Υπάρχουν περιθώρια διαλόγου με την Τουρκία; Πού συμφωνούν και πού διαφωνούν Μητσοτάκης, Τσίπρας και Ανδρουλάκης

Μέχρι στιγμής διαμορφώνεται de facto ένα κλίμα πολιτικής συναίνεσης μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για την ανάγκη ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας ανάμεσα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Ο αναθεωρητισμός και ο νέος ψυχρός πόλεμος

Αυτό εκφράστηκε ουσιαστικά και στα τηλεφωνήματα που είχε ο πρωθυπουργός με τον Αλέξη Τσίπρα και τον Νίκο Ανδρουλάκη αν και οι πληροφορίες για το τι ακριβώς διημείφθη σε αυτές τις επικοινωνίες δίνονται με το σταγονόμετρο από τα τρία επιτελεία. Το βέβαιο είναι ότι άπαντες συμφωνούν πως είναι θετικό να συνομιλεί απευθείας ο Έλληνας πρωθυπουργός με τον Τούρκο πρόεδρο.

Από εκεί και πέρα όμως είναι σαφές επίσης ότι υπάρχουν ορισμένες αποκλίσεις ως προς την ανάγνωση των εξελίξεων και το πώς θα υπηρετηθούν οι εθνικές «κόκκινες» γραμμές στη σχέση Αθήνας – Άγκυρας στο νέο γεωπολιτικό τοπίο που διαμορφώνει ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Κομβικό στοιχείο στην προσέγγιση των ελληνοτουρκικών σχέσεων μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, είναι αν ο αναθεωρητισμός της Τουρκίας στο νέο ψυχρό πόλεμο θα περιοριστεί ή αν θα βρει ακόμα προσφορότερο έδαφος να αναπτυχθεί με ότι αυτό σημαίνει για τα ανοιχτά μέτωπα που έχει η Ελλάδα σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο με τη …νατοϊκή της σύμμαχο Τουρκία.

Εκεί ακριβώς βρίσκονται και διαφορετικές αναγνώσεις από τις πολιτικές δυνάμεις. Η κυβέρνηση επισήμως υποστηρίζει ότι η καταδίκη της Ρωσίας από σύσσωμο το δυτικό κόσμο σημαίνει καταδίκη του αναθεωρητισμού του Πούτιν στο Ουκρανικό και ως εκ τούτου –σύμφωνα με την κυβερνητική ανάγνωση- το «πνεύμα απερίφραστης καταδίκης κάθε απόπειρας αναθεωρητισμού, αμφισβήτησης του διεθνούς δικαίου, κατάφωρης παραβίασης της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας χωρών», βάζει φρένο στον αναθεωρητισμό της Τουρκίας.

Οι κοινές προσκλήσεις των συμμάχων στο ΝΑΤΟ

Αυτή ουσιαστικά είναι και η δικαιολογητική βάση από πλευράς κυβέρνησης για την άμεση στην πραγματικότητα ελληνική εμπλοκή (αποστολή όπλων) στον πόλεμο της Ουκρανίας, στο πλευρό του Κιέβου μαζί με εταίρους και συμμάχους στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης το μήνυμα που εξέπεμψε χτες από την Κωνσταντινούπολη ήταν ότι Ελλάδα και Τουρκία, παρά τις διαφορές που έχουν, τους ενώνουν οι κοινές προκλήσεις ως συμμάχων εντός του ΝΑΤΟ.

Η Τουρκία θα βγει ενισχυμένη

Από την άλλη πλευρά ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν μια διαφορετική θεώρηση, σύμφωνα με την οποία, από το νέο ψυχρό πόλεμο Δύσης και Ρωσίας, η Τουρκία ενδεχομένως βγει ενισχυμένη και μάλιστα έχει εκφράσει την εκτίμηση ότι ο Ερντογάν θα επιδιώξει να δείξει στις ΗΠΑ πόσο χρήσιμος σύμμαχος τους είναι.

Υπ’ αυτή την έννοια αν και στο ΣΥΡΙΖΑ που είδαν θετικά την πραγματοποίηση της συνάντησης που είχε ο κ. Μητσοτάκης με τον κ. Ερντογάν, θέτουν ορισμένους αστερίσκους και καταλογίζουν στην κυβέρνηση της ΝΔ ότι μέχρι σήμερα κινήθηκε με τη λογική της «αναβλητικής διπλωματίας», ασκώντας κριτική στο ότι -όπως υποστηρίζουν στην Κουμουνδούρου- χάθηκε πολύτιμος χρόνος, ιδίως μετά την εκλογή Μπάιντεν, γεγονός που εκμεταλλεύτηκε η Τουρκία και ο πρόεδρος Ερντογάν.

Μάλιστα είναι πάγια η κριτική της αξιωματικής αντιπολίτευσης προς την κυβέρνηση ότι κακώς θεωρούσε «απομονωμένη» την Τουρκία.

Σε αυτό το πλαίσιο ουσιαστικά ο ΣΥΡΙΖΑ τάσσεται υπέρ των συνομιλιών με τελικό στόχο την συμφωνία για προσφυγή στη Χάγη σχετικά με την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα.

Το γαϊτανάκι των προκλήσεων

Πιο κοντά στην άποψη της κυβέρνησης για τον αναθεωρητισμό της Τουρκίας και τα στενά περιθώρια Ερντογάν να κινηθεί στο νέο γεωπολιτικό περιβάλλον κινείται το ΚΙΝΑΛ καθώς όπως υποστηρίζει η Χαριλάου Τρικούπη οι αυτοκρατορικές αναθεωρητικές απόψεις ηγετών, όπως του κ. Πούτιν, πρέπει να μπουν στο στόχαστρο της διεθνούς κοινότητας.

Μάλιστα και κατά τη συνομιλία του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη ο Νίκος Ανδρουλάκης το μήνυμα που μετέφερε ήταν ότι τα θετικά βήματα διάλογο με την Τουρκία δεν πρέπει να αφήνουν περιθώρια στη γειτονική χώρα να συνεχίζει το γαϊτανάκι των προκλήσεων. Εξάλλου ο πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ επισημαίνει ότι προϋπόθεση για έναν αξιόπιστο διάλογο με την Τουρκία είναι η εγκατάλειψη από τον κ. Ερντογάν των βλέψεων για τη «γαλάζιας πατρίδας» ή την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών.

Κύρια δύναμη αναθεωρητισμού το ΝΑΤΟ και η ΕΕ

Σε εντελώς διαφορετικό μήκος κύματος κινείται ο γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας ο οποίος ασκεί κριτική τόσο στην κυβέρνηση της ΝΔ όσο και στα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης γι’ αυτή την προσέγγιση καθώς όπως υποστηρίζει η κύρια δύναμη αναθεωρητισμού που ενθαρρύνει τα σχέδια της Τουρκίας είναι το ΝΑΤΟ και η ΕΕ.

«Σύσσωμα τα αστικά επιτελεία και όλοι όσοι μιλούν με «ναι μεν αλλά», προσπαθούν με ψέματα να αποσπάσουν τη συμφωνία του ελληνικού λαού στην εμπλοκή της χώρας βαθύτερα στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο (σ.σ. της Ουκρανίας), να τον κάνουν συνένοχο στο έγκλημα» είπε ο Δ. Κουτσούμπας μιλώντας στην Κόρινθο και πρόσθεσε:

«Λένε ψέματα όταν προσπαθούν να δικαιολογήσουν την αναβάθμιση της ελληνικής εμπλοκής που, πέρα από βάσεις, εδάφη, πολεμικό υλικό, είναι έτοιμοι να στείλουν και στρατιωτικές δυνάμεις, παιδιά του ελληνικού λαού, με το πρόσχημα ότι έτσι «στηρίζουμε τον ουκρανικό λαό»» καθώς «όλοι τους με χέρια και με πόδια και μοιρασμένους ρόλους, στηρίζουν τους ιμπεριαλιστές συμμάχους τους το ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ, την ΕΕ, οι οποίοι εδώ και χρόνια οδηγούν τον ουκρανικό λαό στην καταστροφή, παίζοντας πάνω στις πλάτες του ένα ολέθριο παιχνίδι με τη Ρωσία για τα δικά τους συμφέροντα».

«Λένε ψέματα όταν υποστηρίζουν ότι έτσι «πολεμάνε τον αναθεωρητισμό», γιατί οι μεγαλύτεροι «αναθεωρητές» είναι οι σύμμαχοί τους το ΝΑΤΟ και η ΕΕ, που δεν διστάζουν να κάνουν αυτό ακριβώς που κάνει και η Ρωσία στην Ουκρανία, να παρεμβαίνουν στρατιωτικά για να διαλύουν χώρες, να αλλάζουν σύνορα.

Πάρε – δώσε

»Λένε ψέματα όταν επιμένουν ότι προσφέρουμε τώρα τη βοήθεια, την αλληλεγγύη μας, για να μπορούμε να τη ζητήσουμε κι εμείς όταν θα μας επιτεθεί η Τουρκία. Μα η Τουρκία κάνει ό,τι κάνει, προκαλεί, αμφισβητεί, διεκδικεί, αναθεωρεί, ακριβώς γιατί έχει τις πλάτες των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ, οι οποίοι δεν αναγνωρίζουν κυριαρχικά δικαιώματα και σύνορα, αλλά μόνο «ΝΑΤΟϊκό έδαφος», σπρώχνουν σε επικίνδυνες διευθετήσεις στο Αιγαίο και αλλού» πρόθεσε ο γραμματέας του ΚΚΕ και κατέληξε.

«Και τώρα, αυτό που τους καίει είναι η πάση θυσία διατήρηση της Τουρκίας στο ΝΑΤΟϊκό στρατόπεδο, ειδικά τώρα σε συνθήκες μεγάλης όξυνσης. Γι’ αυτό και βάζουν τον Ερντογάν να παίζει το παιχνίδι του «διαμεσολαβητή»! Γι’ αυτό και αρχίζουν τα «πάρε – δώσε» Μητσοτάκη – Ερντογάν».