Covid-19: Πρόκειται για déjà vu ή για ένα come back του 2020;

Οι μετοχές των μεγάλων φαρμακευτικών ομίλων που παρασκευάζουν εμβόλια κατά της Covid-19 εκτινάχθηκαν στα διεθνή χρηματιστήρια τη Δευτέρα έπειτα από τη χειρότερη αναζωπύρωση της πανδημίας που καταγράφτηκε στην Κίνα από το ξέσπασμα της πανδημίας το 2020. Η τιμή της μετοχής της Moderna έκανε ένα άλμα 7%, ενώ η επίδοση της BioNTech ήταν ακόμα εντυπωσιακότερη (12%).

Η ενίσχυση της τιμής της μετοχής της Pfizer ήταν της τάξεως του 4%, ενώ της Johnson & Johnson 1%. Εξαίρεση στη συνολική εικόνα αποτέλεσε η μετοχή της Novavax που λίγο πριν από το κλείσιμο «γύρισε» σε αρνητικό έδαφος αφού νωρίτερα ενισχυόταν κατά 1%.

Η αίσθηση της αγοράς ότι πιθανότατα θα χρειαστούν νέοι μαζικοί εμβολιασμοί στην Κίνα για να ανακοπεί το αναπάντεχο αυτό κύμα της πανδημίας (δια της παραλλαγής Όμικρον), ώθησε τις μετοχές των εταιρειών του κλάδου . Από την άλλη όμως δημιουργεί πιέσεις στους υπόλοιπους βιομηχανικούς και επιχειρηματικούς κλάδους.

Λογικό, στο μέτρο που μεγάλες βιομηχανικές μονάδες δυτικών επιχειρήσεων που έχουν μετεγκαταστήσει παραγωγή στην Κίνα κατεβάζουν η μία μετά την άλλη ρολά. Λογικό και επειδή μια νέα παγκόσμια έξαρση της πανδημίας, εν μέσω μάλιστα πολέμου στην Ουκρανία και παγκόσμιας γεωπολιτικής αναταραχής και αβεβαιοτήτων που απειλούν το διεθνές status quo, είναι ό,τι χειρότερο θα περίμενε ο κόσμος των επιχειρήσεων και των αγορών.

Πολεμικές απώλειες

Η έξαρση της Covid δεν είναι όμως κινεζικό φαινόμενο. Παρατηρείται σε πάμπολλες χώρες της Δύσης, δεν απασχολεί όμως τόσο τα ΜΜΕ και την κοινή γνώμη διότι ευλόγως το ενδιαφέρον είναι στραμμένο στον πόλεμο.

Μιλάμε όμως για ανθρωπιστική κρίση στην Ουκρανία την ώρα που οι νεκροί από τον κορωνοϊό σε μία μόνο ευρωπαϊκή χώρα, τη Γερμανία για παράδειγμα, που φθάνουν τους 200 ημερησίως, ξεπερνούν πιθανότατα τις στρατιωτικές απώλειες στα πεδία των μαχών. Και οι νεκροί στην Ελλάδα με το ένα όγδοο του πληθυσμού της Γερμανίας, που φθάνουν τους 50 ημερησίως, ξεπερνούν τις «παράπλευρες απώλειες» αμάχων στη μαρτυρική Ουκρανία.

Κατεβάζουν ρολά

Σε πολλές μεγάλες πόλεις της Κίνας οι αρχές έχουν διατάξει το κλείσιμο μεγάλων βιομηχανικών μπλοκ για να συγκρατηθεί η Όμικρον. Στο μείζον τεχνολογικό κέντρο του Σέντσεν, στη νότια Κίνα, οι αρχές διέταξαν την αναστολή όλων των μη βασικών για την καθημερινή ζωή της περιοχής επιχειρηματικών δραστηριοτήτων ή επέβαλαν την εργασία από το σπίτι. Στη Τσανγκτσούν, στη βορειοανατολική Κίνα, επιβλήθηκε καθολικό λοκντάουν.

Το αποτέλεσμα των διοικητικών αυτών αποφάσεων ήταν να αναστείλουν την παραγωγή τους η Toyota και η Volkswagen στη Τσανγκτσούν, αλλά να πράξει αναλόγως και η Foxconn στη Σεντσέν, καθώς κρίθηκε ότι η παραγωγή της «δεν είναι ζωτικής σημασίας για την ομαλή συνέχιση της καθημερινής ζωής στην περιοχή».

Υπενθυμίζεται ότι η Foxconn είναι η εταιρεία με τις γιγαντιαίες εγκαταστάσεις όπου εργάζονται ο ένας πάνω στον άλλον εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι και η οποία κατασκευάζει τις συσκευές της Apple και… σχεδόν όλων των δυτικών και κορεάτικων επωνυμιών κινητών τηλεφώνων.

Μηδενική ανοχή

Είναι το αποτέλεσμα της πολιτικής της «μηδενικής ανοχής στην Covid», που εφαρμόζει εδώ και πάνω από ένα χρόνο το Πεκίνο – από τότε που με αυστηρά, αστυνομικής φύσεως και στρατιωτικής πειθαρχίας μέτρα είχε θέσει υπό έλεγχο την πανδημία. Μιας πολιτικής που ανάγκαζε από το περυσινό καλοκαίρι τις αρχές να κλείνουν μεγάλα λιμάνια στα νότια της Κίνας μόλις εντοπίζονταν δυο-τρεις δεκάδες κρούσματα, με τα γνωστές διαλυτικές συνέπειες για την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.

Σήμερα, Τρίτη, οι κινεζικές αρχές ανακοίνωσαν εκτίναξη των νέων κρουσμάτων κορωνοϊού πάνω από τις 5.00, κυρίως στο Ζιλίν. Και τα 24 εκατ. των κατοίκων της βορειοανατολικής αυτής επαρχίας βρίσκονται ήδη από χθες σε καραντίνα στα σπίτια τους. Είναι η πρώτη φορά που μια ολόκληρη επαρχία μπαίνει σε καραντίνα μετά τα λοκντάουν στο Γιουχάν και το Χουμπέι στην αρχή της πανδημίας, τους πρώτους μήνες του 2020.

Αλλά και στο Σεντσέν σε καραντίνα βρίσκονται 12,5 εκατ. κάτοικοι, ενώ όλες οι επιχειρήσεις συμπεριλαμβανομένων και των δημοσίων υπηρεσιών και των μεταφορών (λεωφορεία και μετρό) έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους. Τα ίδια ισχύουν σε πόλεις της επαρχίας Γκουανγκτνόνγκ και στην πόλη Λανγκφάνγκ, που βρίσκεται κοντά στο Πεκίνο.

Στις ΗΠΑ πετούν τις μάσκες

«Φαίνεται σαν να κάνει η Κίνα βήματα προς τα πίσω», εκτιμά ο Ρόμπιν Μπραντ του BBC. «Πρόκειται για βήματα πίσω στο χρόνο, στις πρώτες μέρες εμφάνισης της νόσου που εξελίχθηκε σε παγκόσμια υγειονομική κρίση. Η μετάλλαξη Όμικρον φαίνεται πως έχει υπονομεύσει όλες τις προσπάθειες που έχει κάνει η χώρα όπου ξέσπασε η πανδημία, για να την αφήσει οριστικά πίσω της», σημειώνει ο βρετανός αναλυτής.

Στις ΗΠΑ πάντως οι επιμολύνσεις συνεχίζουν να υποχωρούν έπειτα από μια άνευ προηγουμένου έξαρση της Όμικρον που παρατηρήθηκε το Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο, αναφέρει το αμερικανικό CNBC. Πρόκειται για μια φωτεινή εξαίρεση στο γενικό κανόνα που θέλει την πανδημία να επανακάμπτει.

Την περασμένη Κυριακή οι αμερικανικές αρχές ανακοίνωσαν μια πτώση 24% των κρουσμάτων σε εβδομαδιαία βάση. Όμως οι θάνατοι από Covid ξεπερνούν τους 1.200 ημερησίως κατά μέσον όρο στις ΗΠΑ, εμφανίζοντας μια εβδομαδιαία μείωση μόνο κατά 9%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της χώρας. Το 98% των κατοίκων της χώρας βρίσκονται σε περιοχές όπου δεν απαιτείται η χρήση μάσκας ούτε σε κλειστούς χώρους, σημειώνει το CNBC. Πώς λέμε «μηδενική ανοχή»; Καμία σχέση.

Αντιαναπτυξιακό το κλίμα

Το ερώτημα που ταλανίζει αγορές και κυβερνήσεις (ακόμα και όσες χαλαρώνουν τα περιοριστικά μέτρα κατά της Covid) είναι αν τελικά πρόκειται για μια έξαρση της πανδημίας στην Κίνα και σε άλλες περιοχές του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένων και πολλών ευρωπαϊκών χωρών, αν πρόκειται για μια «αντίσταση» της πανδημίας που είναι στα τελειώματά της με τη βοήθεια και των μετεωρολογικών συνθηκών καθώς μπαίνει η άνοιξη στο βόρειο ημισφαίριο ή αν πρόκειται για μια επιστροφή στο παρελθόν.

Το σίγουρο είναι ότι στη δεύτερη, απευκταία εκδοχή, ο συνδυασμός με τις τεκτονικές αλλαγές στη διεθνή οικονομία, την απο-παγκοσμιοποίηση και τη διαίρεση και πάλι του κόσμου σε Ανατολή και Δύση, που απειλεί να φέρει ο πόλεμος, δημιουργεί ένα κοκτέιλ άκρως αντιαναπτυξιακό και ζημιογόνο για τις αγορές και τις επιχειρήσεις – παρά τις ελάχιστες εξαιρέσεις κλάδων που επωφελούνται από τις εξελίξεις, όπως είναι ο κλάδος των χημικών και των φαρμάκων και ασφαλώς η (κατ’ ευφημισμόν) αμυντική βιομηχανία