Φέτα: Σημαντική άνοδος των εξαγωγών στον Καναδά – Το πρόβλημα των τιμών

Αν και 3 στα 10 κιλά «φέτας» που εισάγονται στον Καναδά δεν είναι… φέτα, ο ελληνικός «λευκός χρυσός» καταγράφει θετικές επιδόσεις μετά την υπογραφή της εμπορικής συμφωνίας CETA μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και της χώρας της βόρειας Αμερικής.

Με βάση τα επίσημα στοιχεία, η αξία των εξαγωγών ελληνικής φέτας σημειώνει αύξηση κατά 113% μεταξύ του 2017 και του 2021, φτάνοντας πέρυσι στα 5,8 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με έρευνα αγοράς που πραγματοποίησε το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων του Τορόντο.

Το 2021, οι εισαγωγές φέτας από την Ελλάδα στον Καναδά ανήλθαν σε 5,8 εκατ. ευρώ (8,3 εκατ. CAD), σημειώνοντας αύξηση κατά 28% έναντι του 2020. Εξίσου ανοδικά κινήθηκε και το μερίδιο των ελληνικών εξαγωγών επί των συνολικών εισαγωγών της κατηγορίας. Συγκεκριμένα, το 2021 ανήλθε σε 68,%, έναντι 63,3% το 2020, και 47,3% το 2017.

Οι ελληνικές εξαγωγές φέτας στον Καναδά αντιστοιχούν στο 8% περίπου της καναδικής παραγωγής λευκού τυριού, ωστόσο μεταξύ των τυριών «ειδικού τύπου», η φέτα καταλαμβάνει μόλις την ένατη θέση στις καναδικές εισαγωγές, πίσω από την παρμεζάνα, το τσένταρ, τη μοτσαρέλα, το γκούντα, το έμενταλ, την gruyere, το jarlberg και το μπρι.

Το φθηνότερο τυρί στον Καναδά

Παρ’ όλα αυτά, είτε ως φέτα αυθεντική ελληνικής παραγωγής, είτε ως «φέτα» καναδικής παραγωγής, η φέτα που διατίθεται στην καναδική αγορά είναι ένα από τα φθηνότερα τυριά που διατίθενται, «γεγονός που πρέπει να προβληματίσει ιδίως τους Έλληνες παραγωγούς», όπως αναφέρεται από το Γραφείο ΟΕΥ του Τορόντο.

Όπως προκύπτει από τον δειγματοληπτικό έλεγχο που διενήργησε το Γραφείο ΟΕΥ του Τορόντο, η μέση τιμή (με αναγωγή στο κιλό) λιανικής πώλησης της ελληνικής φέτας είναι 19,9 ευρώ το κιλό, έναντι 17,8 ευρώ το κιλό για τα τυριά τύπου «φέτας» καναδικής παραγωγής και 23 ευρώ το κιλό για εκείνα που εισάγονται από άλλες χώρες, όπως Δανία, Βουλγαρία, ΗΠΑ.

Το ενδιαφέρον πάντως είναι πως το ακριβότερο προϊόν τύπου φέτας που διατίθεται στην καναδική αγορά είναι ελληνικό. Πρόκειται για την plant-based «Just Like Feta» της Violife, που διατίθεται στα 10 δολάρια Καναδά τα 200 γραμμάρια, ήτοι στα 34,34 ευρώ ανά κιλό.

Η απαξίωση της δανέζικης «φέτας»

Η συνολική αξία των εισαγωγών φέτας και τυριού τύπου «φέτας» στον Καναδά σημειώνει σταθερή άνοδο κατά την περίοδο 2017-2021, από 8,17 εκατ. CAD το 2017 σε 12,2 εκατ. CAD το 2021

Είναι αξιοσημείωτο ότι η άνοδος της επιτυχίας της φέτας στην καναδική αγορά προσήλκυσε εξαγωγές από ολοένα και μεγαλύτερο αριθμό χωρών. Το 2021 εμφανίζονται 18 χώρες προέλευσης των εισαγωγών, έναντι 14 το 2020, 9 το 2019 και 2018, και 6 το 2017.

Ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι η Δανία το 2017 ήλεγχε το 34,6% της καναδικής αγοράς, ενώ έως το 2021 το μερίδιό της μειώθηκε σταδιακά σε 18,3%. Ίδια εξέλιξη είχαν και οι βουλγαρικές εξαγωγές, από 12,2% επί του συνόλου το 2017 σε 8,2% το 2021.

Δεν έχει κυρωθεί η CETA

Η φέτα αποτελεί διαχρονικά το σημαντικότερο τυροκομικό προϊόν που η Ελλάδα εξάγει στον Καναδά. Ακολουθούν άλλα τυριά όπως κεφαλοτύρι και κεφαλογραβιέρα. Τα τελευταία χρόνια, οι ελληνικές εξαγωγές αυτών των κατηγοριών τυριών έχουν αυξηθεί σημαντικά.

Να σημειωθεί πάντως πως η Περιεκτική Συμφωνία Οικονομίας και Εμπορίου ΕΕ-Καναδά (CETA), η οποία υπεγράφη στις 30/10/2016 και τέθηκε σε ισχύ στις 21/9/2017, ενώ έχει κυρωθεί από τον Καναδά η Ελλάδα είναι μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ που δεν την έχουν κυρώσει ακόμη.

Σύμφωνα με τη CETA, επιτρέπεται στην καναδική αγορά η χρήση της επωνυμίας «feta» εφ’ όσον αυτή συνοδεύεται από χαρακτηρισμούς «kind», «type», «style», «imitation» ή παρόμοιους και είναι εμφανής η γεωγραφική προέλευση του προϊόντος.

Επιτρέπεται επίσης η χρήση της επωνυμίας από άτομα και εταιρείες που έκαναν εμπορική χρήση της επωνυμίας στην κατηγορία των τυριών πριν από τις 18 Οκτωβρίου του 2013.

Η εξαίρεση ως προς το εύρος της προστασίας αφορά μόνο τη φέτα και ορισμένα ακόμα ευρωπαϊκά τυριά, ενώ τα υπόλοιπα ελληνικά τυριά (κεφαλογραβιέρα, γραβιέρα Κρήτης, γραβιέρα Νάξου, μανούρι, κασέρι) απολαμβάνουν απόλυτης προστασίας στην καναδική αγορά.

Βάσει της CETA, προβλέφθηκε η δυνατότητα εισαγωγής τυριών ΕΕ με μηδενικό δασμό, εφ’ όσον είναι εντός συγκεκριμένης ποσόστωσης. Διαφορετικά ο εισαγωγικός δασμός ανέρχεται σε 245,5%. Η ποσόστωση αυξανόταν σταδιακά την τελευταία πενταετία. Το 2022 θα φθάσει στο τελικό ύψος της.