Οι ισχυροί σύμμαχοι του Πούτιν ασπίδα απέναντι στις κυρώσεις ΗΠΑ-ΕΕ

Στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου, ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι πολύ πιθανό ότι είχε ήδη λάβει τις αποφάσεις του για την Ουκρανία και την εισβολή σε αυτήν. Εάν αυτό ισχύει, τότε είναι προφανές πως κάθε κίνηση την οποία έκανε υποτασσόταν, υπό μία έννοια, στην εξυπηρέτηση των στόχων του σε αυτό το μέτωπο, που αποτελεί σημείο καμπής για τη Ρωσία και τις σχέσεις της με τη Δύση και τον υπόλοιπο κόσμο.

Τότε, ο πρόεδρος της Ρωσίας είχε πραγματοποιήσει μια επιβλητική επίσκεψη στην Ινδία – τη δεύτερη πολυπληθέστερη χώρα στον πλανήτη και εταίρου της δικής του τόσο στην G20 όσο και στο γνωστό σχήμα των BRICS.

Νέο σύστημα πληρωμών από Ινδία

Παρά δε το γεγονός ότι αποκλείεται να μοιράστηκε με τον πρωθυπουργό της, Ναρέντρα Μόντι, τα σχέδιά του για την Ουκρανία, φρόντισε με τις εμπορικές και στρατιωτικές συμφωνίες που υπέγραψε να «δέσει» ακόμη περισσότερο τη Μόσχα και το Νέο Δελχί.

Η κίνηση αυτή μοιάζει να αποδίδει καρπούς τώρα που έχει έρθει η κρίσιμη στιγμή. Πράγματι, όπως ανακοίνωσε η κυβέρνηση της Ινδίας, όχι απλώς δεν εξετάζει πώς θα συμμετέχει ενεργά στις κυρώσεις της Δύσης σε βάρος της Ρωσίας, αλλά αναζητεί τρόπους ώστε αυτές να μην πλήξουν το διμερές εμπόριο και την οικονομία της, ειδικά την αγροτική, που εξαρτάται από τα ρωσικά λιπάσματα. Γι’ αυτό, ανάμεσα στα άλλα, μελετάται ένας ειδικός μηχανισμός πληρωμών σε ρουπίες, έτσι ώστε να μην εμπλέκονται οι τράπεζες των δύο χωρών με δολάρια, ευρώ και στερλίνες.

Πούτιν και Ερντογάν

Την ίδια στιγμή, η Τουρκία παραμένει επίσης σταθερή στην γραμμή της μη ρήξης και των καλών σχέσεων με τη Ρωσία – «είμαστε φίλοι και με τη Ρωσία και με την Ουκρανία, δεν μπορούμε να τα χαλάσουμε με καμία από τις δύο», όπως είπε ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογάν. Λίγο αργότερα δε, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου απαντούσε αρνητικά στο απεγνωσμένο αίτημα του Ουκρανού πρέσβη να κλείσει τα Στενά του Βοσπόρου και τα Δαρδανέλια για τα ρωσικά πολεμικά πλοία, τονίζοντας ότι η Συνθήκη του Μοντρέ δεν του επιτρέπει να αποκλείσει τη Μαύρη Θάλασσα.

Η στάση αυτή δεν είναι, φυσικά, τυχαία. Στηρίζεται στην εκρηκτική άνοδο των εμπορικών και τουριστικών συναλλαγών ανάμεσα στις δύο χώρες, στην εξάρτηση της Τουρκίας από το αέριο της Ρωσίας (κατά 45% περίπου) και την τεχνογνωσία της για την κατασκευή των πρώτων πυρηνικών αντιδραστήρων, στην υπόθεση των S-400 που αποτελούν καλό διαπραγματευτικό της χαρτί απέναντι στις ΗΠΑ, στις προσδοκίες της στο Κυπριακό και σε πολλά ακόμη.

Ουδέτερο το Πακιστάν

Την ίδια στιγμή, ένας από τους στενούς συμμάχους της Τουρκίας και μεγάλος αντίπαλος της Ινδίας, το Πακιστάν, επέλεξε επίσης να τηρήσει ίσες αποστάσεις. Φάνηκε δε ξεκάθαρα στις δηλώσεις που έκανε ο πρωθυπουργός του, Ιμράν Χαν, ο πρώτος ξένος ηγέτης ο οποίος συναντήθηκε με τον Πούτιν, μόλις λίγες ώρες μετά την έναρξη της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία.

«Οι αναπτυσσόμενες χώρες δέχονται το πιο ισχυρό πλήγμα σε περιπτώσεις συγκρούσεων» φέρεται να σημείωσε, εκφράζοντας και αυτός τη… λύπη του για τον πόλεμο. Διαβεβαίωσε, πάντως, ότι το Πακιστάν δεν προτίθεται να πάρει το μέρος κανενός και ελπίζει η διπλωματία να επικρατήσει.

Στενές σχέσεις με Ιράν

Ενδιαφέρον παρουσιάζει, αναμφίβολα, η στάση μίας ακόμη ισχυρής χώρας και εδώ και χρόνια στενής συμμάχου της Ρωσίας, του Ιράν. Σε μια στιγμή, μάλιστα, που μια νέα συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του δεύτερου μοιάζει να είναι αρκετά κοντά.

Όπως μεταδόθηκε, ο πρόεδρός του, Ιμπραήμ Ραϊσί, επικοινώνησε την Πέμπτη με τον Πούτιν και επέρριψε την ευθύνη για όσα συμβαίνουν στις ΗΠΑ και την προσπάθεια επέκτασης του ΝΑΤΟ. «Ελπίζω ότι ό,τι συμβαίνει θα είναι προς όφελος των λαών και ολόκληρης της περιοχής», φέρεται να είπε στον Ρώσο πρόεδρο – με μια δήλωση που αναμφίβολα θα χρειαστεί κανείς να τη διαβάσει δεύτερη φορά για να αντιληφθεί τον κυνισμό της.

Η Κίνα «κατανοεί»

Όσον αφορά στην Κίνα, βεβαίως, δεν χρειάζεται να σημειώσουμε πολλά. Από την πρώτη κιόλας στιγμή, εξάλλου, το Πεκίνο φρόντισε να διαμηνύσει προς κάθε κατεύθυνση και κυρίως προς την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες, ότι δεν προτίθεται να ακολουθήσει τη γραμμή της καταδίκης και της απομόνωσης της Ρωσίας.

«Κατανοούμε τις νόμιμες ανησυχίες της Ρωσίας αναφορικά με τα ζητήματα ασφαλείας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Ουάνγκ Ουενμπίν – ενώ την Πέμπτη, είχε απορρίψει τον χαρακτηρισμό «εισβολή» για τα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία. Λίγο αργότερα δε, υπήρξε τηλεφωνική επικοινωνία ανάμεσα σε Πούτιν και Σι Τζινπίνγκ, στην οποία ο δεύτερος δήλωσε ότι στηρίζει τη θέση του ομολόγου του για… διάλογο με την Ουκρανία.

Φυσικά, η Κίνα θα αφήσει πάντα περιθώριο ελιγμών και δεν θα εξαρτήσει τις σχέσεις της με τη Δύση από το τι θα κάνει η Ρωσία – γενικώς και ειδικότερα στην Ουκρανία. Κι αυτό διότι ενώ μαζί της έχει οικοδομήσει στρατηγικού χαρακτήρα γεωπολιτικές και ενεργειακές σχέσεις, με ΗΠΑ και ΕΕ έχει σαφώς ισχυρότερους οικονομικούς δεσμούς. Παρ’ όλα αυτά, ποτέ δεν θα ψηφίσει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ υπέρ καταδίκης της Ρωσίας ούτε θα στηρίξει κυρώσεις, εξαιτίας μιας διαμάχης της με τη Δύση.

Καρτέλ με τον OPEC

Την ίδια στιγμή, υπάρχει μια ακόμη χώρα η οποία θα μπορούσε να πλήξει καίρια τη Μόσχα και να την απειλήσει με σοβαρή οικονομική κρίση εφόσον αποφάσιζε να της επιβάλει κυρώσεις, αλλά δεν το κάνει – προφανώς συνειδητά. Όσο κι αν φαντάζει παράξενο για ορισμένους εξαιτίας και του παρελθόντος τους αλλά και των σχέσεών της με τις ΗΠΑ, πρόκειται για τη Σαουδική Αραβία.

Όπως είναι γνωστό, από τα μέσα του 2020, το Ριάντ και το καρτέλ του OPEC έχουν έρθει σε συμφωνία με τη Ρωσία με στόχο τη χειραγώγηση των τιμών του πετρελαίου. Κάτι που, με τη σειρά του, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τη διαρκή άνοδο των τιμών του, που είχαν πλησιάσει τα 100 δολάρια το βαρέλι πριν την κρίση στην Ουκρανία.

Είναι κάτι, βεβαίως, που έχει εξήγηση στο αμοιβαίο συμφέρον: Σχεδόν τα μισά κρατικά έσοδα της Ρωσίας προέρχονται από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, ενώ το ποσοστό είναι ακόμη μεγαλύτερο για τη Σαουδική Αραβία και άλλα κράτη του Κόλπου.

Οι μικροί φίλοι

Στα παραπάνω «μεγαθήρια» (από τα οποία εξαιρούμε κάποιους Ευρωπαίους που εξακολουθούν να θέλουν καλές σχέσεις με τη Ρωσία) θα πρέπει κανείς να προσθέσει και πιο μικρές ή μεσαίες χώρες που έχουν ταχθεί υπέρ της Ρωσίας στη συγκεκριμένη κρίση.

Ανάμεσά τους είναι η Συρία (ο Άσαντ χρωστά στον Πούτιν την επιβίωσή του), η Νικαράγουα (ο Ορτέγκα ως πρόεδρος δεν έχει πλέον σχέση με τον ηγέτη των Σαντινίστας, αλλά νομίζει ότι ζει σε άλλη εποχή), η Γεωργία (που έχει χάσει το 20% του εδάφους της από τη ρωσική εισβολή του 2008), αλλά και η Μιανμάρ, με τη χούντα της να ανταποδίδει τη μη καταδίκη της από τη Μόσχα.

Συμπέρασμα: Η προσπάθεια της Δύσης να πλήξει και, πολύ περισσότερο, να απομονώσει τη Ρωσία κάθε άλλο παρά δεδομένο είναι ότι θα ευοδωθεί.