Αέριο και συνάλλαγμα – Η Κίνα βοηθά τη Ρωσία να αποφύγει την «ασφυξία»

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία μοιάζει να αποτέλεσε καταλύτη για την Ευρώπη, η οποία πλέον δείχνει αποφασισμένη να αλλάξει στάση και να πάψει να πατάει σε πολλές «βάρκες». Ανάμεσα στα άλλα, η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο (και πετρέλαιο) πρέπει να θεωρείται δεδομένη, ενώ η σχετική διαδικασία θα επιταχυνθεί.

Κάθε νόμισμα και απόφαση, όμως, έχουν δύο όψεις και στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Έτσι, τη στιγμή που η Ευρώπη θα αναζητεί εναλλακτικούς προμηθευτές για να καλύψει τις ανάγκες της, η Ρωσία θα κάνει το ίδιο ψάχνοντας να βρει εγκαίρως νέους πελάτες, που θα είναι σε θέση να καλύψουν τα διαφυγόντα έσοδα και κέρδη.

Η Κίνα «διψά» για ενέργεια

Όπως είναι δε προφανές, η πρώτη επιλογή είναι η Κίνα. Η πολυπληθέστερη χώρα και αγορά του πλανήτη, η οποία αναπτύσσεται διαρκώς και «διψά» για ενέργεια. Κάτι που, για τις επόμενες δύο τουλάχιστον δεκαετίες, μεταφράζεται σε επιπλέον τεράστιες ποσότητες υδρογονανθράκων.

Σε αυτό το φόντο, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η ανακοίνωση που εξέδωσε η Gazprom στις 28 Φεβρουαρίου, η οποία ερμηνεύτηκε ως βήμα προς τη μεγαλύτερη συμφωνία που έχει υπογράψει μέχρι σήμερα με την Κίνα. Μια συμφωνία η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει στην πώληση κάπου 50 δισ. κυβικών μέτρων ρωσικού αερίου ετησίως – ποσότητα η οποία σχεδόν «ισοφαρίζει» εκείνη που χάνεται από τη μη λειτουργία του Nord Stream 2.

Συγκεκριμένα, ο επικεφαλής της Gazprom ανακοίνωσε την υπογραφή του συμβολαίου για την κατασκευή του αγωγού Soyuz Vostok, που πρόκειται να μεταφέρει αέριο προς την Κίνα μέσω της Μογγολίας. «Σήμερα, το συμβόλαιο υπογράφηκε, κάτι που σημαίνει ότι το έργο πέρασε στη φάση της πρακτικής υλοποίησης», δήλωσε ο Αλεξέι Μίλερ.

Από τη Δύση, στην Ανατολή

Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Bloomberg, η εταιρεία σχεδιάζει να συνδέσει τα δίκτυα των αγωγών που διαθέτει στο δυτικό τμήμα της χώρας και καταλήγουν στην Ευρώπη με τα υπάρχοντα και τα νέα στο ανατολικό τμήμα (Σιβηρία). Έτσι, θα είναι σε θέση να κατευθύνει ποσότητες που σήμερα προορίζονται για τις ευρωπαϊκές αγορές προς την Κίνα.

Υπενθυμίζεται πως το 2014 – τη χρονιά που ξεκίνησε ουσιαστικά ο πόλεμος στην Ουκρανία και η Κριμαία προσαρτήθηκε στη Ρωσία – η Gazprom είχε υπογράψει ένα άλλο σημαντικό συμβόλαιο με την Κίνα, αξίας 400 δισ. δολαρίων και διάρκειας 30 ετών, που αφορούσε την προμήθεια 38 δισ. κυβικών αερίου ετησίως, μέσω του αγωγού Power of Siberia.

Στις αρχές Φεβρουαρίου, επίσης, τρεις περίπου εβδομάδες πριν την έναρξη της επίθεσης στην Ουκρανία, υπεγράφη νέα διμερής συμφωνία, διάρκειας 25 ετών, που αφορούσε την πώληση στην Κίνα 10 δισ. κυβικών ρωσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Άπω Ανατολής. Την ίδια δε στιγμή, τα στοιχεία δείχνουν ότι τους τελευταίους μήνες, οι ροές της Gazprom προς την Κίνα είναι μεγαλύτερες από εκείνες που προβλέπουν τα συμβόλαια – κι αυτό, ενώ η εταιρεία διατεινόταν πως δεν έχει δυνατότητα να προμηθεύσει τις χώρες της Ευρώπης με μεγαλύτερες ποσότητες.

Όπως δηλώνουν παράγοντες της αγοράς, η εικόνα αποτυπώνεται στην κατάσταση που επικρατεί το τελευταίο διάστημα στον Yamal Europe, όπου οι ροές συχνά μηδενίζονται (όπως το πρωί της Παρασκευής) ή είναι αντίστροφες. Πρόκειται, όπως είναι γνωστό, τον αγωγό που διέρχεται από Ουκρανία και Πολωνία και καλύπτει το 15% περίπου των ποσοτήτων αερίου που πουλά η Gazprom προς την Ευρώπη και την Τουρκία.

Με ψήφο και με δολάρια

Η ουσία είναι, όπως γράφει το Politico, ότι «η Κίνα μπορεί να βαδίζει σε τεντωμένο σκοινί, όμως θα ήταν εντελώς άτοπο να ισχυριστεί κανείς ότι συντελείται μια μεγάλη στροφή στη στάση της». «Σε γενικές γραμμές, το Πεκίνο παραμένει στο πλευρό της Ρωσίας, τόσο διπλωματικά όσο και οικονομικά», σημειώνει το άρθρο.

Η στήριξη δεν περιορίζεται, άλλωστε, στην ενέργεια, ούτε στις ψήφους στον ΟΗΕ και τα άλλα διεθνή φόρα, αλλά επεκτείνεται και στην πρόθεση των Κινέζων να διασφαλίσουν στη Μόσχα πρόσβαση σε όσο το δυνατόν περισσότερο «σκληρό» συνάλλαγμα.

Για του λόγου το αληθές, τη στιγμή που οι δυτικές κυρώσεις έχουν αποκόψει την κεντρική τράπεζα της Ρωσίας από το μεγαλύτερο μέρος των αποθεματικών της, που ανέρχονται σε 640 δισ. δολάρια, τα 77 δισ. από αυτά είναι «τοποθετημένα» στην Κίνα και η πρόσβαση σε αυτά παραμένει ελεύθερη.

Επίσης, σύμφωνα με το Politico που επικαλείται την Αλίθια Γκαρθία-Ερέρο, επικεφαλής οικονομολόγο της γαλλικής επενδυτικής τράπεζας Natixis για την Ασία και τον Ειρηνικό, η κεντρική τράπεζα της Κίνας είναι πιθανό να σχεδιάζει μια «γραμμή ζωής» η οποία, μέσω swaps, θα προσφέρει στη Ρωσία σημαντικές ποσότητες από δολάρια. Κι αυτό παρ’ όλο που, όπως τονίζεται, «υπάρχει ένα προφανές πιστωτικό ρίσκο» για τους Κινέζους.

Η φιλία και οι συμμαχίες, όμως, έχουν τους κινδύνους και το αντίτιμό τους…