Τα τρία σενάρια για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου

Τρία σενάρια αξιολογεί η κυβέρνηση για την επανεκκίνηση των ερευνών εντοπισμού πιθανών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη Νοτιοδυτική Ελλάδα, ενώ την ίδια στιγμή οι επενδυτές που έχουν μισθωμένα θαλάσσια και χερσαία blocks δηλώνουν ικανοποιημένοι από τη δημόσια στήριξη του Πρωθυπουργού, περιμένοντας βέβαια να τη δουν και στην πράξη. Σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», το πρώτο σενάριο θέλει την είσοδο νέων πετρελαϊκών ομίλων σε υφιστάμενες παραχωρήσεις ή και σύναψης καινούργιων συμμαχιών μεταξύ των εταιρειών που έχουν ήδη μισθωμένα δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων.

Πηγές αναφέρουν ότι στόχος είναι η είσοδος παίκτη ή παικτών στα θαλάσσια blocks «Ιόνιο» και «10 – Κυπαρισσιακός Κόλπος» στα οποία μισθωτής είναι τα Ελληνικά Πετρέλαια. Ο ελληνικός ενεργειακός όμιλος, μετά την αποχώρηση της ισπανικής Repsol από το «Ιόνιο», φέρεται να βρίσκεται σε αναζήτηση εταίρου προκειμένου να μοιράσει το κόστος των διαδικασιών της έρευνας των συγκεκριμένων περιοχών αλλά και να διαθέτει την κατάλληλη εμπειρία για τις γεωτρήσεις που θα απαιτηθούν μελλοντικά.

Πηγές των «ΝΕΩΝ» σημειώνουν πως τα αποτελέσματα των σεισμικών ερευνών που διενήργησαν τα ΕΛ.ΠΕ. πρόσφατα με το σεισμογραφικό σκάφος «SW COOK» θα αποτελέσουν το δέλεαρ για την προσέλκυση επενδυτών. Στην περίπτωση, βέβαια, που αυτά είναι ενθαρρυντικά ως προς την ξεκάθαρη πιστοποίηση της ύπαρξης ελπιδοφόρων στόχων με κοιτάσματα φυσικού αερίου.

ΝΕΕΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ. Το δεύτερο σενάριο που μελετά η κυβέρνηση με την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ), όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές στα «ΝΕΑ», είναι το ενδεχόμενο παραχώρησης νέων θαλάσσιων περιοχών. Σχέδιο της προηγούμενης διοίκησης της ΕΔΕΥ ήθελε τον ανασχεδιασμό των blocks, που δεν έχουν παραχωρηθεί, νότια της Κρήτης αλλά και της θαλάσσιας έκτασης ανάμεσα στη Νότια Πελοπόννησο και βόρεια της Κρήτης.

Στην περίπτωση της Νότιας Κρήτης τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, καθώς υπάρχει η γνωστή εμπλοκή με την αμφισβητούμενη ΑΟΖ Τουρκίας – Λιβύης που προσπαθούν να επιβάλουν οι δύο χώρες με το μεταξύ τους μνημόνιο. Νότια της Κρήτης ο παλαιότερος σχεδιασμός ήθελε τη χάραξη δύο θαλάσσιων blocks, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη έκταση έχει επικυρωθεί ως ελληνική και μη αμφισβητούμενη με τον παλαιότερο γύρο παραχωρήσεων Μανιάτη. Τα θαλάσσια οικόπεδα του διαγωνισμού της περιόδου 2014-2015 είχαν δημοσιευθεί στο ΦΕΚ της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η νέα παραχώρηση περιοχής για έρευνες μπορεί να γίνει με τη διαδικασία του «open door». Δηλαδή να εμφανιστεί επενδυτής εκδηλώνοντας ενδιαφέρον για συγκεκριμένη υπό παραχώρηση έκταση και εφόσον δεν βρεθεί ανταγωνιστής τότε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού να επικυρωθεί υπέρ του.

ΕΜΠΟΔΙΑ. Το τρίτο σενάριο της κυβέρνησης είναι η άρση των όποιων διοικητικών εμποδίων αφορούν υπάρχουσες παραχωρήσεις προκειμένου να «τρέξουν» οι επόμενες εργασίες της αξιοποίησης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Μια τέτοια ενδεικτική περίπτωση είναι η παραχώρηση «Κατάκολο» της Energean. Για περισσότερα από τρία χρόνια εκκρεμεί η υπογραφή της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων προκειμένου η εταιρεία να προχωρήσει στην παραγωγή κοιτάσματος φυσικού αερίου 1 δισ. κυβικών μέτρων.

Εκκρεμότητα υπάρχει επίσης και στις πλέον ελπιδοφόρες ως προς την ύπαρξη αξιόλογων κοιτασμάτων φυσικού αερίου «Δυτικά της Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης» των TotalEnergies – ExxonMobil – ΕΛ.ΠΕ. Οικολογικές οργανώσεις έχουν προσφύγει στο ΣτΕ σε βάρος του ελληνικού Δημοσίου για τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Το ΣτΕ έχει αναβάλει για τέταρτη φορά την εκδίκαση της υπόθεσης.

Πάντως, η κυβέρνηση το προηγούμενο διάστημα έδειξε, αν και όχι μέσω τυμπανοκρουσιών, ότι την υπόθεση των υδρογονανθράκων δεν την είχε εγκαταλείψει. Ετσι προχώρησε στο πακέτο οικονομικής στήριξης του μοναδικού κοιτάσματος πετρελαίου στην Ελλάδα, στον Πρίνο, όπως και στον διαγωνισμό μέσω του ΤΑΙΠΕΔ για την υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου Νότιας Καβάλας.

ΟΙ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ. Στην Ελλάδα σήμερα οι εταιρείες που έχουν επικυρωμένα με νόμο δικαιώματα έρευνας και παραχωρήσεων είναι οι Total, ExxonMobil, ΕΛ.ΠΕ. και Energean.

Οι τρεις πρώτες έχουν κοινό σχήμα για τα θαλάσσια blocks «Δυτικά της Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης. Τα Ελληνικά Πετρέλαια είναι ο μοναδικός μισθωτής των θαλάσσιων περιοχών «10» και «Ιόνιο» στο Ιόνιο Πέλαγος. Η Energean είναι μοναδικός μισθωτής των χερσαίων blocks «Ιωάννινα» και «Κατάκολο» και είναι διαχειριστής (operator) με 75% του «block 2» στο Ιόνιο Πέλαγος. Το υπόλοιπο 25% κατέχουν τα ΕΛ.ΠΕ.

Στελέχη των επενδυτών μιλώντας στα «ΝΕΑ» αξιολογούν θετική τη δημόσια στήριξη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στις έρευνες για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου: «Η δήλωση του Πρωθυπουργού επιβεβαιώνει την ανάγκη για ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας χωρίς εκπλήξεις. Το ευρύτερο περιβάλλον επανεξέτασε τις προτεραιότητές του κι εκεί που υπήρχαν κάποτε μόνο προτεραιότητες σε ζητήματα πράσινης μετάβασης τώρα έγινε αντιληπτό ότι θα πρέπει να συμπεριληφθεί και ο γεωπολιτικός παράγοντας» σημειώνουν χαρακτηριστικά στα «ΝΕΑ» εκπρόσωποι μεγάλης ξένης πετρελαϊκής εταιρείας. Οι ίδιοι προσθέτουν πως «η επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης λαμβάνει υπόψη και τις ανάγκες της ΕΕ. Ο έλληνας πρωθυπουργός πάντα κινείται σε συνεννόηση με την ΕΕ.

Τόσο οι έρευνες υδρογονανθράκων όσο και οι άλλες πρωτοβουλίες, όπως η ηλεκτρική διασύνδεση της Αιγύπτου με την Ελλάδα και τα FSRU στη Βόρεια Ελλάδα, είναι πρωτοβουλίες που μετατρέπουν τη χώρα σε πύλη εισόδου πηγών ενέργειας διασφαλίζοντας την τροφοδοσία και της Ευρώπης».

Στο μέτωπο των πρωτοβουλιών των επενδυτών ήδη ως γνωστόν τα ΕΛ.ΠΕ. ολοκλήρωσαν τις σεισμικές έρευνες στις θαλάσσιες παραχωρήσεις του Ιονίου Πελάγους. Η Energean ετοιμάζεται επίσης για αντίστοιχες εργασίες στο «block 2», ενώ η ίδια εταιρεία ξανακοιτάζει τους στόχους φυσικού αερίου στη χερσαία παραχώρηση «Ιωάννινα».

Με ενδιαφέρον επίσης αναμένεται ο χρόνος διεξαγωγής των σεισμικών ερευνών των TotalEnergies – ExxonMobil – ΕΛ.ΠΕ. στις δύο θαλάσσιες περιοχές της Κρήτης.

Πηγές λένε στα «ΝΕΑ» πως η δικαστική διένεξη οικολογικών οργανώσεων – ελληνικού Δημοσίου δεν εμποδίζει τους επενδυτές να φέρουν σκάφος γεωφυσικών ερευνών. Ολα δείχνουν ότι οι σεισμικές θα γίνουν τον επόμενο χειμώνα.