Ο Mαζάουερ, τα κομματικά ρουσφέτια και τα χρέη της ΛΑΡΚΟ

Τις τελευταίες ημέρες άκουσα, είδα και διάβασα δηλώσεις ηγετικών παραγόντων της αντιπολίτευσης για την ΛΑΡΚΟ που προς στιγμή είχα την αίσθηση ότι το πρόβλημα για την μεταλλευτική και μεταλλουργική εταιρεία με τις δραστηριότητες της να βρίσκονται σε περιοχές της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας (Εύβοια, Φθιώτιδα, Βοιωτία, Καστοριά και Κοζάνη ) «έσκασε» μόλις χτες προς έκπληξη όλων… Και όμως εις πείσμα μιας γενικευμένης τάσης απαξίωσης της μνήμης η ΛΑΡΚΟ δυστυχώς για τους Έλληνες φορολογουμένους δεν είναι ένα σημερινό ή χτεσινό πρόβλημα αλλά μια ανοικτή διαχρονική πληγή.

Για όλους όσοι θέλουν να κρύβονται πίσω από τις μεγάλες αλλά κούφιες κουβέντες περί «ολοκληρωμένων σχεδίων εξυγίανσης» ξεχνούν ή επιθυμούν να ξεχνούν ότι η ΛΑΡΚΟ βρέθηκε ένα βήμα πριν το γκρεμό από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 (κυβέρνηση Ανδρέα Γ. Παπανδρέου) και κρατήθηκε στη ζωή μόνο με επεμβάσεις της τελευταίας στιγμής με «σωσίβια» που με άνωθεν εντολές έδιναν οι τράπεζες. Η Εθνική Τράπεζα, για παράδειγμα, έχει βρεθεί να ελέγχει την πλειοψηφία των μετοχών της εταιρείας, ενώ τον Απρίλιο του 1982 η εταιρεία με υπουργική απόφαση περνάει σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης. Στα επόμενα χρόνια, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και ο οργανισμός των προβληματικών επιχειρήσεων (ΟΑΕ) που αγοράζει τόσο τις απαιτήσεις των τραπεζών όσο και τα πάγια της επιχείρησης μετά από πλειστηριασμό που διοργανώνει ο ίδιος. Το 1989 μετά την εκκαθάριση της παλαιάς ΛΑΡΚΟ, η νέα ΛΑΡΚΟ ιδρύεται με μετόχους την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ΕΤΕ), τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρικού (ΔΕΗ) και τον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων (ΟΑΕ). Στη δεκαετία του ’90 δεν αλλάζει και τίποτα σοβαρά για την προοπτική της εταιρείας παρά μόνο οι μέτοχοι της. Η Εθνική Τράπεζα κατέχει το 36%, το υπουργείο Οικονομικών 35,4% και η ΔΕΗ με 28,6%.

Μία – δύο απόπειρες ανεύρεσης ιδιώτη επενδυτή (μια επί εποχής Κωνσταντίνου Μητσοτάκη) σκόνταψαν σε ένα αρραγές μέτωπο συνδικαλιστών – τοπικών παραγόντων και δυναμικών στοιχείων της Αριστεράς. Μάλιστα, και οι όποιες εκσυγχρονιστικές παρεμβάσεις του Κώστα Σημίτη ξέμειναν στο δρόμο με ενεργή συμμετοχή των συντρόφων του, στο Κίνημα και τα Συνδικάτα. ΠΑΣΟΚ, ωραία χρόνια που θα έλεγε και η τηλεοπτική Μαριλού της σειράς της ΕΡΤ1 “Η τούρτα της μαμάς”. Τόσα ωραία χρόνια που μέχρι και οι υποψήφιοι δήμαρχοι των Δήμων της Κεντρικής Εύβοιας κέρδιζαν εκλογές ανταλλάσσοντας ψήφους με προσλήψεις. Ναι, προσλήψεις πολιτικών φίλων και ψηφοφόρων στη προβληματική ΛΑΡΚΟ που εξακολουθούσε να ζει χάρη στη ανοχή των πολιτών-φορολογουμένων. Η ίδια εταιρεία ήταν και μια μεγάλη κάλπη για τα κόμματα εξουσίας κυρίως τη πρώτη δεκαετία του 2000 μέχρι και τα χρόνια των Μνημονίων.

Όλα αυτά τα χρόνια η ΛΑΡΚΟ παρέμενε μια βόμβα που δεν ήθελε κανείς να πιάσει στα χέρια του. Όλοι ήθελαν να μιλούν για αυτήν και πάντα από απόσταση προκειμένου να μην ενοχληθεί κανείς – εργαζόμενοι, συνδικαλιστές, πολιτικοί παράγοντες και τοπικοί άρχοντες. Ακόμη και το κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς – ο ΣΥΡΙΖΑ – φαίνεται ότι ξέχασε να περιλάβει την ΛΑΡΚΟ στον κύκλο της παραγωγικής ανασυγκρότησης που ανέθεσε ο Αλέξης Τσίπρας στον Παναγιώτη Λαφαζάνη. Κατά τα άλλα, ο Μητσοτάκης, όπως υποστηρίζει ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, οδηγεί 1.200 εργαζόμενους της ΛΑΡΚΟ σε απόλυση και απώλεια στέγης…

Ο Αλέξης Τσίπρας είναι καλυμμένος με την καταγγελία Μητσοτάκη, την ώρα που ο Νίκος Ανδρουλάκης αναζητά την ολοκληρωμένη λύση εξυγίανσης που δεν πρόλαβαν να ανακαλύψουν οι προκάτοχοι του στο Κίνημα της Αλλαγής. Μέχρι εδώ όλα καλά καμωμένα. Οι συνδικαλιστές θα δώσουν για μια ακόμη φορά με τη συμπαράσταση της αντιπολίτευσης και των τοπικών αρχόντων την μάχη υπέρ βωμών και εστιών αλλά κανείς δεν θεωρεί αναγκαίο να απαντήσει σε ένα απλό ερώτημα: Ποιος θα βάλει τα λεφτά; Ποιος θέλει τη ΛΑΡΚΟ; Πως μπορεί να ζήσει και να αναπτυχθεί μια επιχείρηση ανάμεσα σε διστακτικούς επενδυτές και στα πρόστιμα/ επιστροφές κρατικών ενισχύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

Για το τέλος, κράτησα κάτι από την εισαγωγή του ιστορικού Μαρκ Μαζάουερ στο τελευταίο του βιβλίο “Η ελληνική επανάσταση”: «Ήταν άραγε παράλογο – με δεδομένες τις διαιρέσεις που είχαν προκύψει στην Ελλάδα τα χρόνια της λιτότητας – να προσπαθήσει να βρει κανείς τι μπορεί να ενώσει τους ανθρώπους σε μια κατανόηση του παρελθόντος προσανατολισμένη στη συμπερίληψη και όχι στον αποκλεισμό; Δεν ήταν καλύτερο αυτό από τη συγκατάνευση σ’ ένα είδος πολιτικής πόλωσης που είχε διαλύσει στο παρελθόν την Ελλάδα;». Ερωτηματικά που διατυπώνει με αφορμή τη συμμετοχή του στην Επιτροπή για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση της Ανεξαρτησίας νομίζω πως έχουν μια γενικότερη αξία για την ματιά που διαμορφώνουμε απέναντι στην Ιστορία.

Άλλωστε, μια μικρή πικρή ιστορία είναι και εκείνη της ΛΑΡΚΟ.