Κυρώσεις κατά της Ρωσίας: Τι σημαίνει ο αποκλεισμός ρωσικών τραπεζών από το SWIFT

Οικονομικό πόλεμο κηρύσσει η Δύση στη Ρωσία επιβάλλοντας αυστηρές οικονομικές κυρώσεις. Εκ των σημαντικότερων ο αποκλεισμός σημαντικών ρωσικών τραπεζών από το διεθνές διατραπεζικό σύστημα Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication, το λεγόμενο Swift.

Τι είναι το Swift

Το SWIFT είναι σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων μεταξύ των τραπεζών παγκοσμίως. Είναι η παγκόσμια οικονομική αρτηρία που επιτρέπει την ομαλή και ταχεία μεταφορά χρημάτων εκτός συνόρων, λέει χαρακτηριστικά το BBC.

Πρόκειται για ένα διατραπεζικό σύστημα μέσω του οποίου τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καταγράφουν, ενημερώνουν και διεκπεραιώνουν διασυνοριακές χρηματοοικονομικές συναλλαγές.

Ιδρύθηκε το 1973, έχει την έδρα του στο Βέλγιο και συνδέει 11.000 τράπεζες και ιδρύματα σε περισσότερες από 200 χώρες.

Το SWIFT στέλνει περισσότερα από 40 εκατομμύρια μηνύματα την ημέρα, καθώς τρισεκατομμύρια δολάρια αλλάζουν χέρια μεταξύ εταιρειών και κυβερνήσεων.

Περισσότερο από το 1% αυτών των μηνυμάτων εκτιμάται ότι αφορούν πληρωμές από τη Ρωσία.

Το SWIFT δημιουργήθηκε από αμερικανικές και ευρωπαϊκές τράπεζες, οι οποίες δεν ήθελαν ένα μόνο ίδρυμα να αναπτύξει το δικό του σύστημα και να έχει μονοπώλιο και ανήκει από κοινού σε περισσότερες από 2.000 τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Την εποπτεία του την έχει η Εθνική Τράπεζα του Βελγίου σε συνεργασία με τις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο.

Σε ποιον ανήκει και ποιος ελέγχει το Swift;

Το SWIFT δημιουργήθηκε από αμερικανικές και ευρωπαϊκές τράπεζες, οι οποίες δεν ήθελαν ένα μεμονωμένο ίδρυμα να αναπτύξει το δικό του σύστημα και να έχει μονοπώλιο.

Το δίκτυο SWIFT ανήκει από κοινού σε περισσότερες από 2.000 τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Την εποπτεία του έχει η Εθνική Τράπεζα του Βελγίου σε συνεργασία με τις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ και της Τράπεζας της Αγγλίας.

Το Swift διασφαλίζει στα μέλη του την ασφάλεια των διεθνών εμπορικών συναλλαγών και υποτίθεται πως δεν εμπλέκεται στις μεταξύ τους διαφορές.

Ωστόσο το Ιραν το 2012 αποκλείστηκε από το SWIFT, στο πλαίσιο των κυρώσεων για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Ο αποκλεισμός αυτός στέρησε στο Ιράν ποσό που αντιστοιχεί σχεδόν στα μισά έσοδα του από τις εξαγωγές και περίπου στο 30% των εσόδων του από το εξωτερικό εμπόριο.

O αποκλεισμός από το swift είναι απόφαση αποκλειστικά των κυβερνήσεων των χωρών και όχι των αρχών που το εποπτεύουν.

Πώς θα επηρεάσει τη Ρωσία ο αποκλεισμός από το SWIFT

Σύμφωνα με το BBC ο αποκλεισμός ρωσικών εταιρειών από το SWIFT, θα τους στερήσει την πρόσβαση στις ομαλές και άμεσες συναλλαγές που παρέχει το σύστημα. Αυτό σημαίνει πως οι πληρωμές για τα πολύτιμα ενεργειακά και γεωργικά προϊόντα θα διαταράσσονταν σοβαρά.

Οι τράπεζες που θα αποκλειστούν πρέπει πιθανότατα να συναλλάσσονται απευθείας μεταξύ τους, προσθέτοντας καθυστερήσεις και επιπλέον κόστος στη λειτουργία τους. Ο αποκλεισμός σημαίνει δε περικοπή πολύτιμων εσόδων για τη ρωσική κυβέρνηση, που δεν μπορεί να ανακτά τα διεθνή κέρδη από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου της.

Υπενθυμίζεται πως το 2014 η Ρωσία είχε απειληθεί ξανά με αποκλεισμό από το SWIFT λόγω των γεγονότων στην Κριμαία. Τότε το Κρεμλίνο είχε δήλωσε ότι η κίνηση αυτή θα ισοδυναμούσε με κήρυξη πολέμου, ωστόσο η Δύση δεν υλοποίησε τότε την απειλή της.