Η χρυσή ευκαιρία του πρωτογενούς τομέα ενώπιον του κινδύνου παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης

Προ ημερών από τις Βερσαλλίες, μετά τις εργασίες της Συνόδου των αρχηγών των κρατών της Ε.Ε., ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν είπε αυτό που πολλοί βλέπουμε να έρχεται: «Θα έχουμε επισιτιστική κρίση σε Ευρώπη και Αφρική λόγω του πολέμου σε Ουκρανία». Αυτή ήταν μια προειδοποίηση σε ανώτατο επίπεδο που αναδεικνύει και το μέγεθος του προβλήματος.

Λίγα εικοσιτετράωρα μετά ο Ρώσος μεγιστάνας των λιπασμάτων, Αντρέι Μελνιτσένκο, προειδοποίησε ότι η ανθρωπότητα θα βρεθεί στα πρόθυρα παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης εάν δεν σταματήσει άμεσα ο πόλεμος στην Ουκρανία, καθώς οι τιμές των λιπασμάτων εκτοξεύονται τόσο γρήγορα που πολλοί αγρότες δεν μπορούν πλέον να αντέξουν οικονομικά.

Το πρόβλημα της διατροφικής αλυσίδας είναι ιδιαίτερα μεγάλο και ουδείς δύναται να προβλέψει τι θα γίνει και σίγουρα είναι πιο σοβαρό από την ενεργειακή κρίση, αν και σε σημαντικό βαθμό συνδυάζεται.

Αυτή η νέα πραγματικότητα που δημιουργεί ο πόλεμος στην Ουκρανία που και αύριο θεωρητικά να σταματήσει οι επιπτώσεις του θα μας συνοδεύσουν για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, οδηγεί ακόμα και την Ε.Ε. σε αναθεώρηση πολιτικής. Επί της ουσίας, η Ε.Ε. θέλει να δώσει προτεραιότητα στην εντατικοποίηση της παραγωγικότητας έναντι των πολιτικών της πράσινης ενέργειας. Πριν λίγες ημέρες ο υπουργός Γεωργίας της Γαλλίας και προεδρεύων αυτή την περίοδο των ευρωπαίων ομολόγων του, το είπε με έμφαση: «πρέπει να θρέψουμε τους λαούς της Ευρώπης, αλλά και της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής».

Κατά καιρούς στον Οικονομικό Ταχυδρόμο, και μάλιστα πολύ έγκαιρα και πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, είχαμε επισημάνει ότι στη στη σημερινή δύσκολη οικονομικά συγκυρία που διέρχεται η χώρα μας τα τελευταία χρόνια, με πολύ μεγάλο αριθμό ανέργων και τους νέους να παίρνουν το δρόμο της ξενιτιάς, δεν λείπουν οι ευκαιρίες στον παρεξηγημένο πρωτογενή τομέα.

Έχει σημειωθεί ό,τι η ελληνική ύπαιθρος δίνει διεξόδους, αρκεί να είναι έτοιμος κανείς να τις δει και να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες. Αρκεί κανείς να τολμήσει να επιχειρήσει στον πρωτογενή τομέα, να εφαρμόσει καινοτόμες ιδέες και να εξελίξει παραδοσιακές καλλιέργειες, τηρώντας βέβαια πιστά τους κανόνες ποιότητας. Και η παρούσα κρίση δίνει ευκαιρίες και διεξόδους, καθώς όλα πλέον αναθεωρούνται και είναι δεδομένο πως θα υπάρξουν και ενισχύσεις κατάλληλες, όχι επιδοματικές, αλλά ουσιαστικές και αναπτυξιακές.

Ο πρωτογενής τομέας στην Ελλάδα που είχε εγκαταλειφθεί στην μοίρα του τις τελευταίες δεκαετίες, μπορεί να δώσει εναλλακτικές δυνατότητες απασχόλησης σε ανέργους, αν επιτέλους κάποια πράγματα γίνουν με τον σωστό τρόπο. Ανάμεσα στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η χώρα μας, έχει επισημανθεί πολλές φορές το ότι οι εισαγωγές μας τα τελευταία χρόνια είναι πολύ μεγαλύτερες από τις εξαγωγές.

Ως προς τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων, φτάσαμε σε αυτό το σημείο επειδή δόθηκαν κίνητρα σε πολλούς αγρότες να μην παράγουν ή να παράγουν κάτι άλλο από αυτό που παρήγαν μέχρι τότε και φυσικά επειδή με τις δικές μας εισαγωγές ωφελούνται και οι «εταίροι μας», είτε είναι από τη Γερμανία, είτε από τη Γερμανία, είτε από τη Γαλλία, είτε από την Αυστρία, είτε από οπουδήποτε αλλού.

Το βλέπουμε τώρα με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ότι η χώρα μας θα μπορούσε να επενδύσει σε καλλιέργειες, όχι για να είναι αυτάρκης, αλλά τουλάχιστον να καλύψει μεγάλο ποσοστό των εισαγωγών της. Αυτό είχε ξεκινήσει σε μερικούς κύκλους με την πανδημία, όταν διαπίστωσαν την αλλαγή και στις διατροφικές συνήθειες των κατοίκων, αλλά ουδέποτε κάθισε κανείς σοβαρά στην Ελλάδα να συζητήσει και να σχεδιάσει πως θα ο πρωτογενής τομέας θα μπορέσει να γίνει συγκριτικό πλεονέκτημα.

Είναι μια χρυσή ευκαιρία, όχι μόνο για τον πρωτογενή τομέα και όσους ασχολούνται, αλλά συνολικά για την ελληνική οικονομία. Εξάλλου, μέσα, κίνητρα, εργαλεία υπάρχουν και δεν είμαστε στην εποχή του Μαρίνου Αντύπα και στο Κιλελέρ.

Ο πόλεμος δίνει, μέσα στην μαυρίλα του, και την ευκαιρία να αναστοχαστούμε ως χώρα και να σχεδιάσουμε άμεσα τον πρωτογενή τομέα για το αύριο. Χρηματοδοτικά εργαλεία πρέπει να δοθούν – όχι επιδοτήσεις- από την Πολιτεία ώστε ο πρωτογενής τομέας να αποτελέσει στήριγμα στις δύσκολες εποχές που ζούμε. Αρκεί να το πιστέψουν οι αρμόδιοι και να ασχοληθούν σοβαρά!