ΥΠΕΝ: Κατεπείγουσα έρευνα για το μυστήριο των ζιφιών 

Έπειτα από τους ανεξήγητους εκβρασμούς ζιφιών στο Ιόνιο, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) κινητοποιείται προκειμένου να ξεκαθαρίσει το…ομιχλώδες τοπίο με επιστημονικά τεκμήρια.

Ειδικότερα, μετά τα αλλεπάλληλα περιστατικά εκβρασμών θαλάσσιων κητωδών στην ακτογραμμή της Κέρκυρας, η αρμόδια Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής, έπειτα από εντολή του αρμόδιου υφυπουργού κ. Γιώργου Αμυρά, με κατεπείγον έγγραφο που απέστειλε στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ), ζητά άμεση και αναλυτική ενημέρωση αναφορικά με την τήρηση των όρων του Περιβαλλοντικού Σχεδίου Δράσης (ΠΣΔ) κατά την εφαρμογή του προγράμματος θαλάσσιας γεωφυσικής έρευνας στην περιοχή Ιονίου – Δυτικής Ελλάδος που διεξάγουν τα ΕΛΠΕ.

Επίσης, η ΕΔΕΥ καλείται να αποστείλει το συντομότερο δυνατό τις καταγραφές και τα πρωτογενή δεδομένα, που πρέπει να διενεργούνται και να τηρούνται κατά την εκτέλεση της θαλάσσιας γεωφυσικής έρευνας. Είναι αξιοσημείωτο ότι 15 περιβαλλοντικές οργανώσεις και φορείς (ΑΝΙΜΑ, WWF Ελλάς, Greenpeace, Πέλαγος Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών, Ελληνική Εταιρεία, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ορνιθολογική, Αρίων – Ερευνητικό Κέντρο Διάσωσης και Περίθαλψης Κητωδών Αρκτούρος, ΑΡΧΕΛΩΝ, Καλλιστώ, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, iSea. MEDASSET και MΟm – Εταιρεία για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας) συνδέουν άμεσα τις σεισμικές έρευνες για τον εντοπισμό πιθανών στόχων με κοιτάσματα υδρογονανθράκων με τον αποπροσανατολισμό των τριών ζιφιών, οι οποίοι δεν παρουσίασαν κάποιο εμφανές πρόβλημα υγείας.

Μάλιστα, με επιστολή τους καλούν τον Πρωθυπουργό, καθώς και τον Υπουργό και Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, να ζητήσουν από τα ΕΛΠΕ να διακόψει άμεσα τις σεισμικές έρευνες που διενεργούνται εδώ και μέρες στη θαλάσσια περιοχή “Ιόνιο”. Το επείγον αυτό αίτημα έγινε, λόγω των τριών περιστατικών εκθαλάσσωσης ζιφιών στην περιοχή όπου πραγματοποιούνται σεισμικές έρευνες από το ειδικό ερευνητικό σκάφος “SW Cook”.

Οι οργανώσεις στην επιστολή τους επισημαίνουν πως σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης και την εθνική, ενωσιακή και διεθνή νομοθεσία, «θα πρέπει να διακοπούν άμεσα οι σεισμικές έρευνες που διεξάγονται αυτή τη στιγμή την περιοχή, λαμβάνοντας υπόψη τις σοβαρές επιπτώσεις του θορύβου στα κητώδη, ειδικότερα όταν ο θόρυβος αυτός προέρχεται από σεισμικές έρευνες ή από τη χρήση στρατιωτικού σόναρ».

Παράλληλα, το επιτελείο του κ. Αμυρά αναμένει τα στοιχεία από την ΕΔΕΥ, προκειμένου να τα αξιολογήσει με τη βοήθεια ειδικών επιστημόνων. Επίσης, έχει ετοιμάσει και σχέδια δύο Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων (ΚΥΑ) οι οποίες αφορούν στην οργάνωση και λειτουργία του Δικτύου Διαχείρισης Εκβρασμών Ειδών Θαλάσσιας Άγριας Πανίδας και στη λειτουργία των Κέντρων Περίθαλψης Ειδών Άγριας Πανίδας (ΚΕ.Π.Ε.Α.Π), τα οποία έχει θέσει σε διαβούλευση με 22 ΜΚΟ και περιβαλλοντικούς φορείς, οι οποίοι θα πρέπει εντός των επόμενων ημερών να προσκομίσουν τα σχόλια και τις παρατηρήσεις τους, προκειμένου να ενσωματωθούν στο οριστικό κείμενο των αποφάσεων.

Η υπό διαβούλευση ΚΥΑ εκβρασμών ορίζει την οργάνωση και λειτουργία ενός εθνικού δικτύου, ώστε περιστατικά εκβρασμών να αντιμετωπίζονται επιστημονικά, με κύριους άξονες την προστασία των ειδών, την ευζωία τους, την προστασία της δημόσιας υγείας, τη συλλογή χρήσιμων επιστημονικών δεδομένων και την εκπαίδευση του κοινού σε θέματα διαχείρισης και προστασίας της θαλάσσιας πανίδας.

Το Δίκτυο Εκβρασμών, που θα συσταθεί, θα απαρτίζεται από εξειδικευμένες Ομάδες Διαχείρισης Περιστατικών Εκβρασμών, που θα αφορούν στα κητώδη, τις φώκιες, τις θαλάσσιες χελώνες και τα καρχαριοειδή και θα καθοδηγείται από έμπειρους επιστήμονες (κτηνιάτρους, βιολόγους και περιβαλλοντολόγους) με τη συμμετοχή φορέων και οργανώσεων, που έχουν κατά καιρούς διαχειριστεί περιστατικά εκβρασμών.

Οι Ομάδες Διαχείρισης θα αναλαμβάνουν, βάσει ορισμένων πρωτοκόλλων, τη συνολική διαχείριση των περιστατικών, από τον εντοπισμό των θαλάσσιων θηλαστικών, τη διάσωση, περίθαλψη και επανένταξη τους σε περίπτωση επιβίωσης ή τη νεκροψία και ταφή σε περίπτωση θανάτου. Σχετικά τα Κέντρα Περίθαλψης, η σχετική ΚΥΑ προβλέπει τους όρους και τις προϋποθέσεις αδειοδότησης και λειτουργίας τους.

Τα δύο περιστατικά εκβρασμού ζιφιών (ραμφοφάλαινες) σημειώθηκαν την περασμένη Κυριακή στον Αρίλλα Θεσπρωτίας και στον Αγιο Γόρδιο Κέρκυρας, ενώ το τρίτο ζώο εκβράστηκε τη Δευτέρα επίσης στον Αγιο Γόρδιο. Τους ζιφιούς εξέτασαν και πήραν δείγματα αίματος κτηνίατροι του Ελληνικού Κέντρου Διάσωσης και Περίθαλψης Θαλασσίων Θηλαστικών «Αρίων» οι οποίοι δεν διαπίστωσαν κάτι παθολογικό. Με τη βοήθεια εθελοντών και υπό τις οδηγίες της καθηγήτριας Κτηνιατρικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστημίου, κυρίας Αναστασίας Κομνηνού, τα ζώα επέστρεψαν στα βαθιά. Το λιμεναρχείο Κέρκυρας και εθελοντές πραγματοποιούν περιπολίες για τυχόν εντοπισμό και άλλων ανάλογων περιστατικών.

Η Ελληνική Τάφρος (η θαλάσσια ζώνη που ξεκινά βορείως της Κεφαλονιάς και περνώντας νοτίως της Κρήτης φτάνει έως τα Δωδεκάνησα, με βάθη που ξεπερνούν τα 1.000 μέτρα ή και περισσότερο όπως ανοιχτά της Πύλου όπου «πιάνει» τα 5.000 μέτρα), όπως είχε γράψει ο «Οικονομικός Ταχυδρόμος» τον περασμένο Ιούνιο, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα καταφύγια κητωδών της Μεσογείου, όπου «συχνάζουν» σπάνια και απειλούμενα με εξαφάνιση θηλαστικά όπως διάφορα είδη φαλαινών (φυσητήρες, πτεροφάλαινες και ζιφιοί), αλλά και δελφίνια, φώκιες, θαλάσσιες χελώνες.