Κορωνοϊός: Μπορεί το χάπι της Pfizer να θεραπεύσει τη long Covid;

Γιατροί και οργανώσεις ασθενών ζητούν να πραγματοποιηθούν κλινικές μελέτες που θα εξετάζουν αν το χάπι της Pfizer για τον κορωνοϊό θεραπεύει τη long Covid, έπειτα από αναφορές για δύο ασθενείς που απαλλάχθηκαν από τη μυστηριώδη πάθηση.

Η μία από τις δύο περιπτώσεις αφορά ερευνήτρια που αποφάσισε να πάρει μόνη της το φάρμακο και διαπίστωσε ότι η χρόνια κόπωση από την οποία έπασχε για μήνες, κάνοντάς την να αισθάνεται σαν «να την είχε χτυπήσει φορτηγό», είχε περάσει «κατά 100%».

Η long Covid απειλεί να εξελιχθεί σε νέα κρίση δημόσιας υγείας, καθώς εκτιμάται ότι εμφανίζεται έως και στο ένα τρίτο των ανθρώπων που προσβάλλονται από κορωνοϊό, ανεξάρτητα της βαρύτητας των συμπτωμάτων, αφήνοντας πολλούς ασθενείς ανίκανους να εργαστούν.

Περισσότερα από 200 συμπτώματα έχουν συνδεθεί με τη νόσο, από πόνους και δύσπνοια μέχρι συνεχή εξάντληση, αδυναμία συγκέντρωσης και προβλήματα μνήμης.

Οι δύο ασθενείς που φέρονται να θεραπεύτηκαν χάρη στο αντι-ιικό χάπι της Pfizer σε καμία περίπτωση δεν πείθουν από μόνες τους ότι η θεραπεία δουλεύει. Αποτελούν όμως επαρκές επιχείρημα για τον σχεδιασμό κλινικών μελετών, λέει στο Reuters  ο δρ Στίβεν Ντικς, καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο και ειδικός στις θεραπείες για τον HIV.

Μεμονωμένες περιπτώσεις

Οι φαρμακοβιομηχανίες γενικά απορρίπτουν τις μελέτες για μεμονωμένα περιστατικά, ωστόσο μελέτες σαν κι αυτές οδήγησαν τελικά σε μεγάλη πρόοδο στις έρευνες για τον HIV, είπε ο δρ Ντικς.

«Προσφέρει πραγματικά ισχυρές ενδείξεις ότι θα έπρεπε να ερευνάμε την αντι-ιική θεραπεία σε αυτό το πλαίσιο το ταχύτερο δυνατό» δήλωσε, και πρόσθεσε ότι έχει γνώση και μιας τρίτης ανέκδοτης περίπτωσης ασθενούς στο πανεπιστήμιό του που απαλλάχθηκε από τα συμπτώματα της μακράς Covid.

Στην υπόθεση ότι η θεραπεία της Pfizer μπορεί να λειτουργεί στην long Covid προσφέρει στήριξη η θεωρία ότι η μυστηριώδης πάθηση οφείλεται στη σιωπηρή παραμονή του κοροναϊού σε διάφορους ανθρώπινους ιστούς επί μήνες.

Οι ισχυρότερες μέχρι σήμερα ενδείξεις, αναφέρει το Reuters, προέρχονται από μελέτη των αμερικανικών Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας η οποία είναι διαθέσιμη ως προδημοσίευση υποβάλλεται αυτή την περίοδο σε ανεξάρτητο έλεγχο προκειμένου να δημοσιευτεί επίσημα.

Οι ερευνητές ανέλυσαν τα ευρήματα νεκροψίας σε 44 άτομα που είχαν κάποια στιγμή προσβληθεί από τον SARS-CoV-2 και πέθαναν αργότερα είτε από Covid-19 είτε από άλλα αίτια. Εντόπισαν εκτεταμένη λοίμωξη του εγκεφάλου, η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις επέμενε για μήνες μετά την αρχική λοίμωξη.

Το θεραπεία της Pfizer, η οποία συνδυάζει μια νέα αντι-ιική ουσία με το παλαιότερο αντι-ιικό φάρμακο ριτοναβίρη, έχει εγκριθεί μέχρι σήμερα για ασθενείς με ενεργή Covid-19 που κινδυνεύουν με επιδείνωση. Η χορήγησή του πρέπει να ξεκινά τις πρώτες μέρες μετά την εμφάνιση συμπτωμάτων.

Εκπρόσωπος της Pfizer δήλωσε πως η εταιρεία δεν διενεργεί αυτή τη στιγμή κλινικές μελέτες της θεραπείας για την αντιμετώπιση της μακράς Covid και αρνήθηκε να απαντήσει αν σχεδιάζει τέτοιες μελέτες για το μέλλον.

Η Pfizer πάντως τρέχει δύο μεγάλες κλινικές μελέτες που εξετάζουν αν το χάπι μπορεί να προλάβει τη λοίμωξη Covid-19, από τις οποίες «μπορεί να προκύψουν σχετικά δεδομένα» είπε η εκπρόσωπος Κιτ Λόνγκλεϊ.

Μέχρι σήμερα έχουν ανακοινωθεί λιγότερες από 20 κλινικές μελέτες για την long Covid και ελάχιστες έχουν προχωρήσει πέρα από τα προκαταρκτικά στάδια, σύμφωνα με ανάλυση του Reuters.

Επιστροφή στην κανονικότητα

Μια από τις μελέτες περιπτώσεων, η οποία έχει υποβληθεί για έλεγχο και δημοσίευση αλλά είναι ήδη διαθέσιμη στο αποθετήριο Reseach Square, αφορά μια υγιή, εμβολιασμένη 47χρονη που προσβλήθηκε από κοροναϊό το καλοκαίρι του 2021. Τα αρχικά συμπτώματα υποχώρησαν μέσα σε 48 ώρες, συνέχισε όμως να υποφέρει από ακραία κόπωση, αδυναμία συγκέντρωσης, εξάντληση μετά τη σωματική δραστηριότητα, αϋπνία, ταχυκαρδίες και μυαλγίες –συμπτώματα αρκετά έντονα ώστε να μην μπορεί να εργαστεί.

Έξι μήνες μετά την αρχική διάγνωση προσβλήθηκε εκ νέου και ο γιατρός της συνταγογράφησε τη θεραπεία της Pfizer. Την τρίτη ημέρα αισθάνθηκε σημαντική υποχώρηση των συμπτωμάτων μακράς Covid. «Επέστρεψε στο κανονικό» δήλωσε η δρ Λίντα Τζενγκ του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, συγγραφέας της μελέτης.

Η δεύτερη περίπτωση αφορά την Λαβάνια Βισναμπαράθι, 37 ετών, ανοσολόγο της κλινικής long Covid του Πανεπιστημίου Northwestern. Είχε ήπια συμπτώματα όταν νόσησε τον Δεκέμβριο του 2021, αργότερα όμως εκδήλωσε χρόνια κόπωση, πονοκεφάλους και διαταραχές του ύπνου. Στους τέσσερις μήνες που κρατούσαν τα συμπτώματα έβγαινε θετική στα τεστ αντιγίνου, ένδειξη παραμονής του ιού στο σώμα της.

Η Βισναμπαράθι ήταν ενήμερη για τη μελέτη των NIH σε εγκεφάλους νεκρών ασθενών και τη μελέτη περίπτωσης στο Στάνφορντ, και αποφάσισε τελικά να πάρει και η ίδια το χάπι της Pfizer. Κοντά στο τέλος της πενθήμερης αγωγής, η αϋπνία και η κόπωση είχαν αρχίσει να υποχωρούν. Δύο εβδομάδες μετά το τέλος της θεραπείας, η κόπωση είχε εξαφανιστεί. «Διορθώθηκε κατά 100%» είπε.

Η Βισναμπαράθι τόνισε πάντως ότι απαιτούνται προσεκτικά σχεδιασμένες μελέτες για να διαπιστωθεί αν η θεραπεία πράγματι λειτουργεί.

Ο Δρ Ίγκορ Κόραλνικ, επικεφαλής της κλινικής long Covid του Northwesterm, τόνισε ότι η ριτοναβίρη, συστατικό της θεραπείας, είναι γνωστό ότι επηρεάζει τη δράση πολλών άλλων, ευρέως συνταγογραφούμενων φαρμάκων, γι΄αυτό και η θεραπεία της Pfizer δεν πρέπει να χορηγείται «ελαφρά τη καρδία».

Το χάπι της Pfizer «δεν είναι άκακο φάρμακο» είπε. «Γι’ αυτό και πρέπει να γίνουν μελέτες».