Δασικά αυθαίρετα: Πότε θα ανοίξει η πλατφόρμα για τη δήλωσή τους

Δασικά αυθαίρετα: αν τα δηλώσεις, μπορείς να τα σώσεις – τουλάχιστον προσωρινά. Αυτό είχε προβλέψει ο νομοθέτης τον Μάιο του 2020, στο άρθρο 55 του νόμου 4685 (ΦΕΚ Α 92/7.5.2020). Εντούτοις, έως σήμερα η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Κτηματολογίου δεν έχει ανοίξει, παρότι είναι έτοιμη και βρίσκεται σε θέση… αναμονής.

Όπως υποστηρίζει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» στέλεχος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), οι περισσότερες εκκρεμότητες έχουν κλείσει. Η πρώτη τακτοποιήθηκε, περίπου έναν χρόνο μετά την ψήφιση του νόμου, τον Ιούλιο του 2021, όταν δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) του υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γιώργου Αμυρά και του τότε υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Γιώργου Στύλιου, που καθόριζε τους όρους και τις προδιαγραφές λειτουργίας της νέας διαδικτυακής πλατφόρμας στην οποία θα πρέπει να δηλωθεί ένα δασικό αυθαίρετο, καταβάλλοντας παράβολο 250 ευρώ, προκειμένου να εξαιρεθεί, σε πρώτη φάση, από την κατεδάφιση. Μάλιστα, τον περασμένο Οκτώβριο είχε αναρτηθεί στο Ελληνικό Κτηματολόγιο και ο επίσημος οδηγός για την υποβολή αιτήσεων. Η πλατφόρμα ωστόσο δεν άνοιξε.

Τους τελευταίους μήνες, όπως αναφέρει η ίδια πηγή, καθορίστηκαν από το ΥΠΕΝ η διαδικασία για την υποβολή των αιτήσεων και τα τυχόν απαιτούμενα δικαιολογητικά, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια. «Το μόνο που εκκρεμεί είναι η ψήφιση μιας ρύθμισης η οποία θα αλλάζει όλες τις ημερομηνίες που προέβλεπε ο ν. 4685/20 καθώς έχουν πλέον παρέλθει. Η ρύθμιση βρίσκεται ήδη στο γραφείο του υπουργού Κώστα Σκρέκα και, αφού εγκριθεί, θα εισαχθεί σε κάποιο από τα επόμενα νομοσχέδια που θα πάνε στη Βουλή», σημειώνει, δίχως να μπορεί να δεσμευθεί ως προς τον χρόνο έναρξης λειτουργίας της πλατφόρμας. Ωστόσο, εκκρεμούν ακόμη η ρύθμιση που θα ξεκαθαρίζει το μέλλον των δασωμένων αγρών και η ανάρτηση των αναμορφωμένων δασικών χαρτών.

Ωστόσο, τόσο ο αρμόδιος υφυπουργός κ. Αμυράς, μιλώντας στις 18 Ιανουαρίου, στο περιθώριο συνέντευξης Τύπου για το πρόγραμμα των απάτητων βουνών, όσο και ο γενικός γραμματέας Δασών του ΥΠΕΝ κ. Κωνσταντίνος Αραβώσης από το βήμα του συνεδρίου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), πριν από περίπου μία εβδομάδα, δεσμεύθηκαν ότι η πλατφόρμα να ανοίξει άμεσα. Είναι αξιοσημείωτο ότι, το Ελληνικό Κτηματολόγιο την έχει έτοιμη ήδη από την περασμένη άνοιξη.

Ποια αυθαίρετα περιμένουν στην… ουρά

Αίτηση (όταν θα ανοίξει η πλατφόρμα) για εξαίρεση από την κατεδάφιση μπορεί να υποβληθεί για αυθαίρετα που βρίσκονται εντός των λεγόμενων οικιστικών πυκνώσεων – δηλαδή των χωριών αυθαιρέτων που έχουν χτιστεί κυρίως σε περιοχές με υψηλή αξία γης, όπου πλέον έχουν διαμορφωθεί… τετελεσμενα. Αυτά θα μπορούν να δηλωθούν για να σωθούν προσωρινά από τις «δαγκάνες» της μπουλντόζας, μεταθέτοντας το πρόβλημα στο μέλλον. Δικαίωμα έχουν και όσοι έχουν υποβάλει αίτηση διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος του δασικού χάρτη, αντιρρήσεις, αίτηση ακυρώσεως ή άλλη διοικητική ή νομική κίνηση με την οποία αμφισβητούν το δασικό χαρακτήρα της ιδιοκτησίας τους.

Οι ιδιοκτήτες των κατοικιών θα πρέπει να υποβάλλουν αίτηση στην πλατφόρμα (είσοδος με κωδικούς του TAXISnet) ώστε να τεθούν σε ένα ειδικό καθεστώς προστασίας και να εξαιρεθούν προσωρινά από την κατεδάφιση (εξαιρούνται κτίρια που έχουν κριθεί ή θα κριθούν ως επικίνδυνα). Παράλληλα, προβλέπεται διαγραφή καταλογισμένων προστίμων και «πάγωμα» στην επιβολή νέων προστίμων.

Δικαίωμα υποβολής αίτησης δεν έχουν ιδιοκτήτες κατασκευών που δεν είναι κατοικίες, κτίρια που ανεγέρθηκαν μετά την 28η Ιουλίου 2011, κατοικίες που βρίσκονται εντός αναδασωτέων περιοχών, ή εντός προστατευόμενων περιοχών (Natura 2000, Ramsar κ.ά.), εκτός εάν κατασκευάστηκαν πριν τον χαρακτηρισμό τους κλπ.

Για την υποβολή ψηφιακής αίτησης απαιτείται δήλωση μηχανικού, η οποία θα περιλαμβάνει περιγραφή της κατοικίας και των κατασκευών που πιθανώς τη συνοδεύουν, και τα στοιχεία που αφορούν στην κάλυψη, την δομημένη επιφάνεια και το ύψος. Μέσω της πλατφόρμας, θα είναι δυνατή η θέαση του δασικού χάρτη και θα μπορεί να γίνεται γεωχωρικός εντοπισμός της θέσης του γεωτεμαχίου και των κτισμάτων, όπως επίσης οριοθέτηση και υπολογισμός της επιφάνειά τους. Ο ιδιοκτήτης θα μαθαίνει εάν εγκρίθηκε η αίτησή του, με ηλεκτρονικό μήνυμα, εντός διμήνου από την ημέρα υποβολής της.

Το επόμενο βήμα, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του ν. 4685/20, θα είναι, αφού συγκεντρωθούν όλα τα αιτήματα, να γίνει η καταγραφή της δόμησης εντός των εκτάσεων που περιλαμβάνονται στους δασικούς χάρτες, μέσω της εκπόνησης μιας οικονομοτεχνικής μελέτης ανά Περιφέρεια – πλην της Αττική όπου προβλέπονται τρεις (για την Ανατολική Αττική, τη Δυτική και τον Πειραιά) και της Κεντρικής Μακεδονίας όπου θα γίνουν ξεχωριστά, μία για Θεσσαλονίκη και μία για τη Χαλκιδική.

Στις οικονομοτεχνικές μελέτες θα καταγράφονται ο αριθμός, το εμβαδόν και η κάλυψη των κτιρίων και κατασκευών, οι συνέπειες της διατήρησής τους (και των χρήσεών τους) στο περιβάλλον, θα εξετάζεται η αναγκαιότητα άμεσης κατεδάφισής τους και θα αναλύονται οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες τόσο σε περίπτωση κατεδάφισης, όσο και σε περίπτωση …προσωρινής διατήρησης των αυθαίρετων κατασκευών.

Θα ακολουθήσει η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις οικονομοτεχνικές μελέτες και θα ορίζει ποιες οικιστικές πυκνώσεις μπορούν να εξαιρεθούν προσωρινά από την κατεδάφιση. Η προσωρινή εξαίρεση θα μπορεί να φτάνει ακόμη και τα 30 χρόνια. Επίσης, θα ορίζεται o τρόπος υπολογισμού ενός ενιαίου δασικού προστίμου, ο τρόπος καταβολής του, όπως και οι δράσεις αντιστάθμισης για την επίτευξη ενός δασικού ισοζυγίου, σε σχέση με τις διατηρούμενες κατοικίες, δηλαδή τα έργα που θα απαιτηθούν για την αποκατάσταση του φυσικού οικοσυστήματος που καταστράφηκε από τις πολεοδομικές αυθαιρεσίες.