Γεωργία: Πώς θα επιτευχθεί η μείωση των εκπομπών άνθρακα

Οι νέες εξελίξεις στον αγροτικό τομέα, με έμφαση  στον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η γεωργία στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, θα συζητηθούν στην άτυπη συνάντηση των υπουργών Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα πραγματοποιηθεί στις 7 και 8 Φεβρουαρίου.

Η ΕΕ έχει αναλάβει έναν φιλόδοξο στόχο: την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 και, κατά συνέπεια, την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού. Η ουδετερότητα άνθρακα ορίζεται ως η ικανότητα αντιστάθμισης του άνθρακα που εκπέμπουμε, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη όλα τα αέρια του θερμοκηπίου που ευθύνονται για την κλιματική αλλαγή. Δύο μοχλοί δράσης θα το καταστήσουν δυνατό: μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τη μία πλευρά και, αφετέρου, αύξηση του αριθμού των καταβόθρων άνθρακα για τη δέσμευση άνθρακα για την αντιστάθμιση των αναπόφευκτων εκπομπών. Με αυτόν τον στόχο, τον Ιούλιο του 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τη νομοθετική πρόταση «Fit for 55», η οποία εγείρει τις φιλοδοξίες της ΕΕ με στόχο τη μείωση των καθαρών εκπομπών άνθρακα κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990.

Ο ρόλος της γεωργίας και της δασοκομίας στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής

Αυτή η νομοθετική πρόταση αναθέτει στους τομείς της γεωργίας και της δασοκομίας φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των εκπομπών τους, ενώ αναγνωρίζει τον μοναδικό ρόλο τους στις χερσαίες δραστηριότητες λόγω των ιδιοτήτων αποθήκευσης άνθρακα του εδάφους και της βιομάζας.

Αυτό το μείζον θέμα του ρόλου της γεωργίας και της δασοκομίας στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής έχει ήδη αποτελέσει αντικείμενο εργασιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο στο Συμβούλιο και την Επιτροπή. Στην πρόσφατη ανακοίνωση της 15ης Δεκεμβρίου 2021 σχετικά με τους βιώσιμους κύκλους άνθρακα, η Επιτροπή παρουσιάζει συγκεκριμένες ενέργειες για την επίτευξη προόδου στο θέμα. Προτείνει την ανάπτυξη ενός νέου πράσινου οικονομικού μοντέλου βασισμένου στη γεωργία με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, που αντικατοπτρίζεται συγκεκριμένα στην εφαρμογή ενός πλαισίου πιστοποίησης που βασίζεται στη δέσμευση άνθρακα.

Προς αγροτικά συστήματα που παράγουν λύσεις

Η επείγουσα ανάγκη για το κλίμα επιβάλλει πλέον την ενίσχυση των φιλικών προς το περιβάλλον γεωργικών μοντέλων. Η έννοια της γεωργίας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, βασισμένη σε πρωτοβουλίες που έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή, στοχεύει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και στην αύξηση της αποθήκευσης άνθρακα στο έδαφος μέσω υπεύθυνων γεωργικών πρακτικών (διαχείριση βοοειδών και απορροή, διαχείριση καλλιεργήσιμων εκτάσεων (ιδίως αζωτούχα λίπανση), φράκτες, διατήρηση μόνιμων λιβαδιών και υγροτόπων κ.λπ.).