Τα γεράκια έχουν τον έλεγχο στην ΕΚΤ καθώς οι φόβοι για τον πληθωρισμό υπαγορεύουν αλλαγή πολιτικής

Η ισορροπία δυνάμεων στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει μετατοπιστεί αποφασιστικά προς την πλευρά αξιωματούχων «γερακιών» που είναι αποφασισμένοι να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο έξαρσης του πληθωρισμού, παρά τους φόβους ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα μπορούσε να παρασύρει την Ευρώπη σε ύφεση.

Πολλά μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ υποστήριξαν στη συνεδρίαση της Πέμπτης ότι η τράπεζα θα πρέπει να περιμένει πριν επιταχύνει την απόσυρση της αγοράς ομολόγων λόγω της αβεβαιότητας σχετικά με τις οικονομικές επιπτώσεις από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αλλά τα περισσότερα ήταν φωνές γερακιών.

«Το επιχείρημα για τον πληθωρισμό κυριάρχησε και υπερίσχυσε πάνω από οτιδήποτε άλλο, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου, της αβεβαιότητας και των φόβων για την ανάπτυξη», είπε ένα άτομο που συμμετείχε στη συνάντηση.

«Οι κίνδυνοι πληθωρισμού θεωρούνται πλέον από την πλειοψηφία του συμβουλίου μεγαλύτεροι από άλλες ανησυχίες», είπε το πρόσωπο, αφού η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να σταματήσει τις καθαρές αγορές ομολόγων το τρίτο τρίμηνο ως απάντηση στην πρόσφατη άνοδο των τιμών της ενέργειας και πολλών άλλων αγαθών.

«Πρέπει να κάνουμε κάτι — δεν μπορούμε να είμαστε η μόνη κεντρική τράπεζα που δεν αντιδρά».

Οι τιμές καταναλωτή στην ευρωζώνη έχουν αυξηθεί ταχύτερα από ό,τι ανέμενε η ΕΚΤ εδώ και αρκετούς μήνες, σημειώνοντας ετήσιο ρυθμό ρεκόρ 5,8% τον Φεβρουάριο. Την Πέμπτη, η ΕΚΤ αύξησε την πρόβλεψή της για τον πληθωρισμό φέτος από 3,2 τοις εκατό σε 5,1 τοις εκατό, επικαλούμενη τα «εξαιρετικά σοκ στις τιμές της ενέργειας» που προκλήθηκαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Ένα δεύτερο άτομο που συμμετείχε στη συνάντηση της Πέμπτης είπε: «Γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο σε περισσότερους από τους συναδέλφους μου ότι η ιστορία πως ο πληθωρισμός είναι μεταβατικός είναι μια χρεοκοπημένη ιστορία».

«Δεν είναι μόνο οι τιμές του πετρελαίου και της ενέργειας που αυξάνονται ταχέως, αλλά τα τρόφιμα, τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά και οι υπηρεσίες επιταχύνονται με περισσότερο από 2 τοις εκατό», είπε το δεύτερο άτομο. «Πρέπει να κάνουμε κάτι – δεν μπορούμε να είμαστε η μόνη κεντρική τράπεζα που δεν αντιδρά».

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αναμένεται να ξεκινήσει σειρά αυξήσεων επιτοκίων στη συνεδρίασή της την επόμενη εβδομάδα, ενώ η Τράπεζα της Αγγλίας αύξησε τα επιτόκια στις δύο τελευταίες συνεδριάσεις της και οι κεντρικές τράπεζες του Καναδά, της Βραζιλίας, του Μεξικού, της Νότιας Κορέας, της Χιλής και της Πολωνίας έχουν επίσης αυξήσει τα επιτόκια δανεισμού.

Ένα τρίτο πρόσωπο που ενημερώθηκε για τη συνεδρίαση της ΕΚΤ είπε ότι οι πιο επιθετικές φωνές που ζητούσαν πιο άμεση δράση για τον πληθωρισμό ήταν περισσότερες, κατά 15 προς 10, από αυτές που υποστήριζαν να γίνει υπομονή.

Βασικός παράγοντας που μετατόπισε τη συζήτηση της ΕΚΤ σε μια πιο επιθετική κατεύθυνση ήταν ένα γράφημα που δόθηκε στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου που έδειχνε ότι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό της αγοράς είχαν αυξηθεί σε ποσοστό ρεκόρ από την τελευταία συνεδρίαση πολιτικής της ΕΚΤ, όπως μετρήθηκαν με ανταλλαγές πληθωρισμού, σύμφωνα με δύο εμπλεκόμενους.

Η Κριστίν Λαγκάρντ, πρόεδρος της ΕΚΤ, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου μετά τη συνεδρίαση της Πέμπτης «υπήρχαν διαφορετικές απόψεις γύρω από το τραπέζι — προς όλες τις κατευθύνσεις», αλλά στο τέλος όλοι αποφάσισαν να υποστηρίξουν την απόφαση.

Στις αγορές κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης έγινε ξεπούλημα την Πέμπτη, αφού η ΕΚΤ παρουσίασε σχέδια για ταχύτερη μείωση αγορών περιουσιακών στοιχείων της φέτος, βάσει των οποίων θα μείωνε τις αγορές ομολόγων σε 40 δισ. ευρώ τον Απρίλιο, σε 30 δισ. ευρώ τον Μάιο και σε 20 δισ. ευρώ τον Ιούνιο. Το προηγούμενο σχέδιό της ήταν να μειώσει πιο αργά τις καθαρές αγορές από 40 δισ. ευρώ τον μήνα τον Απρίλιο σε 20 δισ. ευρώ το μήνα από τον Οκτώβριο.

Θα μπορούσε να σταματήσει εντελώς τις αγορές στο υπάρχον χαρτοφυλάκιο ομολόγων των 4,8 τρις ευρώ το τρίτο τρίμηνο, «εάν τα εισερχόμενα στοιχεία υποστηρίξουν την προσδοκία ότι οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό δεν θα εξασθενήσουν ακόμη και μετά το τέλος των καθαρών αγορών περιουσιακών στοιχείων μας», ανέφερε επίσης.

Μόνο μια μεγάλη κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία, μια διακοπή της παροχής ρωσικής ενέργειας στην Ευρώπη και μια πρόκληση σημαντικής αναστάτωσης στις χρηματοπιστωτικές αγορές, θα αποτρέψει την ΕΚΤ από το να σταματήσει τις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων όπως είχε προγραμματιστεί, δήλωσαν τα δύο άτομα που συμμετείχαν στη συνάντηση.

Η ΕΚΤ παρουσίασε τρεις σειρές προβλέψεων που περιλαμβάνουν ένα δυσμενές και ένα πολύ αρνητικό σενάριο, καθώς και το βασικό της σενάριο. Τα αρνητικά σενάρια μοντελοποίησαν τον πιθανό αντίκτυπο των περικοπών στον ρωσικό ενεργειακό εφοδιασμό στην Ευρώπη, τις αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις και τη διαταραχή της χρηματοπιστωτικής αγοράς.

Στο πολύ αρνητικό σενάριο, θεωρεί ότι η ανάπτυξη της ευρωζώνης θα ήταν μόλις 2,3 τοις εκατό φέτος, από 3,7 τοις εκατό στο ήδη μειωμένο βασικό σενάριο, ενώ ο πληθωρισμός θα εκτοξευόταν στο 7,1 τοις εκατό, σε σύγκριση με μια βασική πρόβλεψη 5,1 τοις εκατό.

«Συζητήσαμε το ενδεχόμενο ενός στασιμοπληθωριστικού σοκ, όχι του πραγματικού στασιμοπληθωρισμού, καθώς δεν μιλάμε για αρνητική ετήσια ανάπτυξη», είπε το δεύτερο πρόσωπο που συμμετείχε στη συνάντηση. «Αλλά η απειλή του πληθωρισμού θεωρήθηκε πιο άμεση και πραγματική».