__________________________________________

Ας διαβαστούν οι επισημάνσεις που γίνονται από τους συντάκτες του Εβδομαδιαίου Δελτίου Οικονομικών Εξελίξεων της Διευθύνσεως Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank. Σε αυτό διαβάζω: «Η αναζωπύρωση του πληθωρισμού ενδέχεται να επηρεάσει την αναπτυξιακή τροχιά της ελληνικής οικονομίας το 2022. Ο ρυθμός μεγέθυνσης, ωστόσο, εκτιμάται ότι θα είναι ισχυρός από τους περισσότερους οργανισμούς (π.χ. ΙΟΒΕ: 4,5%-5%, Ευρωπαϊκή Επιτροπή: 5,2%), ως απόρροια αφενός της αναμενόμενης ισχυρής επίδοσης του τουρισμού και αφετέρου της αύξησης των επενδύσεων, οι οποίες αναμένεται να υποστηριχθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Ο σημαντικότερος κίνδυνος που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία για το 2022 συνδέεται με την επίπτωση του πληθωρισμού στο ύψος της καταναλωτικής δαπάνης και στον σχεδιασμό της επενδυτικής δαπάνης. Οι παράγοντες που αναμένεται να καθορίσουν τον πληθωρισμό είναι α) η δυναμική της εξέλιξης των τιμών της ενέργειας και β) ο σχηματισμός των προσδοκιών των οικονομικών μονάδων. Συγκεκριμένα, ο τρόπος με τον οποίο τόσο οι καταναλωτές όσο και οι επιχειρηματίες περιμένουν ότι θα εξελιχθούν οι τιμές στο μέλλον επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο δαπανούν, δανείζονται και επενδύουν τα χρήματά τους σήμερα».

Από άρωμα Άπω Ανατολής στο Ναβαρίνο

Μια νέα άφιξη, μια νέα συνεργασία. Η ελληνική αγορά αρχίζει να λειτουργεί πλέον  ως ένας ιδιαίτερος τουριστικός προορισμός  για διεθνείς επιχειρηματικούς ομίλους. Η άφιξη αφορά την ξενοδοχειακή αλυσίδα Mandarin Oriental Hotel Group  με το πρώτο Mandarin Oriental στην Ελλάδα, την άνοιξη του 2023 στην Costa Navarino. Η νέα συνεργασία αφορά την ΤΕΜΕΣ (συμφερόντων της οικογένειας Κωνσταντακόπουλου) με την εκ  Χονγκ Κόγκ ορμώμενη Mandarin Oriental Hotel Group International Limited (MOHG), μια εταιρεία επενδύσεων και management που κάνει focus στους τομείς των πολυτελών ξενοδοχείων, των θερέτρων και των παραθεριστικών κατοικιών, διαθέτοντας ένα σύνολο 33 ιδιοκτησιών σε όλο τον κόσμο.

Το νέο ξενοδοχείο Mandarin Oriental, Costa Navarino θα βρίσκεται στην περιοχή Navarino Bay, μια από τις ολοκληρωμένες περιοχές ανάπτυξης της Costa Navarino στη Μεσσηνία, σε ένα μαγευτικό φυσικό τοπίο 1.400 στρεμμάτων, με θέα στον ιστορικό κόλπο του Ναβαρίνου.

Το παραθαλάσσιο υπερπολυτελές resort θα περιλαμβάνει 99 δωμάτια, μεταξύ των οποίων 48 υπόσκαφες βίλες με ιδιωτική πισίνα, μεγάλες βεράντες με απρόσκοπτη θέα στη θάλασσα, καθώς και πέντε εστιατόρια και μπαρ. Τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του ξενοδοχείου έχουν επιμεληθεί το Γραφείο Μελετών Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη και το K-Studio,  σύμφωνα με τις αρχές βιώσιμης ανάπτυξης της Costa Navarino. O σχεδιασμός συνδυάζει αρμονικά τις φυτεμένες στέγες που εναρμονίζονται πλήρως με τη φυσική τοπογραφία της περιοχής, με τη χρήση τοπικών υλικών.

Υπενθυμίζεται ότι ο Όμιλος ΤΕΜΕΣ δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη και τη διαχείριση τουριστικών προορισμών υψηλών προδιαγραφών. H Costa Navarino αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες τουριστικές επενδύσεις στη Μεσόγειο. Αποτελείται από πέντε ξεχωριστές περιοχές τουριστικής ανάπτυξης σε συνολική έκταση 10.000 στρεμμάτων, που περιλαμβάνουν ξενοδοχεία πέντε αστέρων, signature γήπεδα γκολφ, σπα διεθνών προδιαγραφών, συνεδριακά κέντρα και πολυτελείς κατοικίες. Ο Όμιλος ΤΕΜΕΣ ελέγχει την Ιονική Ξενοδοχειακαί Επιχειρήσεις Α.Ε., ιδιοκτήτρια ενός ιστορικού και εμβληματικού ακινήτου στο κέντρο της Αθήνας, το οποίο μετατρέπεται σε έναν νέο προορισμό.

Τα επιτόκια και οι αποδόσεις

Μια διαδρομή στα επιτόκια των ομολόγων που βγήκαν σε δημόσια προσφορά και ήταν/είναι διαπραγματεύσιμα στο Χρηματιστήριο Αθηνών από το 2016 μέχρι και τις αρχές του 2022 έχει ένα ξεχωριστό ενδιαφέρον για το από που ξεκίνησαν και που κατέληξαν παρά το γεγονός ότι  στο καθορισμό του εύρους απόδοσης και το επιτοκίου παίζει πάντα ρόλο η ίδια η εκδότρια εταιρεία, η διάρκεια του ομολογιακού δανείου αλλά και το ποσό της έκδοσης. Για μια μεγάλη περίοδο το επιτόκιο πέφτει κάτω από το 3 %, ενώ το στοίχημα τώρα πια και με βάση τη γενική τάση αύξησης των επιτοκίων είναι αν το επιτόκιο θα «πετάξει» και άνω του 3 %. Θα το διαπιστώσουμε σήμερα κιόλας όταν με την ολοκλήρωση της δημόσιας προσφοράς της SAFE BULKERS PARTICIPATIONS PLC θα καθοριστεί και το επιτόκιο.

Τον περασμένο Ιούλιο το πράσινο ομόλογο της PRODEA συγκέντρωσε από την δημόσια προσφορά 300 εκατομμύρια ευρώ. Το 7ετους διαρκείας ομόλογο όπως καθόρισαν οι εκδότες του είχε εύρος απόδοσης  από 2,20% – 2,60% με το επιτόκιο να «κλειδώνει» στο 2,30%.

Κρατήστε το ύψος του επιτοκίου του πράσινου ομολόγου της PRODEA  και αυτό γιατί από τον Οκτώβριο του 2016 όπου έγινε η δημόσια προσφορά για το 5ετές ομόλογο της HOUSEMARKET (όμιλος Φουρλή) το επιτόκιο «κλείδωσε» στο 5 %. Μέσα σε 5 χρόνια (2016-2021) είχαμε μια σταδιακή πτώση από το 5% στο 2,3%. Την άνοιξη του 2017 το επιτόκιο για το 5ετες ομόλογο της ΟΠΑΠ βρέθηκε στο 3,50 % σε ένα εύρος απόδοσης 3,40 %-3,90 %, ενώ λίγους μήνες μετά (Ιούνιος του 2017) το 5ετες ομόλογο της εταιρείας ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ SUNLIGHT «κλειδώνει» με επιτόκιο 4,25 % σε ένα εύρος απόδοσης  4,20% – 4,70%. Επτά μέρες διαφορά βγαίνει σε δημόσια προσφορά το 5ετες ομόλογο της ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ με επιτόκιο 3,10 % σε ένα εύρος απόδοσης 3,00% – 3,50%.

Και από τον Ιούνιο του 2017 περνάμε στον Ιούλιο του 2017 όπου το 5ετες ομόλογο της ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΑΕΧ πιάνει επιτόκιο 3,85 % σε ένα εύρος απόδοσης 3,75% – 4,25%.

Μέσα στο 2018 το φαινόμενο του ασανσέρ των επιτοκίων συνεχίζεται. Τον Απρίλιο του 2018 το 7ετες ομόλογο της  ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έχει επιτόκιο 3,95 % σε ένα εύρος απόδοσης 3,85% – 4,40%. Ένα μήνα μετά, το 5ετες ομόλογο της CORAL έχει επιτόκιο 3 % σε εύρος απόδοσης 3,00% – 3,50%. Ακολουθεί, το 5ετες ομόλογο της  B&F A.B.E.E. ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ κλειδώνει επιτόκιο 4,95 %.

Τον επόμενο χρόνο, στις αρχές Μαρτίου του 2019 το 7ετες ομόλογο της εταιρείας ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε. με εύρος απόδοσης μεταξύ 3,50% – 3,90% και με επιτόκιο 3,60%. Λίγο μετά τις εκλογές του 2019 (26.07.2019) «βγαίνει» σε δημόσια προσφορά το 5ετές ομόλογο της ATTICA A.E. ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ με εύρος απόδοσης 3,40% – 3,80% με το επιτόκιο να «κλειδώνει» στο 3,40%. Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς το 7ετους διάρκειας πράσινο ομόλογο της ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ Μ.Α.Ε.Χ. με ένα εύρος απόδοσης  2,60% – 2,90% «κλειδώνει» στο 2,60%.

Τον επόμενο χρόνο (03.07.2020) βγαίνει σε δημόσια προσφορά το  7ετες ομόλογο της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. σε ένα εύρος απόδοσης 2,50% – 3,00% με το επιτόκιο 2,75%. Στο τέλος του ίδιου μήνα, το 7ετες ομόλογο της LAMDA DEVELOPMENT A.E. με εύρος απόδοσης 3,40% – 3,80% έχει επιτόκιο 3,40%.  Τον Οκτώβριο του 2020 βγαίνει σε δημόσια προσφορά το 7ετες ομόλογο της εταιρείας ΟΠΑΠ Α.Ε με εύρος απόδοσης 2,10% – 2,50% έχει επιτόκιο 2,10%.

Και κλείνουμε με το 2021. Η πρώτη έκδοση της χρονιάς αφορά το 7ετες ομόλογο της ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΕΛΛΑΣ) ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΑΕ που έχει εύρος απόδοσης 1,90% – 2,30% και με επιτόκιο στο 1,90%. Τον Μάιο του 2021 βγαίνει σε δημόσια προσφορά το 5ετες ομόλογο της COSTAMARE PARTICIPATIONS PLC με εύρος απόδοσης 2,70% – 3,10% και με επιτόκιο 2,70%. Το επιτόκιο του πράσινου ομολόγου της PRODEA κλειδώνει στο 2,30 %, ενώ ακολουθεί τον Οκτώβριο του 2021 το 5ετες ομόλογο της CPLP SHIPPING HOLDINGS με εύρος απόδοσης 2,60% – 3,00% και με επιτόκιο 2,65%.  Τον Νοέμβριο έρχεται η σειρά του 7ετους ομολόγου της ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ Α.Ε. με εύρος απόδοσης 2,40% – 2,90% και επιτόκιο 2,45%. Το 9ετούς διάρκειας πράσινο ομόλογο της NOVAL (ΝΟΒΑΛ ΠΡΟΠΕΡΤΥ ΑΕΕΑΠ) στις αρχές του Δεκεμβρίου 2021βγήκε στη δημόσια προσφορά με εύρος απόδοσης 2,60% – 2,95% και με το επιτόκιο να «κλειδώνει» στο 2,65%. Ακολουθεί το 8ετους διάρκειας ομόλογο με ρήτρα αειφορίας της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με εύρος απόδοσης 2,30% – 2,70% και επιτόκιο 2,3%.

Το 2022 ξεκινά με το 5ετες ομόλογο της PREMIA PROPERTIES με εύρος απόδοσης 2.70% – 3.10% και με το επιτόκιο στο 2,8%. Σήμερα, θα γνωρίζουμε και το επιτόκιο με το 5ετες ομόλογο της SAFE BULKERS PARTICIPATIONS PLC που βγήκε με εύρος απόδοσης 2.70% – 3.10%.