Φορολογική μεταχείριση των παροχών σε είδος της παραγράφου 1 του άρθρου 13 του ΚΦΕ (Β’ Μέρος)

2. Ερμηνευτική προσέγγιση

Με δεδομένο ότι, όταν μία παροχή δίνεται αποδεδειγμένα για την εκτέλεση εργασίας, δεν θεωρείται εισόδημα από μισθωτή εργασία, για τις παροχές σε είδος της παραγράφου 1 του Κ.Φ.Ε. ισχύουν τα ακόλουθα :

Με την παράγραφο 1 του άρθρου 13 του Κ.Φ.Ε. ορίζεται ότι, την επιφύλαξη των διατάξεων των παραγράφων 2, 3, 4 και 5 του άρθρου αυτού και των διατάξεων του άρθρου 14, οποιεσδήποτε παροχές σε είδος λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή εταίρος ή μέτοχος ή συγγενικό πρόσωπο αυτού κατά την έννοια της περίπτωσης στ’ του άρθρου 2 του Κ.Φ.Ε., συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημά του στην αγοραία αξία τους, εφόσον η συνολική αξία των παροχών σε είδος υπερβαίνει το ποσό των 300,00 ευρώ ανά φορολογικό έτος και μόνο για το υπερβάλλον ποσό.

Επισήμανση: Ως αγοραία αξία νοείται το κόστος της παροχής που βαρύνει τον εργοδότη, αποδεικνύεται από τα κατά νόμο προβλεπόμενα δικαιολογητικά και καταχωρείται στα τηρούμενα βιβλία του.

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι, με εξαίρεση τις παροχές που περιγράφονται στις παραγράφους 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 13 του Κ.Φ.Ε., (δηλαδή την παραχώρηση αυτοκινήτου, τα δάνεια, τα δικαιώματα προαίρεσης απόκτησης μετοχών και την παραχώρηση κατοικίας), για τις οποίες δεν υφίσταται περιορισμός όσον αφορά την αξία αυτών,  και τα εξαιρούμενα από τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματα της παραγράφου 1 του άρθρου 14 του Κ.Φ.Ε., οι λοιπές παροχές σε είδος που λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή εταίρος ή μέτοχος ή συγγενικό πρόσωπο αυτού συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημα από μισθωτή εργασία, εφόσον η συνολική αξία των παροχών αυτών υπερβαίνει το ποσό των 300,00 ευρώ ανά φορολογικό έτος και μόνο για το υπερβάλλον ποσό.

Η διάταξη αυτή καταλαμβάνει τα πρόσωπα που συνδέονται με εργασιακή σχέση με τον εργοδότη τους κατά τα οριζόμενα στις περιπτώσεις α’ έως και στ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του Κ.Φ.Ε., ή/και τους εταίρους – μετόχους και τα συγγενικά τους πρόσωπα κατά τα οριζόμενα στην περίπτωση στ’ του άρθρου 2 του Κ.Φ.Ε.

Επισήμανση: Οι παροχές σε είδος που χορηγούνται προς τρίτα πρόσωπα, που δεν συνδέονται με κανενός είδους εργασιακή σχέση με την επιχείρηση που χορηγεί τις παροχές αυτές, δεν καταλαμβάνονται από τις διατάξεις του άρθρου 13 του Κ.Φ.Ε.

(1) Περιπτώσεις α’ έως και στ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του Κ.Φ.Ε. (2) Περίπτωση στ’ του άρθρου 2 του Κ.Φ.Ε. (3) Οι αμοιβές μελών και διαχειριστών Ε.Π.Ε., καθώς και οι αμοιβές εκπροσώπων και εταίρων Ο.Ε. και Ε.Ε. για τις υπηρεσίες που παρέχουν με βάση την ιδιότητά τους αυτή προς τις υπόψη εταιρίες, εξομοιώνονται με τις αμοιβές διευθυντών ή μελών Δ.Σ. εταιρίας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας. Κατά συνέπεια, αυτές χαρακτηρίζονται ως εισόδημα από μισθωτή εργασία και φορολογούνται σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 15 του Ν.4172/2013, (σχετικό το έγγραφο ΔΕΑΦ Α 1064780 ΕΞ 2015/11.5.2015).

2.1. Παροχές σε είδος που δεν προσαυξάνουν το φορολογητέο εισόδημα

α) Στην έννοια των παροχών σε είδος που φορολογούνται ως εισόδημα από μισθωτή εργασία εντάσσεται κάθε παροχή σε είδος που χορηγείται στον εργαζόμενο (μισθωτό), με εξαίρεση τις παροχές που αποβλέπουν αποκλειστικά στην κάλυψη δαπανών ή αποκατάσταση ζημιών του φυσικού προσώπου στα πλαίσια της εργασιακής του σχέσης και κατά την εκτέλεση της εργασίας του, όπως ορίζεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 12 του Κ.Φ.Ε., οι οποίες ως εκ του είδους τους, βαρύνουν τον εργοδότη, οπότε στην τελευταία αυτή περίπτωση η παροχή αυτή δεν έχει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος.

β) Ως τέτοιες παροχές, τις οποίες δεν καταλαμβάνει η παράγραφος 1 του άρθρου 13 του Κ.Φ.Ε. και οι οποίες δεν θεωρούνται παροχές σε είδος και κατά συνέπεια εισόδημα από μισθωτή εργασία, αναφέρονται οι παροχές σε είδος, οι οποίες χορηγούνται προσωπικά προς τους δικαιούχους, μόνο αυτούσια και όχι σε χρήμα και οι οποίες εξυπηρετούν λειτουργικές και παραγωγικές ανάγκες της επιχείρησης, συμβάλλουν στην αύξηση της παραγωγικότητάς της και στην ποιότητα των συνθηκών εργασίας ή αποτελούν μέτρα για την υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων. Ενδεικτικά, τέτοιες παροχές σε είδος, οι οποίες δεν θεωρούνται εισόδημα από μισθωτή εργασία, είναι η χορήγηση ειδικών στολών εργασίας, η χορήγηση γάλακτος, η παροχή τροφής στο χώρο εργασίας, η χορήγηση θέσης στάθμευσης στο χώρο εργασίας κ.λπ., (σχετική η εγκύκλιος ΠΟΛ.1219/2014). Επίσης οι παροχές σε είδος οι οποίες δίνονται στο προσωπικό μίας επιχείρησης σύμφωνα με επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας δεν θεωρούνται εισόδημα από μισθωτή εργασία για τους δικαιούχους, δεδομένου ότι αυτές δίνονται προκειμένου να καλύψουν τις εργασιακές ανάγκες των εργαζομένων της επιχείρησης και δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 1 του άρθρου 13 του Κ.Φ.Ε., (σχετική η εγκύκλιος ΠΟΛ.1083/2015).

Ο Γιώργος Α. Κορομηλάς είναι Φορολογικός Σύμβουλος, Partner – Διευθυντής Φορολογικού Τμήματος Tax Advisors Ι.Κ.Ε., Πρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών