Ψηφιακός μετασχηματισμός του αγροτικού τομέα

H καινοτομία συμπορεύεται διαχρονικά με τον τρόπο με τον οποίο ασκείται η γεωργική δραστηριότητα στον πλανήτη. Ξεκινώντας από το άροτρο, οι άνθρωποι έχουν ανά τους αιώνες επινοήσει και αναπτύξει νέους τρόπους για να κάνουν τη γεωργία πιο αποτελεσματική και αποδοτική, αξιοποιώντας τη δύναμη της τεχνικής και της τεχνολογίας.

Στις μέρες μας, ωστόσο, συντελείται μία ριζική «αλλαγή παραδείγματος» σε αυτή τη μακρά συμπόρευση γεωργίας και καινοτομίας, η οποία καθορίζεται από την εισαγωγή των ψηφιακών τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία. Η γνώση, η καινοτομία, η ψηφιοποίηση, αποτελούν, μάλιστα, εγκάρσιο στόχο της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) η οποία θα εφαρμοστεί από το 2023 και έπειτα.

Η σαφής αυτή πολιτική στόχευση δεν υπαγορεύεται τόσο από την εξέλιξη της αγοράς στον τομέα της τεχνολογίας, όσο από τις μεγάλες προκλήσεις της σημερινής και μελλοντικής εποχής στις οποίες οι ψηφιακές λύσεις έρχονται να δώσουν ουσιαστική απάντηση: η ανάγκη προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή αλλά και μετριασμού των επιπτώσεων της γεωργικής δραστηριότητας στο κλίμα, το μεγάλο στοίχημα της εξισορρόπησης του στόχου της διατροφικής επάρκειας, ασφάλειας και ποιότητας με εκείνον της προστασίας των φυσικών πόρων και της βιοποικιλότητας, αλλά και η κομβικής σημασίας ανάγκη ο αγροτικός τομέας να παραμείνει ανταγωνιστικός και το γεωργικό εισόδημα όχι μόνο να διατηρηθεί αλλά και να ενισχυθεί σημαντικά.

Οι σύνθετες αυτές προκλήσεις που έχουν οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική διάσταση, συμπυκνώνονται και αποτυπώνονται στην έννοια της βιωσιμότητας. Πρόκειται για τον μεγάλο στόχο και το σύνθημα της νέας εποχής τόσο για τον ΟΗΕ, με την Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, όσο και για την ΕΕ, με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η οποία αποτελεί τη μεγάλη, οριζόντια πολιτική βιώσιμης ανάπτυξης της Ενωσης για τις επόμενες δεκαετίες.

Η νέα ΚΑΠ, η οποία καλείται να υπηρετήσει τους φιλόδοξους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας όπως εξειδικεύονται στη στρατηγική «από το αγρόκτημα στο πιάτο», στη «στρατηγική για τη βιοποικιλότητα», αλλά και στο πλήθος των σχεδιαζόμενων πολιτικών και νομοθετικών πρωτοβουλιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που σχετίζονται με το περιβάλλον και το κλίμα, περιλαμβάνει υψηλές απαιτήσεις αλλά και ευκαιρίες για τους παραγωγούς που θα αξιοποιήσουν τη δύναμη της γνώσης και της τεχνολογικής καινοτομίας για να καταστήσουν τις επιχειρήσεις τους βιώσιμες από οικονομική και περιβαλλοντική/κλιματική άποψη. Επιπλέον, οι ευκαιρίες ενίσχυσης του εισοδήματος για τους παραγωγούς που θα συμμετέχουν ενεργά στον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό είναι πολλαπλάσιες σε επίπεδο αγοράς, η οποία ήδη ανταμείβει με υψηλότερες τιμές τα προϊόντα που παράχθηκαν με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον και το κλίμα. Στο άμεσο μέλλον, μάλιστα, αναμένεται ότι θα το πράξει ακόμα περισσότερο, στο πλαίσιο της εμπέδωσης προσεγγίσεων όπως η γεωργία άνθρακα, στην ανάπτυξη της οποίας οι ψηφιακές τεχνολογίες παίζουν καταλυτικό ρόλο.

*O κ. Χριστόδουλος Αντωνιάδης είναι πρόεδρος της NEUROPUBLIC και GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ