη χώρα που εφήρμοσε εβδομάδα τεσσάρων εργάσιμων ημερών με στόχο να αυξηθεί η παραγωγικότητα και να βελτιωθεί η καθημερινότητα των εργαζομένων.

Ο ρόλος της πανδημίας

Στη Νέα Ζηλανδία η εταιρεία Unilever αποφάσισε πέρσι να δοκιμάσει την εφαρμογή των λιγότερων ημερών εργασίας σε όσους απασχολεί εκεί. Οι εργαζόμενοι θα δούλευαν για τέσσερις μέρες την εβδομάδα και θα αποφάσιζαν οι ίδιοι για το ποιες θα είναι οι ημέρες αυτές. Οι δοκιμές που ξεκίνησαν στα τέλη του 2020 θα διαρκούσαν για έναν ολόκληρο χρόνο. Η Unilever έχει ανακοινώσει ότι εάν όλα πάνε καλά, θα εξετάσει να εφαρμόσει την πρακτική αυτή σε ευρύτερη κλίμακα. Οι εργαζόμενοί της στη Νέα Ζηλανδία θα διατηρούσαν τις πλήρεις αποδοχές τους και η πρόοδός τους θα καταγράφεται από το Πανεπιστήμιο University of Technology Sydney της Αυστραλίας. Η Unilever απασχολεί 81 άτομα στη Νέα Ζηλανδία και 155.000 άτομα παγκοσμίως.

Κι άλλες εταιρείες σε όλο τον κόσμο προχωρούν μεμονωμένα σε τέτοιες δοκιμές. Προς το παρόν πάντως μόλις το 7% των διευθυντικών στελεχών έχουν ξεκινήσει ή έχουν αποφασίσει να ξεκινήσουν τέτοια προγράμματα, σύμφωνα με το Be The Business, που είναι βρετανικός μη κερδοσκοπικός όμιλος που έχει συσταθεί για την ενίσχυση της παραγωγικότητας. Το ποσοστό είναι ελαφρώς αυξημένο από 5% τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους αναφέρουν οι «FT».

«Η πανδημία του κορωνοϊού ήταν το πραγματικό έναυσμα για να ξανασκεφτούμε τον κόσμο της εργασίας», δήλωσε ο Joe Rye, διευθυντής της εκστρατείας 4 Day Week στη Βρετανία στο περιοδικό Fortune. «Εχουμε ήδη δει ανθρώπους να εργάζονται από το σπίτι και γενναιόδωρα κυβερνητικά προγράμματα άδειας. Εχει φανεί ότι ο κόσμος της εργασίας μπορεί να αλλάξει πολύ γρήγορα αν το ήθελε», είπε.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ