ΕΕ: Υποχρεώσεις και μη εξυπηρετούμενα δάνεια – Η θέση της Ελλάδας

Η πιο κοινή μορφή ενδεχόμενων υποχρεώσεων στα κράτη μέλη της ΕΕ είναι οι κρατικές εγγυήσεις για υποχρεώσεις και για περιουσιακά στοιχεία τρίτων.

Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Eurostat, το 2020, σημειώθηκε αξιοσημείωτη αύξηση των εγγυήσεων που παρέχονται στην ΕΕ, λόγω των νέων προγραμμάτων κρατικών εγγυήσεων στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19.

Το υψηλότερο συνολικό ποσοστό κρατικών εγγυήσεων καταγράφηκε στη Φινλανδία (27,1% του ΑΕΠ), μπροστά από τη Δανία (19,8%), την Αυστρία (19,1%), τη Γερμανία (17,5%) και τη Γαλλία (17,1%). Τα δεδομένα στη Φινλανδία περιλαμβάνουν επίσης ορισμένες εγγυήσεις που έχουν αναληφθεί από χρηματοοικονομική δημόσια εταιρεία που ταξινομείται εκτός της κυβέρνησης, αλλά μόνο στο βαθμό που αντεγγυούνται από την κυβέρνηση. Η Σλοβακία ήταν η χώρα με το χαμηλότερο επίπεδο κρατικών εγγυήσεων (0,1%). Ποσοστά κάτω του 1% του ΑΕΠ καταγράφηκαν επίσης στη Βουλγαρία, την Ιρλανδία και την Τσεχία.

Στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ, η κεντρική κυβέρνηση είναι ο κυρίαρχος εγγυητής. Ένα αξιοσημείωτο επίπεδο κρατικών ή/και τοπικών κυβερνητικών εγγυήσεων παρατηρείται επίσης στη Φινλανδία, τη Δανία, τη Γαλλία, τη Σουηδία, την Αυστρία, τη Γερμανία και το Βέλγιο.

Σε πολλές χώρες – Βέλγιο, Ισπανία, Γαλλία, Κύπρος, Λουξεμβούργο, Πορτογαλία και Φινλανδία – ένα μεγάλο μέρος των εγγυήσεων παρέχεται σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, που συχνά χορηγούνται στο πλαίσιο είτε της κρίσης COVID-19 είτε της οικονομικής κρίσης του 2008-09 .

Οι υποχρεώσεις των δημοσίων επιχειρήσεων οι υψηλότερες στην Ελλάδα

Το επίπεδο των υποχρεώσεων των δημοσίων εταιρειών που ταξινομήθηκαν εκτός γενικής κυβέρνησης το 2020 διέφερε ευρέως μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Σημαντικά ποσά υποχρεώσεων καταγράφηκαν στην Ελλάδα (170,6% του ΑΕΠ), μπροστά από τη Γερμανία (100,7%), την Ολλανδία (88,9%) το Λουξεμβούργο (76,7%) και την Ιταλία (65%).

Αντίθετα, μικρά ποσά υποχρεώσεων δημοσίων επιχειρήσεων καταγράφηκαν στη Σλοβακία (5,8%) και ακολουθούν η Ρουμανία (7,7%), η Λιθουανία (9%), η Ουγγαρία (9,1%) και η Κροατία (10,3%).

Ο κύριος λόγος για το υψηλό επίπεδο αυτών των υποχρεώσεων σε ορισμένα κράτη μέλη είναι ότι τα δεδομένα περιλαμβάνουν χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που ελέγχονται από το κράτος, ιδίως δημόσιες τράπεζες. Οι περισσότερες από αυτές τις υποχρεώσεις αποτελούνται από καταθέσεις που διατηρούνται στις δημόσιες τράπεζες από νοικοκυριά ή από άλλα είδη ιδιωτικών ή δημόσιων φορέων. Σε γενικές γραμμές, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αναφέρουν υψηλά ποσά χρεωστικών υποχρεώσεων και έχουν, ταυτόχρονα, σημαντικό επίπεδο περιουσιακών στοιχείων, τα οποία δεν αποτυπώνονται σε αυτή τη συλλογή δεδομένων.

Η Σλοβακία και η Πορτογαλία με τις μεγαλύτερες υποχρεώσεις που σχετίζονται με εκτός ισολογισμού ΣΔΙΤ

Σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, οι υποχρεώσεις που σχετίζονται με συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα εκτός ισοζυγίου (ΣΔΙΤ, μακροπρόθεσμες κατασκευαστικές συμβάσεις όπου τα περιουσιακά στοιχεία καταγράφονται εκτός κρατικών λογαριασμών) ήταν κάτω από 2,5% του ΑΕΠ το 2020. Η Σλοβακία είχε το υψηλότερο μερίδιο (2,4% του ΑΕΠ και ακολουθούν η Πορτογαλία (2,3%) και η Ουγγαρία (1,1%). Τόσο στη Σλοβακία όσο και στην Πορτογαλία, οι υποχρεώσεις αφορούν κυρίως έργα αυτοκινητοδρόμων.

Σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ, εκτός ισολογισμού ΣΔΙΤ παρατηρήθηκαν σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης, ενώ στην Ισπανία, το Βέλγιο και την Αυστρία σχετίζονταν επίσης κυρίως με κρατικές και τοπικές κυβερνήσεις.

Η Κύπρος παρέμεινε η χώρα με το υψηλότερο επίπεδο μη εξυπηρετούμενων δανείων

Το 2020, η Κύπρος παρέμεινε η χώρα με το υψηλότερο απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων (στοιχεία ενεργητικού) της γενικής κυβέρνησης, με 28,3% του ΑΕΠ, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο σε σύγκριση με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Αυτό οφειλόταν σε μια μεγάλη συναλλαγή το 2018, κατά την οποία τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια από μια κυπριακή δημόσια χρηματοπιστωτική εταιρεία (ταξινομημένη εκτός του Δημοσίου) μεταφέρθηκαν σε κρατική μονάδα.

Τρία άλλα κράτη μέλη της ΕΕ κατέγραψαν μερίδιο υψηλότερο από 1% του ΑΕΠ: η Σλοβενία ​​(2,2%), η Πορτογαλία (1,5%) και η Κροατία (1,4%). Για την Κύπρο, τη Σλοβενία ​​και την Πορτογαλία, η πλειονότητα των μη εξυπηρετούμενων δανείων αφορά δάνεια χρηματοοικονομικών δομών. Στην περίπτωση της Κροατίας, ο αριθμός αναφέρεται κυρίως στα δάνεια μιας εθνικής αναπτυξιακής τράπεζας (ταξινομημένα εντός της γενικής κυβέρνησης).