«Κλειδί» το πετρέλαιο για αποτελεσματικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, αλλά…

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αφήνει εκτός του νέου γύρου των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Είναι, άλλωστε, κάτι που αναμενόταν, καθώς οι κυβερνήσεις μιας σειράς χωρών – Γερμανία, Αυστρία, Ουγγαρία και άλλων – έχουν διαμηνύσει εγκαίρως την αντίθεσή τους στην επιβολή εμπάργκο στα συγκεκριμένα προϊόντα, τα οποία έχουν ζωτική σημασία για να παραμείνει σε κίνηση η οικονομική «μηχανή» τους, ενώ δεν είναι εύκολο να βρεθούν εναλλακτικοί προμηθευτές σύντομα.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε, βεβαίως, ότι η Κομισιόν εξετάζει ήδη και νέο «πακέτο», χωρίς μάλιστα να αποκλείει να συμπεριλάβει σε αυτό και το πετρέλαιο. Είναι κάτι που ζητά μετ’ επιτάσεως και το Κίεβο, θεωρώντας πως χωρίς μια τέτοια κίνηση η ρωσική οικονομία δεν μπορεί να πληγεί ουσιαστικά.

Ωστόσο, είναι βέβαιο πως – εάν δεν μεσολαβήσει κάποια μεγάλη ανατροπή, πράγμα διόλου απίθανο – το Βερολίνο και άλλες πρωτεύουσες θα συνεχίσουν να μην συναινούν εάν δεν έχουν «κλειδώσει» ένα νέο μοντέλο, που δεν θα τις απειλήσει με ύφεση και μεγάλες κοινωνικές αναταράξεις.

Ισχυρότατο πλήγμα

Μια ματιά στο σχετικό γράφημα πείθει για του λόγου το αληθές. Πράγματι, όπως δείχνουν τα στοιχεία της Eurostat για το 2021, από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων προς τους «27», η Μόσχα έβαλε πέρυσι στα ταμεία της σχεδόν 100 δισ. ευρώ (98,9 δισ. για την ακρίβεια). Από αυτά, προβλέπεται ότι θα χάσει μόλις τα 4 από τα 5,2 δισ., που αφορούν στον γαιάνθρακα, του οποίου πλέον η εισαγωγή από τη Ρωσία θα σταματήσει σταδιακά.

Αντιθέτως, εάν υιοθετηθεί ένα εμπάργκο στο αργό πετρέλαιο και τα παράγωγά του, οι απώλειες θα είναι πολύ μεγάλες, καθώς θα ανέλθουν σε 71 δισ. ευρώ, κάτι που σημαίνει πως η Ρωσία θα χάσει το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων της από το εμπόριο με την ΕΕ. Στην περίπτωση δε που οι κυρώσεις περιλάβουν και το φυσικό αέριο (κάτι ακόμη πιο μακρινό, όπως φαίνεται), τότε τα έσοδα αυτά πρακτικά θα εκμηδενιστούν.

Παζάρι για τα ρούβλια

Την ίδια στιγμή, υπάρχουν πυρετώδεις διεργασίες στο παρασκήνιο μετά το νέο καθεστώς πληρωμών για το φυσικό αέριο που επέβαλε το Κρεμλίνο, απαιτώντας το τελικό ποσό να είναι σε ρούβλια και όχι σε δολάρια, ευρώ ή άλλο νόμισμα «μη φιλικών χωρών». Με δεδομένο – όπως αποδείχθηκε και στην υπόθεση των κυρώσεων – ότι πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ δεν είναι σε θέση να «αντέξουν» την άμεση διακοπή της ροής φυσικού αερίου (ούτε πετρελαίου), ευλόγως μπορεί κανείς να υποθέσει πως αναζητείται μια συμβιβαστική λύση, η οποία δεν θα «εκθέσει» καμία πλευρά, αφήνοντας να πλανάται η εκτίμηση ότι συνθηκολόγησε.

Η υπόθεση αυτή, όπως όλα δείχνουν, θα κριθεί στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Απριλίου ή ενδεχομένως και τον Μάιο, καθώς το προεδρικό διάταγμα Πούτιν προβλέπει ένα μεταβατικό στάδιο μέχρι την πλήρη εφαρμογή του νέου καθεστώτος. Μέχρι τότε δε, πολλοί ελπίζουν ότι θα έχει υπογραφεί μια συμφωνία εκεχειρίας ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία, οπότε και οι κυρώσεις τα τεθούν σε νέο πλαίσιο.