Τα φωτοβολταϊκά στις στέγες στο REPowerEU

Η αυτοκατανάλωση ενέργειας βρίσκεται στην «καρδιά» του ευρωπαϊκού σχεδίου για τη σταδιακή απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο. Με το νέο σχέδιο REPowerEU της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, ενισχύονται οι ήδη φιλόδοξοι στόχοι για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας), ενώ δίνεται έμφαση στη μετατροπή των νοικοκυριών σε παραγωγούς ενέργειας. Ειδικότερα, πέρα από τη διαφοροποίηση των προμηθειών φυσικού αερίου που αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα της νέας «εργαλειοθήκης» της Κομισιόν, προτείνεται επιτάχυνση της ανάπτυξης στην ΕΕ φωτοβολταϊκών συστημάτων σε στέγες έως και 15 TWh (τεραβατώρες) για το 2022, σχέδιο που εάν υλοποιηθεί μπορεί να οδηγήσει σε εξοικονόμηση 2,5 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) αερίου.

Σύμφωνα με το σκεπτικό της ΕΕ, ένα ενεργειακό σύστημα που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ΑΠΕ και στην ενεργειακή απόδοση αποτελεί την πιο αποδοτική λύση, σε οικονομικό επίπεδο, για τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα νοικοκυριών, κτιρίων και βιομηχανίας. Η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης μεταφράζεται σε μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, άρα σε περιορισμό των εισαγωγών αερίου από τη Ρωσία, αλλά και του ενεργειακού κόστους για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Το σχέδιο REPowerEU ενθαρρύνει εκτός από τα φωτοβολταϊκά στις στέγες και την ταχεία ανάπτυξη αντλιών θερμότητας, η οποία μπορεί να αποφέρει σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας και να μειώσει σημαντικά τη χρήση ορυκτών αερίων για ενέργεια και σε κτίρια. Ειδικότερα, προτείνεται η δημιουργία 10 εκατομμυρίων αντλιών θερμότητας εντός της επόμενης πενταετίας ώστε να περιοριστεί η εξάρτηση των νοικοκυριών από τα ορυκτά καύσιμα και να μειωθούν οι λογαριασμοί ενέργειας. Η εγκατάστασή τους μπορεί να οδηγήσει σε εξοικονόμηση 1,5 δισ. bcm αερίου.

Άνοιξε η πλατφόρμα στον ΔΕΔΔΗΕ

Στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία, της ανθρωπιστικής κρίσης και των καταιγιστικών εξελίξεων στο «μέτωπο» του ενεργειακού κόστους και της οικονομίας γενικότερα, ξεκίνησε προ ημερών και το νέο πρόγραμμα εγκατάστασης «φωτοβολταϊκών στις στέγες» για τους οικιακούς καταναλωτές στην Ελλάδα. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την υποδοχή των αιτήσεων είναι πλέον διαθέσιμη σε όλα τα νοικοκυριά και αφορά στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ισχύος έως 6 κιλοβάτ στην ηπειρωτική χώρα, τα διασυνδεμένα νησιά με το Σύστημα Μεταφοράς ή το Δίκτυο Διανομής της ηπειρωτικής χώρας και την Κρήτη και έως 3 κιλοβάτ στα μη διασυνδεδεμένα νησιά.

Και όσο συνεχίζεται το …σφυροκόπημα της ενεργειακής αγοράς, η δυνατότητα επένδυσης των νοικοκυριών στις ΑΠΕ για αυτοπαραγωγή μπορεί να αποτελέσει μια μακροπρόθεσμη λύση για την αποπληρωμή του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν. Και όπως αναφέρουν παράγοντες του χώρου, μπορεί το ράλι των τιμών ρεύματος να «θολώνει» κάπως την ελκυστικότητα της επένδυσης, καθώς επιμηκύνει την περίοδο απόσβεσης της επένδυσης, ωστόσο, η σύμβαση για την πώληση της ενέργειας (με τιμή αποζημίωσης 87 ευρώ/MWh) έχει διάρκεια 20 έτη. «Καταρχάς αποκλείεται να διατηρηθεί η ενεργειακή κρίση για τόσα χρόνια και έπειτα, ακόμη και σε αυτή τη δύσκολη φάση, ένα φωτοβολταϊκό στη στέγη καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες ενός νοικοκυριού και ο ιδιοκτήτης του έχει και μια, έστω στοιχειώδη, απολαβή για την επένδυσή του από την περίσσεια ενέργειας που πουλά στο σύστημα», σημειώνει η ίδια πηγή.

Το φωτοβολταϊκό (ΦΒ) σύστημα μπορεί να εγκατασταθεί σε κτιριακές εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για κατοικία, δηλαδή στο δώμα ή στη στέγη κτιρίου, συμπεριλαμβανομένων των στεγάστρων βεραντών, προσόψεων και σκιάστρων, καθώς και των βοηθητικών χώρων του κτιρίου, όπως αποθήκες και χώροι στάθμευσης. Επιπλέον επιτρέπεται η εγκατάσταση επί εδάφους (π.χ. σε ακάλυπτο χώρο οικοπέδου). Οι βοηθητικοί χώροι πρέπει να βρίσκονται εντός του ιδίου οικοπέδου, όπου και το κυρίως κτίριο.

Προϋπόθεση, η εγκατάστασή του να μην αντίκειται στις διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) και σε ειδικότερους όρους δόμησης που ισχύουν στην περιοχή, να υφίσταται νόμιμα ή να έχει νομιμοποιηθεί με κάποιον από τους νόμους τακτοποίησης αυθαιρέτων. Η εγκατάσταση Φωτοβολταϊκών συστημάτων σε παραδοσιακούς οικισμούς, ιστορικά τμήματα πόλεων και διατηρητέα κτίρια επιτρέπεται μόνο σε ακάλυπτους χώρους. Σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους επιτρέπεται εφόσον δεν απαγορεύεται η εγκατάστασή τους από τη σχετική νομοθεσία προστασίας και εναρμονίζονται οι εγκαταστάσεις με τον περιβάλλοντα χώρο. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου.

Δικαίωμα ένταξης στο πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα (μη επιτηδευματίες), τα οποία έχουν την κυριότητα ή τη νόμιμη χρήση (π.χ. μέσω μίσθωσης, δωρεάν παραχώρησης κλπ) του ακινήτου και την έγγραφη συναίνεση του ιδιοκτήτη του χώρου και τα οποία χρησιμοποιούν το κτίριο ως κατοικία. Σε κοινόχρηστο χώρο κτιρίου (π.χ. ταράτσα πολυκατοικίας) επιτρέπεται η εγκατάσταση πολλών ΦΒ συστημάτων, με αναγκαία προϋπόθεση τη σύμφωνη γνώμη όλων των συνιδιοκτητών του κτιρίου.

Σύμφωνα με σχετικές οδηγίες που εξέδωσε ο ΔΕΔΔΗΕ, απαραίτητη προϋπόθεση για την υπαγωγή στο πρόγραμμα είναι η ύπαρξη ενεργού παροχής ρεύματος Χαμηλής Τάσης οικιακής χρήσης στο όνομα του κυρίου του ΦΒ συστήματος στο κτίριο όπου εγκαθίσταται. Επιπλέον, μέρος των θερμικών αναγκών του κτιρίου σε ζεστό νερό θα πρέπει να καλύπτεται από χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (π.χ. ηλιακό θερμοσίφωνα, ηλιοθερμικά, κ.λπ.).

Ο ενδιαφερόμενος πρέπει για να υποβάλλει στο πληροφοριακό σύστημα του ΔΕΔΔΗΕ, το αίτημά του, να έχει επιλέξει τον τύπο του εξοπλισμού που θα εγκαταστήσει και να έχει εκπονηθεί η σχετική τεχνική μελέτη. Εφόσον το αίτημα γίνει αποδεκτό, υπογράφεται η Σύμβαση Σύνδεσης και ακολουθούνται οι διαδικασίες για να ενεργοποιηθεί η σύνδεση του ΦΒ συστήματος με το Δίκτυο. Μετά την υπογραφή της Σύμβασης Σύνδεσης υποβάλλεται αίτηση για την υπογραφή Σύμβασης Συμψηφισμού από τον κύριο του ΦΒ συστήματος προς τον Προμηθευτή με τον οποίο έχει Σύμβαση Προμήθειας ως καταναλωτής. Επίσης εγκαθίσταται και ηλεκτρονικός μετρητής ώστε να συσχετίζονται η μέτρηση της παραγόμενης από το ΦΒ σύστημα ενέργειας και της ενέργειας που καταναλώνεται.

Η πληρωμή της παραγόμενης ενέργειας γίνεται στον εκκαθαριστικό λογαριασμό ρεύματος (και όχι στον έναντι λογαριασμό). Στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο δεν καταστεί εφικτή η λήψη των ενδείξεων κατά την ημερομηνία της προγραμματισμένης καταμέτρησης, ο συμψηφισμός θα γίνεται αμέσως μόλις διενεργηθεί η επόμενη τακτική καταμέτρηση.

Η πίστωση από την παραγόμενη ενέργεια ΦΒ συστήματος εμφανίζεται στο λογαριασμό ρεύματος. Το ποσό αυτό της πίστωσης συμψηφίζεται με τις χρεώσεις που προκύπτουν από τη Σύμβαση Προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος. Στην περίπτωση που ο συνολικός λογαριασμός ρεύματος είναι πιστωτικός, τότε το ποσό πιστώνεται στον τραπεζικό λογαριασμό του κυρίου του ΦΒ συστήματος στην ημερομηνία λήξης του λογαριασμού ρεύματος.

Η Σύμβαση Συμψηφισμού που υπογράφεται μεταξύ του Προμηθευτή και του κυρίου του ΦΒ συστήματος έχει διάρκεια ισχύος 20 έτη. Η Σύμβαση Συμψηφισμού λύεται στη περίπτωση αλλαγής Προμηθευτή και συνάπτεται νέα για το υπολειπόμενο εκ των 20 ετών διάστημα, με τον νέο Προμηθευτή. Το νέο πρόγραμμα για τα φωτοβολταϊκά στις στέγες θα «τρέξει» έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023.