Από τη συμφωνία Στάλιν – Χίτλερ, στον Πούτιν

Όπως προκύπτει από την ιστορία, ο νεωτερικός ρωσικός ολοκληρωτισμός (κομμουνισμός – πουτινισμός – εθνομπολσεβικισμός) πάσχει από το σύνδρομο της «περικύκλωσης».

Με άλλα λόγια, ο Ρώσοι ηγέτες, δεν αισθάνονται καλά παρά μόνο όταν γύρω από τη Ρωσία έχουν να κάνουν με χώρες δορυφόρους ή υποτελείς πληθυσμούς, οι οποίοι πρέπει απαραιτήτως να είναι εξασκημένοι στη φτώχεια, στην πείνα και στην επιβίωση δια της αρπαγής. Και αυτό είναι λογικό. Κάποιος που πεινάει δεν ασχολείται με διαδηλώσεις και ανατροπές, αλλά ψάχνει να βάλει κάτι στο στόμα του για να την βγάλει καθαρή.

Στο πλαίσιο αυτό, η εποχή μας έχει πολλές ομοιότητες με τη Σοβιετική Ένωση του τέλους της δεκαετίας του 1930, όταν ο Ιωσήφ Στάλιν, ήθελε να εδραιώσει για καλά τη βάρβαρη εξουσία του, νομιμοποιώντας και τις δολοφονίες των αντιπάλων του, είτε με δίκες (Δίκες Μόσχας) ειτε με κυνηγούς κεφαλών, όπως ο Μερκαντέρ που «καθάρισε» τον Λέοντα Τρότσκι.

Το 1939 λοιπόν, ο Στάλιν, ναι μεν ήταν γοητευμένος με το ναζιστικό καθεστώς, πλην όμως στο πρόσωπο του Χίτλερ έβλεπε τον εαυτό του, άρα φοβόταν ότι σε κάποια φάση θα έχει προβλήματα με τον μυστακοφόρο Αδόλφο. Έτσι, τον Αύγουστο του 1939, για να ενισχύσει τη θέση του, ξέθαψε τη λενινιστική συνταγή της συμμαχίας με τον «διάβολο» και παρά τον σκεπτικισμό του υπουργού του Εξωτερικών Βιατσεσλάβ Μολοτώφ (1890-1986) οι δύο χώρες υπέγραψαν το περίφημο σύμφωνο «μη επίθεσης».

Αρχικά επρόκειτο για μια κίνηση κυνισμού, που απέφερε οφέλη και στις δύο πλευρές. Ενόψει των προετοιμασιών για την επίθεση στην Πολωνία ο Χίτλερ θέλησε να διασφαλίσει την ουδετερότητα της τότε Σοβιετικής Ένωσης και να αποφύγει τον πόλεμο των δύο μετώπων που οδήγησε κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στην ήττα της Γερμανίας.

Όμως τα πιο σημαντικά δεν ήταν όσα περιλάμβανε το επίσημο Σύμφωνο, αλλά το παράρτημα.

Προέβλεπε ότι σε περίπτωση εδαφικών αναπροσαρμογών όλες οι χώρες ανάμεσα στο Γερμανικό Ράιχ και την Σοβιετική Ένωση θα μοιράζονταν σε σφαίρες επιρροής. Για παράδειγμα η Εσθονία, η Λετονία, το ανατολικό τμήμα της Πολωνίας και η ρουμανική Βεσσαραβία θα περνούσαν στη σοβιετική σφαίρα επιρροής, ενώ το δυτικό τμήμα της Πολωνίας στο Γερμανικό Ράιχ.

Την 1η Σεπτεμβρίου του 1939 η Βέρμαχτ εισέβαλε στην Πολωνία σηματοδοτώντας την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Δύο εβδομάδες αργότερα ο Κόκκινος Στρατός εισβάλει με τη σειρά του στα ανατολικά της Πολωνίας και καταλαμβάνει σιγά σιγά όλες εκείνες τις περιοχές που τέθηκαν υπό σοβιετική επιρροή. Η μοιρασιά της ανατολικής Ευρώπης συνολικά ολοκληρώθηκε τις δύο πρώτες εβδομάδες από την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Γερμανοί και Σοβιετικοί στρατιωτικοί, μυστικές υπηρεσίες και υπάλληλοι της διοίκησης συνεργάστηκαν πολύ στενά.

Η Πολωνία εξαφανίστηκε για δεύτερη φορά από τον πολιτικό χάρτη. Οι χώρες της Βαλτικής, που όπως και η Πολωνία, είχαν αποκτήσει μόλις στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο την ανεξαρτησία τους, έγιναν σοβιετικές δημοκρατίες. Η ρουμανική Βεσσαραβία ενσωματώθηκε στην ουκρανική σοβιετική δημοκρατία. «Έτσι η Ρουμανία πέρασε στην αγκάλη της ναζιστικής Γερμανίας» λέει ο Ρουμάνος ιστορικός Κόζμιν Πόπα.

Για τους κατοίκους ένθεν κακείθεν της διαχωριστικής γραμμής άρχισε μια περίοδος ανείπωτης δυστυχίας. Ο Χίτλερ επέβαλε στις κατακτημένες περιοχής τη ρατσιστική του ιδεολογία, έδωσε εντολή να θανατωθούν εκατομμύρια άνθρωποι, ενώ στη σοβιετική ζώνη επιρροής μεγάλα τμήματα πληθυσμού εκδιώχθηκαν, χιλιάδες άτομα της παλιάς ελίτ σκοτώθηκαν ή εκτοπίστηκαν σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας.

Στον ενδιάμεσο καιρό 7 εκατομμύρια Ουκρανοί είχαν πεθάνει από την πείνα, σε μια προσπάθεια ο σταλινισμός να αποκτήσει παγκόσμια αίγλη, ως σύστημα προόδου!!

Το Γερμανοσοβιετικό Σύμφωνο Μη Επίθεσης διήρκησε σχεδόν δύο χρόνια. Τον Ιούνιο του 1941, όταν η μισή Ευρώπη ήταν πλέον υπό ναζιστικό ζυγό, ο Χίτλερ αισθάνθηκε αρκετά ισχυρός για να επιτεθεί στον ίδιο το σύμμαχο του υπερεκτιμώντας τις δυνάμεις του. Αλλά ήταν αποφασιστικής σημασίας. Γιατί τον επόμενο χειμώνα ο ρους της ιστορίας άλλαξε και η Γερμανία άρχισε να εξασθενεί στρατιωτικά. Για τους λαούς της κατακτημένης Ευρώπης όμως έπρεπε να περάσουν ακόμη μερικά χρόνια πλήρους εξαθλίωσης, εκτοπισμών και θανατώσεων έως ότου επέλθει το τέλος του εθνικοσοσιαλισμού.

Τα τραύματα παραμένουν

Το τραύμα της γερμανορωσικής συνεργασίας με βαρύτατο κόστος στις άλλες χώρες παραμένει ακόμη μέχρι σήμερα ορατό. Στην Πολωνία το Σύμφωνο Χίτλερ-Στάλιν θεωρείται ότι οδήγησε στην τέταρτη διαίρεση της χώρας μετά τις τρεις προηγούμενες τον 18ο αιώνα, όταν η Πολωνία διαιρέθηκε ανάμεσα στην Ρωσία, την Πρωσία και την Άυστρια και εξαφανίστηκε από τον χάρτη.

Επιπλέον η σοβιετική εισβολή προκάλεσε τη σύλληψη 22.000 Πολωνών αξιωματικών και αστυνομικών, οι οποίοι, ως γνωστόν, εκτελέστηκαν από τη σοβιετική μυστική αστυνομία NKVD από τις αρχές Απριλίου μέχρι τα τέλη Μαΐου 1940. Πρόκειται για το έγκλημα πολέμου που διαπράχθηκε στο δάσος του Κατύν, που βρίσκεται 6,5 χιλιόμετρα από την ομώνυμη πόλη.

Στο σημείο αυτό αξίζει τον κόπο να επισημάνουμε ότι με επιστολή του προς τους Πολωνούς το 2004, ο Βλαδίμηρος Πούτιν τη γερμανο-σοβιετική συμφωνία τη χαρακτήριζε ως ανήθικη, για να πάρει όμως πίσω τα λόγια του λίγους μήνες αργότερα το 2014, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας. Στις μέρες μας, ο Ρώσος πρόεδρος το Σύμφωνο αυτό το χαρακτηρίζει ως αναγκαίο τότε που υπεγράφη. Και επειδή δεν σταματά να τονίζει ότι η κατάρρευση της ΕΣΣΔ υπήρξε η μεγάλη τραγωδία του 20ου αιώνα, οι γείτονες του με πρώτους τους Πολωνούς, δικαίως φοβούνται ότι θα μπορούσαν για μιαν ακόμη φορά, να πέσουν θύματα της αρρωστημένης ρωσικής αντίληψης περί «κυκλώσεων». Αντίληψη η οποία στην ουσία αποτελεί βίαιο εργαλείο ολοκληρωτικής εξουσίας, μέσω της οποίας η φτωχοποίηση και η καλλιέργεια του εθνικισμού σ’ έναν λαό διαιωνίζουν την υποταγή του.

Αυτός εξάλλου είναι στην ουσία ο σημερινός στόχος του άρχοντα του Κρεμλίνου, ο οποίος ως φαίνεται μόνον μέσω μιας επιστροφής στο παρελθόν μπορεί να επιβιώσει.