ΕΕΤΤ: Τα δέματα συγκράτησαν την ταχυδρομική αγορά το 2020

Η μεγάλη στροφή στο ηλεκτρονικό εμπόριο μέσα στην πανδημία αποτυπώθηκε το 2020 και στα έσοδα των ταχυδρομικών υπηρεσιών.

Παρά τις μεγάλες καθυστερήσεις και τα πακέτα που έμεναν ξεχασμένα στα κέντρα διαλογής, προκαλώντας δυσαρέσκεια και γκρίνιες, το 2020 διακινήθηκαν 72 εκατ. δέματα και μικροδέματα, κατά 32,7% περισσότερα από το 2019, με τα αντίστοιχα έσοδα στα 338,7 εκατ. ευρώ αυξημένα κατά 19,9%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Επισκόπησης Αγορών ηλεκτρονικών επικοινωνιών και ταχυδρομικών υπηρεσιών για το 2020, που δημοσίευσε η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, τα έσοδα των δεμάτων αντικατοπτρίζουν ποσοστό 57% των συνολικών εσόδων του ταχυδρομικού κλάδου.

Ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων του κλάδου, που περιλαμβάνει τα Ελληνικά Ταχυδρομεία ως φορέα παροχής Καθολικής Υπηρεσίας (ΦΠΚΥ), καθώς και 9 ιδιωτικές επιχειρήσεις με ειδική άδεια και ακόμη 591 με γενική άδεια, παρουσίασε συνολικά ανοδική τάση. Διαμορφώθηκε στα 645 εκατ. ευρώ από 637 εκατ. το 2019. Το 2020 οι επιχειρήσεις με γενική άδεια παρουσίασαν βελτίωση του κύκλου εργασιών τους κατά 16,2%, καθώς η εξάπλωση της πανδημίας Covid-19 επέφερε σημαντική αύξηση της ζήτησης υπηρεσιών ταχυμεταφορών.

Τα ταχυδρομικά αντικείμενα διακρίνονται σε φακέλους και δέματα, συμπεριλαμβανομένων των μικροδεμάτων. Μπορεί οι φάκελοι να αποτέλεσαν το 78% του πλήθους των διακινούμενων αντικειμένων, απέδωσαν όμως μόλις το 43% των εσόδων, ενώ το υπόλοιπο 57% προέκυψε από τα δέματα που έφτασαν στο 22% των διακινούμενων αντικειμένων.

Κυρίαρχες στην αγορά των δεμάτων  και μικροδεμάτων είναι οι επιχειρήσεις ταχυμεταφορών, κατέχοντας το 96,9% του πλήθους και το 93,7% των εσόδων. Στον αντίποδα, η αγορά της Καθολικής Υπηρεσίας, κυρίως δηλαδή τα ΕΛΤΑ, μην έχοντας ξεκινήσει τη διαδικασία εταιρικού μετασχηματισμού, υστερούσαν κατά πολύ το 2020 σε αυτή την αγορά, καλύπτοντας μόλις το 3,1% των διακινούμενων δεμάτων και το 6,3% στα έσοδα.

Εντείνεται ο ανταγωνισμός στις ταχυμεταφορές

Οι επιχειρήσεις ταχυμεταφορών το 2020 σημείωσαν έσοδα 428,2 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 16,2% σε σχέση με το 2019 και διακίνησαν 106 εκατ. αντικείμενα, περισσότερα κατά 25,9% από το 2019. Πάρά το γεγονός ότι μέσα στο 2020 στην αγορά ταχυμεταφορών δραστηριοποιούνταν 591 επιχειρήσεις, ο μεγαλύτερος όγκος των ταχυδρομικών αντικειμένων διακινήθηκε από μόλις 6 επιχειρήσεις. Αυτές διακίνησαν το 87,7% των ταχυδρομικών αντικειμένων, καταλαμβάνοντας μερίδιο 83,8% των εσόδων.

Το διασυνοριακό εμπόριο επέδρασε θετικά στη δραστηριότητα των επιχειρήσεων ταχυμεταφορών, καθώς το 19% των εσόδων τους προήλθε από αποστολές προς το εξωτερικό́ και το 14% από διανομές ταχυδρομικών αντικειμένων που προήλθαν από το εξωτερικό.

Η γεωγραφική κατανομή των δεμάτων

Για το 2020, ποσοστό 67% των εσόδων της ελληνικής ταχυδρομικής αγοράς προήλθε από τη διακίνηση ταχυδρομικών αντικειμένων εντός της χώρας που αντιστοιχούν στο 89%. Το μεγαλύτερο μέρος των ταχυδρομικών αντικειμένων διακινήθηκε από την Αττική́ (72%) και τη Μακεδονία (12%) προς το εσωτερικό και το εξωτερικό. Οι ίδιες περιοχές ήταν και οι δημοφιλέστεροι προορισμοί των αντικειμένων που διακινήθηκαν στο εσωτερικό και από το εξωτερικό. Συγκεκριμένα, προς την Αττική διακινήθηκε το 42% των αντικειμένων και προς τη Μακεδονία το 17%.

Ο μεγαλύτερός όγκος των ταχυδρομικών αντικειμένων που διακινηθήκαν από το εξωτερικό προς την Ελλάδα προήλθε από την ΕΕ (61%) και την Ασία (28%), ενώ οι αποστολές των ταχυδρομικών αντικειμένων προς το εξωτερικό, είχαν ως προορισμό κυρίως την ΕΕ (58%) και τις ΗΠΑ-Καναδά́ (16%).

Η μεγάλη στροφή των καταναλωτών στις ηλεκτρονικές αγορές και η ανάγκη να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες, μετά το «έμφραγμα» των πρώτων μηνών, οδήγησαν τις επιχειρήσεις του κλάδου σε μια σειρά επενδύσεων μέσα στο 2020. Επενδύσεις στη μηχανογραφική αναβάθμιση και υποστήριξη λειτουργιών με νέες τεχνολογίες, η κατασκευή και υποστήριξη σύγχρονων κέντρων διαλογής, καθώς και έκτακτες δαπάνες και επενδύσεις για την αντιμετώπιση των συνθήκων της πανδημίας, οδήγησαν σε αύξηση του πάγιου εξοπλισμού κατά μέσο όρο 11%.

Δεν μπόρεσαν να ακολουθήσουν την τάση τα ΕΛΤΑ

Από την άλλη πλευρά, ο κύκλος εργασιών των ΕΛΤΑ, που είναι ως και το 2028 ο φορέας παροχής Καθολικής Υπηρεσίας, παρουσίασε το 2020 πτώση κατά 15% σε σύγκριση με το 2019, με έσοδα 149,9 εκατ. ευρώ. Η πτώση αποδίδεται σε πλήθος παραγόντων, όπως η εντεινόμενη ηλεκτρονική υποκατάσταση της αλληλογραφίας, η πτώση της επιστολικής αλληλογραφίας προς μεμονωμένους χρήστες, καθώς επίσης και η πτώση της διεθνούς αλληλογραφίας, ως συνέπεια των δυσχερειών που προκάλεσε η πανδημία στις συναλλαγές με φυσική παρουσία και στις διεθνείς μεταφορές.

Τα αποτελέσματα του ΦΠΚΥ έχουν επηρεαστεί αφενός από την πτώση του κύκλου εργασιών και αφετέρου από το γεγονός ότι τα αποτελέσματα του προηγούμενου έτους είχαν ωφεληθεί από́ την αναπροσαρμογή της αναλογιστικής μελέτης. Η συγκεκριμένη αναπροσαρμογή έγινε λόγω της υποχρεωτικής τήρησης από τα ΕΛΤΑ, ως επιχείρηση κοινής ωφέλειας, του ορίου των 15.000 ευρώ κατ’ ανώτατο όριο, της αποζημίωσης απόλυσης προσωπικού λόγω συνταξιοδότησης.