Οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες, οι πολεμικοί φωτορεπόρτερ και χιλιάδες ώρες μη τεκμηριωμένων βίντεο που δημοσιεύτηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απεικόνισαν τις καθοριστικές εικόνες της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία: κατεστραμμένα, καμένα και εγκαταλειμμένα ρωσικά τανκς και άλλα στρατιωτικά οχήματα, να κλείνουν δρόμους ή να βρίσκονται κολλημένα σε χαντάκια.

Η επιτυχία της Ουκρανίας στη ματαίωση του αρχικού σχεδίου της Ρωσίας για αστραπιαία προέλαση και κατάληψη του Κιέβου και άλλων μεγάλων πόλεων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη στιβαρή ικανότητα του στρατού της να στοχεύει και να καταστρέφει οχήματα, προκαλώντας μεγάλες απώλειες και μεγάλες καθυστερήσεις στις προελαύνουσες φάλαγγες.

Οπλισμένοι συχνά μόνο με εκτοξευόμενους από τον ώμο, φορητούς εκτοξευτές πυραύλων — χιλιάδες από τους οποίους έχουν παρασχεθεί από τις δυτικές χώρες από την έναρξη της εισβολής — μικρές ομάδες ουκρανικών στρατευμάτων χρησιμοποίησαν το έδαφός τους και τις τακτικές των Ρώσων προς όφελός τους και συνέβαλαν στο να εδραιώσουν μια αντίσταση που εξέπληξε ακόμη και τους πιο θερμούς υποστηρικτές του Κιέβου στη Δύση.

Τα φορητά όπλα που χρησιμοποιούνται από την Ουκρανία και το βαρύ πυροβολικό στο οποίο βασίζονται τα ρωσικά στρατεύματα αποτελούν τη ραχοκοκαλιά των αντιδιαμετρικών τακτικών που εφαρμόζουν και οι δύο πλευρές.

Ρωσικές τακτικές ομάδες τάγματος

Ένα από τα κύρια αποτελέσματα μιας ριζικής αναθεώρησης των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων που κορυφώθηκε το 2012, είναι η ​​τακτική ομάδα τάγματος (ΤΟΤ), η οποία κατέστη η κύρια μονάδα μάχης του στρατού της χώρας. Οι ΗΠΑ εκτιμούν ότι 100 από τις περίπου 170 ΤΟΤ της Ρωσίας — σχεδιασμένες ώστε να είναι και γρήγορα προσαρμόσιμες και να διαθέτουν υψηλά επίπεδα ισχύος πυρός — έχουν αναπτυχθεί στην Ουκρανία.

Εφοδιασμένες με άρματα μάχης, οβιδοβόλα, πυροβολικό και συστήματα αεράμυνας, είχαν σχεδιαστεί για να επιχειρούν σε διάφορα θέατρα επιχειρήσεων, με την ικανότητα να μεταβαίνουν από ταχεία επέλαση σε επιθέσεις μεγάλου βάθους και επιχειρήσεις υποστήριξης για άλλες μονάδες.

Ωστόσο, η μεγάλη τους εξάρτηση από οχήματα – περίπου 75 σε κάθε ΤΟΤ – και ο σχετικά μικρός αριθμός πεζικού (μόλις 200 στρατιωτών) τις καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτες σε πλευρικές ή εκ των μετόπισθεν επιθέσεις. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε έναν πόλεμο όπου το έδαφος, οι τακτικές και το επίπεδο των ουκρανικών στρατιωτικών δυνατοτήτων σημαίνουν ότι οι ΤΟΤ δεν μάχονται ενάντια σε παρόμοια δομημένες και εξοπλισμένες μονάδες.

Tρωτά σημεία των Ρώσων

Σχεδιασμένη από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν επικεφαλής μιας πολύ μικρής ομάδας συμβούλων, η εισβολή στην Ουκρανία ήταν ένα σοκ για πολλά από τα ρωσικά στρατεύματα που είχαν αναπτυχθεί στα σύνορα της χώρας για «ασκήσεις».

Αυτό σήμαινε ότι τα οχήματα που διατάχθηκαν απότομα να περάσουν τα σύνορα ήταν σε κακή κατάσταση συντήρησης και συχνά με ελαστικά ή ανταλλακτικά χαμηλής ποιότητας, σύμφωνα με αξιωματούχους των δυτικών μυστικών υπηρεσιών και αμυντικούς αναλυτές. Αυτό έκανε τους ελιγμούς εκτός δρόμου επικίνδυνους ή αδύνατους, όπως μαρτυρεί ο μεγάλος αριθμός φωτογραφιών ρωσικού εξοπλισμού εγκαταλελειμμένου σε βαλτωμένα από λάσπη χωράφια ή με σκισμένα ελαστικά ή σπασμένους άξονες.

Επιπλέον, το σχέδιο του Βλαντιμίρ Πούτιν απαιτούσε ταχεία επίθεση και κατάληψη βασικών πόλεων όπως το Κίεβο, το Χάρκοβο και την Μαριούπολη. Αυτό σήμαινε ταχεία κίνηση πάνω σε μεγάλους δρόμους και μάχη για τον έλεγχο των μεγάλων κόμβων, αντί των επαρχιακών πόλεων ή των αγροτικών περιοχών.

Τα ουκρανικά στρατεύματα κατέληξαν σε δύο συμπεράσματα. Πρώτον, συνειδητοποίησαν ότι όσο μεγάλη κι αν ήταν μια τεθωρακισμένη φάλαγγα, θα είχε τόσο πλάτος όσο θα είχε ο δρόμος και θα μπορούσε να κινηθεί με την ταχύτητα που κινούνταν τα επικεφαλής οχήματα. Και δεύτερον, τα αμυνόμενα στρατεύματα συνειδητοποίησαν ότι μπορούσαν να επιχειρήσουν σχετικά ελεύθερα στα δάση, τα χωράφια και τα χωριά κατά μήκος των πλευρών του δρόμου.

Με μικρή κάλυψη ρωσικού πεζικού στα πλευρά τους, τα ρωσικά οχήματα αποδείχθηκαν ευάλωτα σε ενέδρες από μικρές ομάδες ουκρανικών στρατευμάτων, επιλέγοντας στόχους από την κάλυψη που θα μπορούσαν στη συνέχεια να κρύψουν την υποχώρησή τους.

Πύραυλοι Javelin

Το κλειδί για αυτές τις ενέδρες ήταν η ευρεία χρήση αντιαρματικών πυραύλων που φέρουν οι στρατιώτες, που εκτοξεύονται από τον ώμο, όπως ο αμερικανικής κατασκευής Javelin.

Στάλθηκαν στην Ουκρανία πριν αρχίσει η εισβολή ώστε να μπορέσουν τα στρατεύματα να εκπαιδευτούν από δυτικούς εκπαιδευτές στη βέλτιστη χρήση τους, και πλέον φτάνουν κατά χιλιάδες από χώρες από όλη τη συμμαχία του ΝΑΤΟ. Ουκρανοί και δυτικοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι αυτές οι προμήθειες αποτελούν την κρίσιμη ραχοκοκαλιά της αντίστασης στην εισβολή.

Το συμπαγές μέγεθός του το καθιστά εύκολα μεταφερόμενο από ταχέως κινούμενο πεζικό, ενώ το σύστημα παρακολούθησης του πυραύλου σημαίνει ότι μπορεί να εκτοξευθεί και να αφεθεί (fire and forget), επιτρέποντας στους βάλλοντες να εγκαταλείψουν γρήγορα την τοποθεσία της επίθεσης πριν καν το βλήμα χτυπήσει τον στόχο του. Μια διπλή κεφαλή του επιτρέπει επίσης να προκαλέσει σοβαρή ζημιά σε ρωσικά άρματα μάχης με ενισχυμένη θωράκιση.

Άλλα βίντεο έδειξαν στρατεύματα να χρησιμοποιούν πυραυλοκίνητες βομβίδες — ελαφρύτερες αλλά λιγότερο ισχυρές και πιο δύσκολες στη στόχευση — ή ατομικά ελαφρά αντιαρματικά όπλα επόμενης γενιάς για να επιτύχουν το ίδιο αποτέλεσμα.

Πόλεμος στον αέρα

Οι δυτικοί αξιωματούχοι πληροφοριών συμφωνούν σε γενικές γραμμές ότι ένα από τα πιο δαπανηρά στρατιωτικά λάθη της Ρωσίας προήλθε από την αποτυχία της να καταστρέψει τόσο την αεροπορία της Ουκρανίας όσο και τα συστήματα αεράμυνας με το αρχικό μπαράζ πυραύλων κρουζ ακριβείας τις πρώτες ώρες της εισβολής.

Αυτή η αποτυχία σήμαινε ότι η Ρωσία δεν εδραίωσε την αεροπορική κυριαρχία στους ουρανούς πάνω από το πεδίο της μάχης, μια υπεροχή που έχει χρησιμοποιήσει με καταστροφικές συνέπειες στη Συρία, για παράδειγμα.

Επιπλέον, η χρήση φορητών πυραύλων εδάφους-αέρος που βάλλονται από τον ώμο από τα ουκρανικά στρατεύματα για πετυχημένες επιθέσεις σε ρωσικά ελικόπτερα και μαχητικά αεροσκάφη που πετούν σε χαμηλό ύψος προς υποστήριξη των επίγειων δυνάμεων έχει διογκώσει την επιφυλακτικότητα της Μόσχας σχετικά με την ανάπτυξη υπερβολικής αεροπορικής ισχύος παράλληλα με τις προελάσεις των στρατευμάτων της στο έδαφος. Αυτό έχει μειώσει τόσο τις δυνατότητες επιτήρησης όσο και τις δυνατότητες επίθεσης.

Η Ρωσία έχει χάσει τουλάχιστον 28 αεροσκάφη και ελικόπτερα μέχρι στιγμής στην εισβολή [από τέτοια συστήματα] σε σύγκριση με μόλις 10 από την αεροπορία της Ουκρανίας, σύμφωνα με το ιστολόγιο Oryx, το οποίο χρησιμοποιεί φωτογραφίες ανοιχτών πηγών για να συγκεντρώσει τα δεδομένα του.