![Επιπτώσεις της νέας κρίσης στην οικονομία](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/12/ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟς.jpg)
Ακόμη και αν ο πόλεμος στην Ουκρανία λήξει σύντομα και οριοθετηθεί κάποια λύση, η διαταραχή θα έχει οικονομικές συνέπειες μεσοπρόθεσμα. Η αβεβαιότητα αυξάνεται, σημαντικές αγορές θα ισορροπήσουν σε υψηλότερες τιμές και οι χώρες θα διέλθουν περίοδο υψηλότερου πληθωρισμού. Μετά τη διεθνή χρηματοοικονομική κρίση και πριν ακόμη τελειώσει η πανδημία, μια ακόμη κρίση θέτει εμπόδια στην προοπτική συστηματικά ισχυρής ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
Η ομπρέλα που προσφέρουν τα συνεχιζόμενα και νέα ευρωπαïκά μέτρα προστασίας έχει κρίσιμη σημασία και επιτρέπει στήριξη σημαντικού μέρους των εισοδημάτων. Όμως μια κρίση τέτοιου εύρους, ιδίως όταν προστίθεται σε αδυναμίες που προϋπήρχαν δεν μπορεί να μην έχει κόστος. Η προηγούμενη εκτίμηση, πως τη φετινή χρονιά θα υπήρχε ισχυρή ανάπτυξη αλλά και δημοσιονομική προσαρμογή, είναι επιθυμητό να επιβεβαιωθεί όσο το δυνατό περισσότερο. Πέρα από τις άμεσες συνέπειες, λοιπόν, υπάρχουν τρεις κρίσιμοι δείκτες για την πορεία της οικονομίας.
Πρώτα, είναι το εξωτερικό ισοζύγιο. Η άνοδος των τιμών ενέργειας, όσο και να μετριαστεί στη συνέχεια, αυξάνει άμεσα το κόστος των εισαγωγών, ενώ η σχετική επιβάρυνση της εγχώριας βιομηχανίας δυσχεραίνει τις εξαγωγές της. Ήδη, με την ισχυρή ανάκαμψη του προηγούμενου έτους, η αύξηση της κατανάλωσης εκφράστηκε και με υψηλές εισαγωγές αγαθών. Η εξισορρόπηση του εμπορικού ισοζυγίου με ισχυρή άνοδο του τουρισμού είναι εφικτή αλλά, πλέον, όχι βέβαιη. Αν ο πόλεμος διαρκέσει, ο συνδυασμός αυξημένου μεταφορικού κόστους, μειωμένων εισοδημάτων στην Ευρώπη, μαζί με την ευρύτερη αποσταθεροποίηση, θα οδηγήσει σε μικρότερη αύξηση από ό,τι υπολογίζονταν.
Υστερα, είναι οι επενδύσεις. Η προοπτική για ισχυρή αύξηση στο σύνολο του έτους, υψηλά διψήφιου ποσοστού, ήταν πιθανή δεδομένης της χαμηλής βάσης και συσσωρευμένου κενού, παγκόσμιας μεγέθυνσης, βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και του Ταμείου Ανάκαμψης. Η αναταραχή στις κεφαλαιαγορές και οι πληθωριστικές πιέσεις θα είναι ανασχετικοί παράγοντες, αν και τα πραγματικά επιτόκια θα μειωθούν.
Σε κομβικούς τομείς, όπως η ενέργεια, τα τρόφιμα, ο τουρισμός και οι μεταφορές, υπάρχει μετακίνηση ζήτησης ανάμεσα σε κλάδους και αβεβαιότητα, που μπορεί να αναβάλει επενδυτικά σχέδια.
Τέλος, είναι το δημόσιο ταμείο. Τα δυο προηγούμενα έτη, μέσα στην πανδημία, καταγράφηκαν βαθιά ελλείμματα. Ο προγραμματισμός για αύξηση εσόδων όσο και για μείωση δαπανών ήταν άμεση ανάγκη. Καθώς ο ρυθμός μεγέθυνσης αναμένεται χαμηλότερος από τις αρχικές εκτιμήσεις, τα φορολογικά έσοδα μπορεί να πιεσθούν, αν και ο πληθωρισμός έμμεσα θα τα υποβοηθήσει. Ταυτόχρονα, υπάρχει ανάγκη για νέες δαπάνες, κυρίως για την προστασία των νοικοκυριών από το κόστος ενέργειας.
Αν και οι προκλήσεις που συνοπτικά καταγράφονται παραπάνω έχουν φυσικά εξωγενή πηγή, αλληλοεπιδρούν με βασικές αδυναμίες της οικονομίας μας. Η επιστροφή σε βαθιά δίδυμα ελλείμματα κατά την πανδημία και η επί μακρόν υστέρηση σε παραγωγικές επενδύσεις και εξαγωγές υψηλής καινοτομίας, αποτελούν λόγους για εγρήγορση και μέσα στη νέα κρίση. Οι κατάλληλες δημοσιονομικές επιλογές και η προώθηση αλλαγών στην παραγωγική δομή, με αίσθηση επείγοντος, είναι συνθήκες για θετική πορεία των πραγματικών εισοδημάτων άμεσα και στη συνέχεια.
*Ο Νίκος Βέττας είναι γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ και καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
Latest News
![Το νέο Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο των Εκθέσεων Εταιρικής Βιωσιμότητας (Sustainability Reporting Directive, CSRD)](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/10/business-e1677578242434-600x330.jpg)
Το νέο Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο των Εκθέσεων Εταιρικής Βιωσιμότητας (Sustainability Reporting Directive, CSRD)
Το ενδιαφέρον της ΕΕ για τον τομέα της βιωσιμότητας χρονολογείται από τις αρχές αυτού του 21ου αιώνα με την «Πράσινη Βίβλο»
![Ρύθμιση χρεών στο δημόσιο – Οδηγίες για την υποβολή της αίτησης](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/01/EFORIA-DORO-2048x1365-1-600x400.jpg)
Ρύθμιση χρεών στο δημόσιο – Οδηγίες για την υποβολή της αίτησης
Πως υποβάλουμε την αίτηση ρύθμισης – Πληρωμή πρώτης δόσης – Δεύτερη ευκαιρία – Επιβαρύνσεις – Απώλεια της ρύθμισης και συνέπιες
![Η εναλλακτική στο τραπεζικό σύμπαν: Ο αξιοσημείωτος αντίκτυπος του Ν. 5072/2023 στις εταιρείες παροχής πιστώσεων](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/08/banks.jpeg-768x417-1-600x326.jpg)
Η εναλλακτική στο τραπεζικό σύμπαν: Ο αξιοσημείωτος αντίκτυπος του Ν. 5072/2023 στις εταιρείες παροχής πιστώσεων
Οι αλλαγές που επέφερε ο Ν. 5072/2023
![Κυνηγώντας τον κλιματικό κίνδυνο](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/06/ECB_0-768x430-1-1-600x336.jpg)
Κυνηγώντας τον κλιματικό κίνδυνο
Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που συνδέονται με τον τραπεζικό δανεισμό, τις επενδύσεις και την ανάληψη κινδύνων συχνά δεν αναφέρονται επαρκώς
![Καύσωνας: Μέτρα προστασίας των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα – Υποχρεώσεις των εργοδοτών](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/01/construction-site-4686908_1280-600x398.jpg)
Καύσωνας: Μέτρα προστασίας των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα – Υποχρεώσεις των εργοδοτών
Καύσωνας από 16.7.2024 έως και 19.7.2024 και προστασία εργαζομένων Υποχρεώσεις εργοδοτών
![Οι επιπτώσεις από την απόπειρα κατά Τραμπ](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/03/trump-600x362.jpg)
Οι επιπτώσεις από την απόπειρα κατά Τραμπ
Ενα βασικό ερώτημα είναι το πώς η απόπειρα δολοφονίας επηρεάζει τη στάση των ψηφοφόρων
![Τηλεργασία: Από τον έλεγχο στην εμπιστοσύνη](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/07/tilergasia-2-600x358.jpg)
Τηλεργασία: Από τον έλεγχο στην εμπιστοσύνη
Ο σχεδιασμός και εφαρμογή σχετικών με την τηλεργασία πολιτικών ανθρώπινου δυναμικού είναι απολύτως απαραίτητες ενέργειες για την αντιμετώπιση των νέων συνθηκών και προσδοκιών των εργαζομένων
![Γιατί δεν πέφτουν οι τιμές;](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/04/akriveia-plithorism-times-600x352.jpg)
Γιατί δεν πέφτουν οι τιμές;
Η αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων φαίνεται από τις επιδόσεις της Ελλάδας στους κρίσιμους δείκτες που δημοσίευσε πολύ πρόσφατα η Eurostat
![Τράπεζες, επενδυτικές υπηρεσίες και καθήκον διαφώτισης πελατών](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/04/ot_banking37-1024x600-1-600x352.png)
Τράπεζες, επενδυτικές υπηρεσίες και καθήκον διαφώτισης πελατών
H τράπεζα οφείλει να παρέχει συμβουλές προσαρμοσμένες στο προφίλ του πελάτη
![Οι μεγάλες προκλήσεις για την οικονομία της Κίνας](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/02/Kina-sangkai-600x399.jpg)
Οι μεγάλες προκλήσεις για την οικονομία της Κίνας
Η εμπειρία δείχνει ότι η κινεζική ηγεσία τείνει να δίνει υπερβολικές υποσχέσεις