Το Κράτος επιστρέφει

Προ ημερών ο Γάλλος πρόεδρος και εκ νέου υποψήφιος Μακρόν υποσχέθηκε περισσότερο Κράτος και αυτάρκη Γαλλία. Ενδιαφέρουσα εξέλιξη σε μια εποχή που φαίνεται ότι το Κράτος και οι δημόσιες πολιτικές παίρνουν την ρεβάνς τους. Η παρούσα ενεργειακή κρίση με τον πληθωρισμό να καλπάζει και να πλήττει σημαντικά τις οικονομίες, οδηγεί σε αναθεώρηση της στρατηγικής των κυβερνήσεων έναντι του Κράτους.

Η επιστροφή στο Κράτος είχε ξεκινήσει δειλά-δειλά σε αρκετές χώρες, εν μέσω πανδημίας, αλλά τώρα γίνεται όλο και πιο έντονη. Και είναι σαφές ότι οι θιασώτες του αντί κρατισμού υπέστησαν στρατηγική ήττα.

Επιστροφή του Κράτους βέβαια δεν πρέπει να σημάνει επικυριαρχία επί του ιδιωτικού τομέα, αλλά είναι αναγκαίες όσο ποτέ άλλοτε οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις. Προφανώς και δεν είναι τέλειο το Κράτος που κατά καιρούς λοιδορήθηκε και κατασυκοφαντήθηκε φανατικά και πολλοί το πολέμησαν με κάθε τρόπο.

Είναι σαφές ότι το Κράτος έχει δομικά και πολλά προβλήματα, ατέλειες, στρεβλώσεις και το μοντέλο κρατικής οντότητας των τελευταίων δεκαετιών ήταν άκρως αντιπαραγωγικό και αντιαναπτυξιακό.

Είναι ευκαιρία όμως και στην Ελλάδα, από την στιγμή που αυτό γίνεται και σε άλλες χώρες, όπου ο κρατισμός είχε υποχωρήσει, όπως και συνάμα και οι δημόσιες πολιτικές που και αυτές επέστρεψαν, να συζητηθεί ουσιαστικά ο ρόλος που δύναται να διαδραματίσει το Κράτος από εδώ και πέρα, έχοντας την εμπειρία πολλών κρίσεων, αλλά και με διόρθωση των πολλών ατελειών του.

Ενίσχυση του Κράτους δεν σημαίνει προφανώς, περιθωριοποίηση του ιδιωτικού τομέα. Το αντίθετο σε μια μικτή οικονομία, μπορούν να πορευθούν, όπως και γίνεται πολλές φορές, με συνεργασία και χωρίς διάθεση επιβολής του ενός ή του άλλου.

Ας θυμηθούμε την κρίση του 1929 και τι ακολούθησε και ας ανατρέξουμε το 1933, όταν ο μεγάλος οικονομολόγος Κέινς με ανοικτή επιστολή του στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ρούζβελτ, που δημοσιεύτηκε στους New York Times, επεσήμανε ότι έπρεπε να δώσει «εξαιρετικά μεγάλη έμφαση στην αύξηση της εθνικής αγοραστικής δύναμης που θα προκύπτει από κυβερνητικές δαπάνες χρηματοδοτούμενες από δάνεια».

Σε περιόδους κρίσης, η ιστορία δίνει απαντήσεις σε μείζονα προβλήματα και ειδικά όταν αφορά την οικονομία, για την οποία, παρά τις διαφορετικές εποχές, υπάρχουν διαχρονικές απαντήσεις, προσαρμοσμένες στο πνεύμα της εποχής με τις αναγκαίες τροποποιήσεις.

Αρκεί να το καταλαβαίνουν οι ταγοί μας.