Αποκαλυπτήρια για το ελληνικό ΑΕΠ του 2021 με αύξηση άνω των προβλέψεων

Το τελικό ύψος της ανάκαμψης του 2021, το οποίο και αναμένεται άνω των προβλέψεων, θα αποτελέσει την ευχάριστη είδηση των ημερών, σε μία περίοδο που οι μαύρες εξελίξεις σε Ουκρανία και ενεργειακό κόστος έχουν θέσει σε συναγερμό όλον τον πλανήτη. Αν η ΕΛΣΤΑΤ επιβεβαιώσει σήμερα τις προβλέψεις της Κομισιόν για μεγέθυνση 8,5%, από 6,9% που εκτιμούσε το υπουργείο Οικονομικών, τότε η αύξηση αυτή θα δώσει στο ΑΕΠ περί τα 2 δισ. ευρώ σε σχέση με τις προβλέψεις. Αν δεν είχαν εξελιχθεί έτσι τα γεγονότα στην Ουκρανία, η εν λόγω ανακοίνωση θα γέμιζε με έξτρα αισιοδοξία το υπουργείο Οικονομικών, τόσο για τις αποφάσεις μόνιμων μέτρων ελάφρυνσης, όσο και για τις προοπτικές εφέτος. Θα γινόταν λόγος δηλαδή για μία ενδεχόμενη ανάκαμψη εφέτος που επίσης μπορεί να ξεπερνούσε τις προβλέψεις του κρατικού προϋπολογισμού (πάνω από 4,5% που είναι το βασικό σενάριο για το 2022) εξαιτίας των επενδύσεων, της κατανάλωσης και του τουρισμού.

Ο «αέρας» αυτός είναι άγνωστο πως θα χρησιμοποιηθεί από την κυβέρνηση και τι θα αποφασίσει εν τέλει για το ύψος και τον χρόνο καταβολής ενός έκτακτου επιδόματος «ακρίβεια». Όμως η κεντρική φιλοσοφία – εξαιτίας των δυσμενών σεναρίων-είναι να «μοιράζεται» πίσω στην κοινωνία ότι προκύπτει από την μεγαλύτερη ανάπτυξη, και στην προκειμένη φάση να στηριχθούν στοχευμένα τα ευάλωτα νοικοκυριά και οι πολίτες που πλήττονται περισσότερο από την ενεργειακή κρίση.

Το οικονομικό επιτελείο αναμένει εδώ και καιρό την ΕΛΣΤΑΤ, η οποία θα δημοσιεύσει τους εθνικούς λογαριασμούς του 4ου τριμήνου 2021 – άρα και την πρώτη εκτίμησή της για τους ετήσιους εθνικούς λογαριασμούς του 2021. Σύμφωνα με τις χειμερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Φεβρουάριος 2022), ο πραγματικός ρυθμός μεγέθυνσης στην Ελλάδα για το σύνολο του έτους 2021 εκτιμάται στο 8,5% από ύφεση 9,0% το 2020.

Παρά πάντως τα καμπανάκια που χτυπούν οι εξελίξεις στην Ουκρανία, οι προβλέψεις για την ελληνική οικονομία παραμένουν θετικές. Οι αναλυτές συνεχίζουν να ανακοινώνουν εκθέσεις σύμφωνα με τις οποίες το ΑΕΠ είναι ισχυρό και εφέτος. Η ελβετική UBS αυξάνει τις προβλέψεις για το ΑΕΠ του 2021 και του 2022: οι εκτιμήσεις για 8,5% και 5,5% είναι πάνω από τις εκτιμήσεις επίσημων φορέων. Τονίζει μεταξύ άλλων ότι η Ελλάδα είχε μια εντυπωσιακή ανάκαμψη με το ΑΕΠ να υπερβαίνει το επίπεδο πριν από την πανδημία (τέταρτο τρίμηνο του 2019) από το τρίτο τρίμηνο του 2021. Γιατί; Όπως εξηγεί, το 2022 θα επωφεληθεί από τις εισροές κεφαλαίων της Ευρώπης, τον τουρισμό και τη κατανάλωση. Η αναθεωρημένη πρόβλεψη είναι με βάση το επιχειρηματικό κλίμα που αγγίζει το υψηλότερο επίπεδο από το 2000 και επίσης η ανάπτυξη αναμένεται να ωθηθεί από τις επενδύσεις και σε μικρότερο βαθμό από την αύξηση της κατανάλωσης και του τουρισμού.

Σύμφωνα με τη Eurobank, το εμπόριο, η βιομηχανία – μέσω της μεταποίησης – και το σύνολο της απασχόλησης εκπέμπουν θετικά μηνύματα για την επίδοση της οικονομίας το 4ο
τρίμηνο 2021, ωστόσο με ταυτόχρονη διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών κατά €2,2 δισ. σε τρέχουσες τιμές. Το τελευταίο στοιχείο αναμένεται να έχει αρνητική συνεισφορά στον ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης του 4ου τριμήνου 2021, αντισταθμίζοντας σε έναν βαθμό την εκτιμώμενη θετική συνεισφορά της εγχώριας ζήτησης. Τα στοιχεία του ισοζυγίου πληρωμών της ΤτΕ δείχνουν ότι το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών στην Ελλάδα το 4ο τρίμηνο 2021 μειώθηκε σε ετήσια βάση κατά €2,2 δισ. σε τρέχουσες τιμές. Το προαναφερθέν αποτέλεσμα προήλθε από τη διεύρυνση του ελλείμματος των αγαθών κατά €3,4 δισ. – με την άνοδο των τιμών ενέργειας να ενισχύει, πέραν των άλλων παραγόντων, το έλλειμμα του ισοζυγίου των καυσίμων – που υπεραντιστάθμισε την αύξηση του πλεονάσματος των υπηρεσιών κατά €1,3 δισ.

Λαμβάνοντας υπόψιν ότι τα εν λόγω στοιχεία προσεγγίζουν τα αντίστοιχα των εθνικών λογαριασμών, οι καθαρές εξαγωγές, δηλαδή η διαφορά ανάμεσα στις εξαγωγές και τις εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, αναμένεται να έχουν αρνητική συνεισφορά στον ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης του 4ου τριμήνου 2021, αντισταθμίζοντας σε έναν βαθμό την εκτιμώμενη θετική συνεισφορά της εγχώριας ζήτησης.