Σε ποια προϊόντα θα μειωθεί ο ΦΠΑ στο 6% από 13%

Δημοσιονομικό «παράθυρο» εφαρμογής μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 6% (από 13% σήμερα) σε βασική είδη διατροφής, αναζητά το υπουργείο Οικονομικών, σε μία προσπάθεια να περιοριστούν οι επιπτώσεις της ακρίβειας σε εκατομμύρια νοικοκυριά που εδώ και αρκετούς μήνες πλήττονται σφόδρα. Τα τελευταία στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων όσον αφορά στην τεράστια αύξηση των ληξιπρόθεσμων χρεών το Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα, πιστοποιούν το πρόβλημα και την ανάγκη να ληφθούν πρόσθετα μέτρα για την ενίσχυση πολιτών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών έχει καταλήξει στα προϊόντα εκείνα που επιθυμεί να μειωθεί ο συντελεστής ΦΠΑ στο 6% (από 13%) και αφορούν το ψωμί, το αλεύρι, το γάλα, τα μακαρόνια, το ρύζι, τη ζάχαρη και το ηλιέλαιο. Μόνο για το ψωμί, η μείωση του ΦΠΑ κοστίζει 150 εκατομμύρια ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ ορισμένα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών διατηρούν τις επιφυλάξεις τους για το κατά πόσο αυτή η μείωση του ΦΠΑ (που θεωρείται ακριβή δημοσιονομική λύση) θα περάσει στον τελικό καταναλωτή ή θα χαθεί κάπου ανάμεσα στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται σε μία διαδικασία διερεύνησης σε συνεργασία με όλα τα κράτη μέλη της, για το ποια μέτρα εφαρμόζουν και πόσο κοστίζουν και σε επόμενη φάση επιθυμεί να προχωρήσει σε ένα κεντρικό συντονισμό των μέτρων τόσο από πλευράς κόστους όσο και από πλευράς απόδοσης και συμβατότητας με το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Για τον ΦΠΑ στα τρόφιμα η ελληνική κυβέρνηση ναι μεν έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει μονομερώς (δηλαδή χωρίς πρώτα να λάβει έγκριση από την Επιτροπή) σε μείωση του συντελεστή στο 6% από 13% που είναι σήμερα αλλά λόγω του ότι βρίσκεται η χώρα σε ενισχυμένη επιτήρηση θα πρέπει να αιτιολογήσει το δημοσιονομικό χώρο. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν αρμόδια στελέχη του Υπουργείου Οικονομικών, «επειδή και για εφέτος υπάρχει ρήτρα διαφυγής από τους δημοσιονομικούς κανόνες υπάρχει μία ελαστικότητα όχι όμως ασυδοσία».

Πάντως, ερωτηματικό αποτελεί το γεγονός ότι ενώ το μέτρο της μείωσης του ΦΠΑ έχει πέσει το τραπέζι εδώ και αρκετές εβδομάδες και φαίνεται να έχει ωριμάσει ο χρόνος εφαρμογής του, στο υπουργείο Οικονομικών δεν παίρνουν την απόφαση να φέρουν το συγκεκριμένο μέτρο στη Βουλή λόγω του δημοσιονομικού κόστους.

Προς το παρόν δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι θεσμοί είναι κάθετα αντίθετοι σε τέτοιου είδους οριζόντιο μέτρο που αφορά συγκεκριμένα προϊόντα διατροφής. Ωστόσο, λόγω του ότι οι εργασίες της Βουλής κλείνουν τη Μεγάλη Τρίτη ενόψει Πάσχα, το πιθανότερο είναι – εάν τελικά προχωρήσει το μέτρο μείωσης του ΦΠΑ – αυτό να εφαρμοστεί από αρχές Μαΐου και να διατηρηθεί για όσο διάστημα υπάρχει κρίση ακρίβειας.

Σε πρόσφατες δηλώσεις του κυβερνητικά στελέχη ανέφεραν για το συγκεκριμένο θέμα ότι «την σχετική άσκηση την κάνει το Υπουργείο Οικονομικών και όταν είμαστε έτοιμοι θα πάρουμε αποφάσεις αφού λάβουμε υπόψιν κι άλλους παράγοντες».

Τα ληξιπρόθεσμα δείχνουν το δρόμο

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ το νέο ληξιπρόθεσμο χρέος τον μήνα Φεβρουάριο αυξήθηκε κατά 1,78 δισ. ευρώ, σε σχέση με τον Ιανουάριο, ενώ πέρυσι τον ίδιο μήνα είχε αυξηθεί κατά 1,03 δις. ευρώ. Από τα εν λόγω στοιχεία προκύπτει αύξηση στα νέα ληξιπρόθεσμα χρέη κατά 73% τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περυσινό και αποδίδεται ξεκάθαρα στη συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος ως αποτέλεσμα της πρωτοφανούς ακρίβειας.

Αύξηση των ληξιπρόθεσμων χρεών προκύπτει στην αδυναμία πληρωμής φόρου εισοδήματος ύψους 689 εκατ. ευρώ (αυξημένα κατά 144% σε σύγκριση με πέρυσι) , ενώ τα ληξιπρόθεσμα χρέη από ΦΠΑ επίσης αυξήθηκαν κατά 49% αφού τον Φεβρουάριο του 2021 είχαν μείνει απλήρωτα 300 εκατ. ευρώ και φέτος το Φεβρουάριο διαμορφώθηκε σε 446 εκατ. ευρώ.

Το συνολικό χρέος που έχει στα βιβλία της η ΑΑΔΕ από 4.087.432 ληξιπρόθεσμους οφειλέτες έχει ξεπεράσει το φράγμα των 113 δισ. ευρώ 112,96 δισ. ευρώ, που ήταν τον Ιανουάριο.

Ακρίβεια «σοκ» 27ετίας πλήττει τα νοικοκυριά

Εκτόξευση τιμών (Μάρτιος 2021- 2022)

• Ηλεκτρικό: + 79,4 %
• Φυσικό αέριο: + 68,3 %
• Πετρ. θέρμανσης: + 58,5 %
• Καύσιμα: + 29,0 %
• Αεροπορικά εισιτήρια: + 26,8 %
• Ελαιόλαδο: + 19,9 %
• Ξενοδοχεία: + 18,5 %
• Ακτοπλοϊκά εισιτήρια: + 16,0 %
• Οδοντιατρικές υπηρ.: + 14,0 %
• Λαχανικά: + 13,6 %
• Γάλα -Αυγά: + 8,4 %
• Φρούτα + 7,8 %
• Ψωμί – δημητριακά: + 7,6 %
• Ένδυση – υπόδηση: + 6,5 %
• Κρέας: + 6,4%
• Καφές: + 4,1 %
• Ψάρια: + 3,6 %

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ