Αλλαγή εκ των έσω

Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε το Forum του Οικονομικού Ταχυδρόμου, με τίτλο: “Ο Κόσμος που Αλλάζει”. Σημαντικό το θέμα, άκρως επιτυχημένη η διοργάνωση. Η εξαιρετική επιτυχία της εκδήλωσης οφείλεται βεβαίως στους δύο προηγούμενους λόγους. Όμως όχι μόνο. Οι σημαντικοί ομιλητές, οι θαυμάσιοι παρουσιαστές, η ικανότατη και άοκνη υποστηρικτική ομάδα, φρόντισαν γι’ αυτό. Και δεν πρέπει να παραλειφθεί ένας επιπλέον ουσιώδης λόγος: η αδήριτη πραγματικότητα του σήμερα, κι εκείνη που διαφαίνεται για το μέλλον, το τόσο διαφορετικό και τόσο προβληματικό.

Είναι γεγονός ότι η αλλαγή είναι το συστατικό της εξέλιξης. Της διαρκούς ανέλιξης. Του ανθρώπου, της τεχνολογίας, του περιβάλλοντος. Για το τελευταίο η ανέλιξη είναι αμφισβητούμενη! Παρ’ όλα αυτά, πάντα υπάρχουν προβλήματα στην αποδοχή της. Είναι το αίσθημα της αυτοσυντήρησης εκείνο που συχνά μας κρατά δέσμιους της συνήθειας του σήμερα, πολέμιους της αβεβαιότητας του αύριο. Αυτής της αβεβαιότητας που φέρνει η αλλαγή. Η μικρότερη ή μεγαλύτερη. Είναι κάτι σαν το παράδοξο της κότας και του αυγού. Για να δημιουργηθεί η κότα χρειάζεται το αυγό, αλλά χωρίς την κότα δε γίνεται το αυγό!

“Κάθε πέρσι και καλύτερα”

Συχνά ακούγεται αυτή η φράση. Και ακόμα: “Τι όμορφα που ήταν τότε…”

● Τότε που ο ταχυδρόμος μας έφερνε τα γράμματα, με το μηχανάκι, το ποδήλατο ή τα πόδια. Κι εκείνη την αγέραστη δερμάτινη τσάντα…Τώρα το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, το “messenger”, το “viber” και οι άλλες εφαρμογές τον έβαλαν στο περιθώριο
● Τότε που το παλιό λεωφορείο ανέβαινε αγκομαχώντας τις ανηφοριές της Κυψέλης. Τώρα οι Δήμοι σχεδιάζουν την ηλεκτροκίνηση, ή τη χρήση κυψελών υδρογόνου
● Τότε που τα παιδιά έπαιζαν στις αλάνες. Τώρα παιδιά από 2 έως … 82 χρονών παίζουν στις οθόνες
● Τότε που ο μπακάλης της γειτονιάς έγραφε τα χρέη μας στο τεφτέρι. Τώρα το διαδικτυακό supermarket χρεώνει τις αγορές μας στην πιστωτική κάρτα

Και είναι αλήθεια. Τότε τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Καλύτερα; Σχετικό. Με τα μάτια εκείνης της εποχής, ίσως χειρότερα από τις εμπειρίες της προηγούμενης. Αντικειμενικά, όλα έχουν τα θετικά και τα αρνητικά σημεία τους. Όλα είναι αμφίσημα. Όλα εκτός από την αλλαγή. Το αναπόφευκτο της έλευσής της, τη νομοτέλειά της, τις επιπτώσεις της.

Επομένως, είναι καλύτερα να αποδεχθούμε ότι το χθες φαντάζει όμορφο, αλλά πέρασε. Το σήμερα είναι εδώ και μας καλεί σε δράση. Το αύριο θα έλθει νωρίτερα από ό,τι φανταζόμαστε, και πρέπει να είμαστε έτοιμοι γι’ αυτό. Ας αναλογιστούμε: είναι καλύτερα να αναπολούμε πεθαίνοντας, ή να ζούμε αναπολώντας;

“Ο λύκος κι αν εγέρασε…”

Η γνωστή λαϊκή ρήση απαγγέλει: “Ο λύκος κι αν εγέρασε, κι άσπρισε το μαλλί του, μήτε τη γνώμη άλλαξε, μήτε την κεφαλή του”. Αφού λοιπόν η αλλαγή θα έλθει, ας πορευτούμε μαζί της.

Τρία είναι τα βήματα να το κάνουμε επιτυχημένα:

● Να προετοιμασθούμε για την αλλαγή. Ας ανοίξουμε τα μάτια, τα αυτιά και το μυαλό μας κι ας δούμε τι άλλαξε σήμερα. Τι έρχεται αύριο. Και ας κάνουμε το καλύτερο δυνατόν να προσαρμοσθούμε τώρα, και να προετοιμασθούμε για τα νέα δεδομένα
● Να αγκαλιάσουμε την αλλαγή. Το να κλείνουμε τα μάτια στη νέα πραγματικότητα είναι στρουθοκαμηλισμός. Η άρνηση είναι η εύκολη λύση. Η δράση είναι η πραγματική λύση
● Να γεννήσουμε την αλλαγή. Σε κοινωνικό, σε επιχειρηματικό, σε προσωπικό επίπεδο. Να δημιουργήσουμε αυτό που φοβόμαστε, ή που ονειρευόμαστε. Δύσκολο, αλλά ρηξικέλευθο

Ξαναγυρνώντας στον συμπαθή λύκο. Θα πρέπει να ξέρει -και μαζί του κι εμείς- ότι γερνούν μόνο όσοι δεν αλλάζουν. Όσοι δεν προσαρμόζονται στο σήμερα. Και αν δεν αλλάξει την κεφαλή του, θα κάνει “κακό στην κεφαλή του”…

Ο Σταμάτης Παππάς, MEng/MBA, είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων