Πόσο θα μπορούσαν οι κυρώσεις να βλάψουν την οικονομία της Ρωσίας;

Όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία, το 2014, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες επέβαλαν οικονομικές κυρώσεις στη Μόσχα. Έκτοτε, κυρώσεις έχουν επιβληθεί σε Ρώσους ιδιώτες και επιχειρήσεις, εξαιτίας της παρέμβασής τους σε εκλογές στο εξωτερικό, κυβερνοεπιθέσεων και άλλων ενεργειών τους.

Σήμερα, με τα ρωσικά στρατεύματα να εισέρχονται στην ανατολική Ουκρανία, μετά την απόφαση της Μόσχας να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία δύο περιοχών, οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ ανακοίνωσαν την επιβολή κυρώσεων, υποδεικνύοντας ότι, ενδεχομένως, να ακολουθήσουν κι άλλες. H εν λόγω επιβολή κυρώσεων αφορά τις τράπεζες της Ρωσίας, πρόσωπα υψηλού κύρους και το δημόσιο χρέος.

Η Ρωσία έχει λάβει μέτρα για να προστατευτεί από το οικονομικό πλήγμα που θα μπορούσαν να της προκαλέσουν οι κυρώσεις αυτές. Η χώρα προέβη σε μειώσεις στον προϋπολογισμό της, ενίσχυσε τα συναλλαγματικά της αποθέματα και προσπάθησε να διαφοροποιήσει το εμπορικό της χαρτοφυλάκιο, ώστε να εξαρτάται λιγότερο από την ΕΕ σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές της.

Εμπόριο :

Το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων της Ρωσίας από εξαγωγές προέρχεται από ορυκτά, όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και ο άνθρακας. Για τον λόγο αυτό, οι εξαγωγές ενέργειας αποτελούν ελκυστικό στόχο για κυρώσεις.

Περισσότερο από το ένα τρίτο των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ εξαρτάται από τη Ρωσία. Μέχρι τον Ιανουάριο, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη δεν είχαν σκεφτεί το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων κατά των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου, δεδομένης της ανησυχίας τους ότι κάτι τέτοιο θα αύξανε το ήδη υψηλό ενεργειακό κόστος στην Ευρώπη. Ωστόσο, έπειτα από την εισβολή, αυτή την εβδομάδα, η Γερμανία ανακοίνωσε, την Τρίτη, ότι παγώνουν τα σχέδια να ανοίξει τον αγωγό Nord Stream 2, ο οποίος θα αύξανε τις εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου στη Γερμανία.

Παρόλο που η ΕΕ παραμένει ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ρωσίας, η τελευταία έχει κάνει προσπάθειες διαφοροποίησης, επεκτείνοντας τους δεσμούς της με την Κίνα. Αυτές οι προσπάθειες περιλαμβάνουν το άνοιγμα ενός μεγάλου αγωγού φυσικού αερίου προς τη χώρα, το 2019. Έκτοτε, οι εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Κίνα έχουν αυξηθεί, αλλά εξακολουθούν να είναι χαμηλότερες από άλλους μεγάλους αγοραστές φυσικού αερίου της Ρωσίας.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν εξετάζει, επίσης, την απαγόρευση των εξαγωγών διαφόρων προϊόντων που χρησιμοποιούν μικροηλεκτρονικά συστήματα βασισμένα σε εξοπλισμό, λογισμικό ή τεχνολογία των ΗΠΑ. Οι περιορισμοί θα μπορούσαν να περιορίσουν την ικανότητα της Ρωσίας να κάνει προόδους στην αεροδιαστημική, την τεχνητή νοημοσύνη και άλλους τομείς υψηλής τεχνολογίας.

Προϋπολογισμός/Χρέος:

Η Μόσχα προσπαθεί να ενισχύσει τα οικονομικά της, ώστε να προστατεύσει την οικονομία της, σε περίπτωση κυρώσεων. Η Ρωσία ακολουθεί μία συντηρητική δημοσιονομική πολιτική και έχει μειώσει το χρέος της, σε σχέση με άλλες χώρες, όπως οι ΗΠΑ και οι ευρωπαίοι σύμμαχοί τους.

Αποθέματα:

Η Ρωσία, ήδη από την κρίση στην Ουκρανία, το 2014 και έπειτα, χρησιμοποιεί τα έσοδα από εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου για τη δημιουργία αποθεμάτων σε χρυσό και ξένο νόμισμα. Η Μόσχα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα έσοδα αυτά, επίσης, ώστε να στηρίξει το ρούβλι, εάν οι κυρώσεις προκαλέσουν κατάρρευση του εθνικού της νομίσματος ή την κάλυψη των κρατικών δαπανών.

Μετά την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες, λόγω της προσάρτησης της Κριμαίας, το 2014, η Μόσχα είχε τον χρόνο να αναδιαρθρώσει την οικονομία της, σε προσπάθειά της να την καταστήσει πιο ανθεκτική σε εκτεταμένες κυρώσεις. Συνεπώς, το κατά πόσο οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας θα είναι αποτελεσματικές παραμένει αβέβαιο.

Πέραν από τη Ρωσία, όμως, οι επιπτώσεις της διαμάχης στην Ουκρανία και οι επακόλουθες κυρώσεις θα μπορούσαν να βλάψουν και την ευρύτερη παγκόσμια οικονομία, η οποία ήδη παλεύει με τον πληθωρισμό και τα εμπόδια στην εφοδιαστική αλυσίδα. Η τιμή του πετρελαίου αυξήθηκε, την Τρίτη, όπως και άλλες σημαντικές εξαγωγές της Ρωσίας και της Ουκρανίας, μεταξύ των οποίων το φυσικό αέριο, το σιτάρι και το αλουμίνιο.