Offshore αιολικά: Οι Βρετανοί «σκανάρουν» τα ελληνικά νερά

Το ισχυρό ενδιαφέρον των Βρετανών για τον κλάδο των υπεράκτιων αιολικών πάρκων παραμένει. Μάλιστα, η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή δύναμη στην ανάπτυξη offshore αιολικών προτίθεται να προσφέρει τεχνογνωσία και στήριξη σε οποιαδήποτε επενδυτική πρωτοβουλία προχωρήσει σε ελληνικά ύδατα.

Ακριβώς έναν χρόνο μετά την εκδήλωση της Βρετανικής Πρεσβείας τον Μάρτιο του 2021, υπό την τότε πρέσβειρα Κέιτ Σμίθ για τις ευκαιρίες μιας ελληνο-βρετανικής συνεργασίας στη θαλάσσια αιολική ενέργεια, ο νέος πρέσβης Μάθιου Λοτζ φιλοξένησε προ ημερών στο μέγαρο της οδού Πλουτάρχου εκπροσώπους εγχώριων ενεργειακών εταιρειών αλλά και των τεσσάρων ελληνικών συστημικών τραπεζών.  Όπως αναφέρει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» στέλεχος της αγοράς που παρευρέθη στη συνάντηση, οι Βρετανοί διατύπωσαν για άλλη μια φορά την πρόθεσή τους να βοηθήσουν στον… βηματισμό της ελληνικής αγοράς υπεράκτιων πάρκων, καθώς πρόκειται για επενδύσεις πολύ μεγάλης κλίμακας.

Το «αντάλλαγμα»

Ωστόσο, με δεδομένο ότι στον κόσμο των επενδύσεων τίποτε δεν δίνεται δίχως αντάλλαγμα,  οι Βρετανοί προσφέρουν ενισχυμένη πιστωτική στήριξη και τεχνογνωσία υπό την προϋπόθεση ότι μέρος του εξοπλισμού των πάρκων θα  προέλθει από εταιρείες της Μεγάλης Βρετανίας.  Γενικότερα, έγινε παρουσίαση των «credit support» της  UK Export Finance, η οποία μπορεί να χορηγεί δάνεια στους αγοραστές της βρετανικής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας, ασφάλιση και αντασφάλιση έναντι ζημιών ενώ προσφέρει και  εγγυήσεις στις τράπεζες ώστε να μοιραστούν τους κινδύνους της χρηματοδότησης.

Η Βρετανία αποτελεί σήμερα τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή δύναμη στην ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων. Ειδικότερα, από τα 28.333 MW (μεγαβάτ) θαλάσσιων αιολικών (122 αιολικά πάρκα) που είναι συνδεδεμένα με το δίκτυο ηλεκτρισμού σε 12 ευρωπαϊκές χώρες, τα 12.739 MW βρίσκονται στη Μεγάλη Βρετανία. Μάλιστα, από τα 3,3 GW (γιγαβάτ) που εγκαταστάθηκαν εντός του 2021, τα 2,3 GW βρίσκονται στη Βρετανία. Όσο για τα 28.000 MW νέα υπεράκτια πάρκα που σχεδιάζεται έως το 2026 να εγκατασταθούν στην Ευρώπη, φθάνοντας συνολικά τα 56 GW (γιγαβάτ), τα  13 GW αφορούν θαλάσσια πάρκα στη Βρετανία.

Όσο για την Ελλάδα, ακόμη αναμένεται η δημοσίευση από το ενεργειακό επιτελείο της κυβέρνησης του θεσμικού και ρυθμιστικού πλαισίου για την ανάπτυξη και λειτουργία offshore αιολικών. Σύμφωνα με την τελευταία παρουσίαση που είχε γίνει από τον αρμόδιο υπουργό κ. Κώστα Σκρέκα, σε υπουργικό συμβούλιο στις αρχές του περασμένου Νοεμβρίου, προβλέπεται καθορισμός από το κράτος συγκεκριμένων θαλάσσιων περιοχών εντός των οποίων θα μπορούν να αναπτυχθούν τα υπεράκτια πάρκα.

Σε αυτές οι   επενδυτές θα μπορούν να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για δέσμευση  συγκεκριμένης ζώνης και να διερευνήσουν τις δυνατότητες ανάπτυξης ενός πάρκου. Θα ακολουθεί μειοδοτικός διαγωνισμός προκειμένου τα έργα να παίρνουν «ταρίφα» για την παραγόμενη ενέργεια. Έτσι θα προκρίνονται όσα θα «χτυπούν» τις χαμηλότερες τιμές. Στη διασύνδεση των πάρκων με το σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας προβλέπεται ότι θα εμπλακεί ο ΑΔΜΗΕ, με την κατασκευή hub στα οποία θα «κουμπώνουν» πολλά θαλάσσια πάρκα ώστε να μπορούν να συνδεθούν με το κεντρικό δίκτυο.

Η βιομηχανία των υπεράκτιων πάρκων βρίσκεται στον πυρήνα της ευρωπαϊκής πολιτικής για μια κλιματικά ουδέτερη  οικονομία, με τη Κομισιόν να έχει θέσει τον πήχη στα 450 GW έως το 2050. Οι προοπτικές που ανοίγονται είναι τεράστιες. Η παγκόσμια υπεράκτια αιολική ισχύς αυξάνεται 30% ετησίως, την τελευταία δεκαετία. Εκτιμάται ότι η τρέχουσα ισχύς των περίπου 33,9 GW που βρίσκονται σήμερα λειτουργία (εκ των οποίων μόλις 0,07 GW πλωτά αιολικά πάρκα) αναμένεται να φτάσει στα 200-230 GW  έως το 2030.  Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA) η ανοδική πορεία θα συνεχιστεί φτάνοντας τα 1.000 GW τo 2050.

Ποιοι βάζουν πλώρη για το Αιγαίο

Πέρα από τη βρετανική πρεσβεία, αντίστοιχες συναντήσεις με επίκεντρο τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, έχουν διοργανώσει και οι πρεσβείες της Νορβηγίας αλλά και της Ισπανίας. Τα ελληνικά ύδατα διερευνούν ισχυροί της παγκόσμιας ενεργειακής αγοράς   όπως η ισπανική Iberdrola, η Ideol, η Innogy, οι αμερικανικές Principal Power, Quantum και BlueFloat,  η δανέζικη Copenhagen Investment Partners (CIP), η ολλανδική Shell, η γαλλική Total, η  νορβηγική Equinor κ.ά.

Παράλληλα και οι ελληνικοί όμιλοι προετοιμάζονται για την επόμενη ημέρα. Ήδη η ΤΕΡΝΑ χαράσσει τη στρατηγική της για ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων, δυναμικότητας άνω του 1,5 GW σε βάθος δεκαετίας, σε συνεργασία με την Ocean Winds (σύμπραξη της πορτογαλικής EDP και της γαλλικής ENGIE). Το ίδιο και η «Μυτιληναίος» με την δανική Copenhagen Offshore Partners. Αλλά και ο όμιλος Κοπελούζου και η RF Energy (συμφερόντων Φειδάκη και Ρέστη) με όχημα μια νέα κοινή εταιρεία, την «Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα Αιγαίου Α.Ε.», σχεδιάζουν να αναπτύξουν θαλάσσια πάρκα 850 MW. Οι δύο εταιρείες έχουν ήδη μια αρχική «μαγιά», με δύο παλιές άδειες για offshore πάρκα που είχαν διασφαλίσει το 2012, πριν οι διαδικασίες «παγώσουν» και αφορούν ένα έργο  στη  Λήμνο ισχύος 498,15 MW, και ένα στα ανοιχτά της  Αλεξανδρούπολης 216 MW. Επίσης, σε αναζήτηση συμμαχιών για ανάπτυξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων βρίσκονται επίσης η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, τα ΕΛΠΕ, η Motor Oil, ΕΝΤΕΚΑ, ResInvest  κ.ά.