Γαλλία – Εκλογές: Δημοσκοπήσεις και ντιμπέιτ βγάζουν Μακρόν

Ανοίγει η ψαλίδα ανάμεσα στον γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και την ακροδεξιά υποψήφια Μαρίν Λεπέν στις δημοσκοπήσεις για τον αυριανό δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Αλλά η δημοσκοπική διαφορά ανάμεσα στους δύο επικρατέστερους του α’ γύρου, παρότι πιο άνετη για τον γάλλο πρόεδρο, παραμένει σχεδόν στο ένα τρίτο της διαφοράς τους στις προηγούμενες προεδρικές εκλογές, ενώ το ποσοστό της Λεπέν, αν και δεύτερης, είναι το υψηλότερο που έχει λάβει η Ακροδεξιά.

Η πρόκληση για τον Μακρόν είναι να προσελκύσει τις ψήφους των αναποφάσιστων, κυρίως των αριστερών, και να τους παρακινήσει να πάνε στις κάλπες αντί να απέχουν, γιατί η αποχή ευνοεί την ακροδεξιά αντίπαλό του. Το «οποιοσδήποτε εκτός από τη Λεπέν» έχει σημαντική απήχηση στους Γάλλους, που θέλουν να ανακόψουν την Ακροδεξιά, αλλά και το «οποιοσδήποτε εκτός από τον Μακρόν» δεν είναι ευκαταφρόνητο ως ποσοστό.

Ο κίνδυνος και οι δημοσκοπήσεις

Ο κίνδυνος που αντιμετωπίζει ο Μακρόν, ακόμη και αν επανεκλεγεί άνετα στην προεδρία, είναι, σύμφωνα με τους αναλυτές, να εκλεγεί «ελλείψει καλύτερου», δηλαδή να παραμείνει στην εξουσία για να μην έρθει η Λεπέν, και όχι επειδή έπεισε τους ψηφοφόρους το «μακρονικό» προεκλογικό πρόγραμμα.

Δημοσκόπηση των Ipsos-Sopra Steria για την εφημερίδα «Le Monde», που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη το πρωί, δίνει πρόθεση ψήφου 56% στον Μακρόν και 44% στη Λεπέν. Στις προηγούμενες εκλογές, το 2017, ο Μακρόν είχε επικρατήσει με 66% έναντι 34% της Λεπέν (διαφορά 32 πόντων τότε έναντι των 12 που δίνουν οι δημοσκοπήσεις για την αυριανή αναμέτρηση).

Μποξέρ και βόας στη μάχη του ντιμπέιτ

Στο σχεδόν τριών ωρών ντιμπέιτ, που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη το βράδυ, «νικητής» θεωρείται ο γάλλος πρόεδρος. Ο Μακρόν κατάφερε να απαλλαγεί τελείως από τον ρόλο του αμυνόμενου, στον οποίο τον τοποθετούσε εκ των πραγμάτων η θέση του ως υποψηφίου αναγκασμένου να υπερασπιστεί την πρώτη θητεία του που χαρακτηρίστηκε από κρίσεις (Κίτρινα Γιλέκα, πανδημία, Ουκρανία). Αντίθετα, βγήκε πολύ επιθετικός δίνοντας το ένα «χτύπημα» μετά το άλλο στη Λεπέν – γάλλοι πολιτικοί αναλυτές τον παρομοίασαν με «μποξέρ που επιτίθεται εξ αρχής στον αντίπαλό του για να τον ρίξει στα σκοινιά» και με «βόα που σφίγγει σιγά-σιγά την αντίπαλό του μέχρι να της προκαλέσει ασφυξία».

Η στρατηγική της επίθεσης που επέλεξε να ακολουθήσει ήταν παρακινδυνευμένη διότι μπορούσε να τον κάνει να φανεί αλαζόνας – όπως τον χαρακτηρίζουν πολλοί από τους πολιτικούς του εχθρούς – και να απωθήσει τους ψηφοφόρους της Αριστεράς που θέλει να προσελκύσει εν όψει της αυριανής αναμέτρησης στις κάλπες. Γάλλοι σχολιαστές παρατήρησαν ότι στη διάρκεια του ντιμπέιτ ο Μακρόν «πάσχιζε να κρύψει την αλαζονεία του».

Καθοριστικοί οι αναποφάσιστοι

Ενδιαφέρον έχει ότι, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της Ipsos που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη, από όσους ψήφισαν τον αριστερό Ζαν-Λικ Μελανσόν, που ήρθε τρίτος με 22% στον α’ γύρο των προεδρικών εκλογών πριν από δύο εβδομάδες, το 45% παραμένει αναποφάσιστο στον β’ γύρο (το 36% δηλώνει ότι θα ψηφίσει Μακρόν και το 19% Λεπέν).

Απέναντι στον επιθετικό Μακρόν, η Λεπέν αναγκάστηκε να γίνει αμυντική στο ντιμπέιτ της Τετάρτης, ενώ φάνηκε ακόμη και να τα χάνει σε μερικές από τις επιθέσεις του προέδρου. Ανάμεσα στις πιο επιτυχημένες ατάκες ήταν του Μακρόν όταν, αναφερόμενος στις στενές σχέσεις της Λεπέν με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και το δάνειο που το κόμμα της έλαβε από ρωσική τράπεζα ελεγχόμενη από το καθεστώς, της είπε πως «όταν μιλά με τη Ρωσία είναι σαν να μιλά με τον τραπεζίτη της».

Η μαντίλα και η οικονομία

Αλλη επιτυχημένη απάντηση του Μακρόν στη Λεπέν ήταν όταν αυτή παραδέχτηκε ευθέως πως αν εκλεγεί, θα απαγορεύσει την ισλαμική μαντίλα στους δρόμους της Γαλλίας. «Θα προκαλέσετε εμφύλιο πόλεμο» της απάντησε ο πρόεδρος, και τα μάτια της άνοιξαν διάπλατα στιγμιαία από την έκπληξη.

Γάλλοι παρατηρητές σχολίασαν ότι η Λεπέν ήταν πιο προετοιμασμένη απ’ όσο στο αντίστοιχο ντιμπέιτ του 2017, και η δουλειά των «προγυμναστών» της φάνηκε σε διάφορα σημεία, όπως όταν εξέφρασε ότι συμπάσχει με την Ουκρανία προτού απαντήσει για τις σχέσεις της με τη Μόσχα. Αλλά ο Μακρόν κατάφερε να την «ταπώσει» ακόμη και στο μεγάλο προεκλογικό χαρτί της, τη μειωμένη αγοραστική δύναμη των Γάλλων λόγω του πληθωρισμού.

Τρομάζει το όραμα της Λεπέν

Τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία παρακολουθεί με ενδιαφέρον και ανησυχία ο υπόλοιπος κόσμος. Το «όραμα» της Λεπέν για μια «Ευρώπη των εθνών», στο πλαίσιο της οποίας θα καταργήσει την ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων αν εκλεγεί στην προεδρία, οδηγεί ουσιαστικά στο Frexit, στην κατάργηση της κοινής αγοράς και στη διάλυση της ΕΕ.

Παρεμβάσεις υπέρ του Μακρόν έκαναν στον γαλλικό Τύπο πολλές προσωπικότητες από την Ευρώπη, όπως οι σοσιαλδημοκράτες πρωθυπουργοί της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Γερμανίας, κ.κ. Κόστα, Σάντσεθ και Σολτς αντίστοιχα, οι οποίοι σε κοινό άρθρο τους στον «Monde» υποστήριξαν ότι «έχουμε ανάγκη από μια Γαλλία που υπερασπίζεται το δίκαιο και αντιτίθεται στους αυταρχικούς ηγέτες όπως ο Πούτιν.

Μια Γαλλία που υπερασπίζεται τις κοινές μας αξίες, σε μια Ευρώπη ελεύθερη και ανοιχτή στον κόσμο, κυρίαρχη, ισχυρή και παράλληλα γενναιόδωρη. Η Γαλλία αυτή βρίσκεται στα ψηφοδέλτια της 24ης Απριλίου. Ελπίζουμε ότι οι Γάλλοι θα την επιλέξουν».

Ο απευθείας διάλογος και οι ελληνικοί μονόλογοι

Το ενδιαφέρον του ντιμπέιτ Μακρόν – Λεπέν για τον έλληνα τηλεθεατή είναι μια σύγκριση με τα προεκλογικά ντιμπέιτ στην Ελλάδα, όπου οι παράλληλοι μονόλογοι και η ασφυκτική «χορογραφία» της διαδικασίας εμποδίζουν την ουσιαστική «δημόσια συζήτηση», δηλαδή το ίδιο το νόημα του όρου «ντιμπέιτ».

Οι δύο γάλλοι υποψήφιοι την Τετάρτη διέκοπταν ο ένας τον άλλον τόσο ώστε να κρατούν ζωντανό το ενδιαφέρον της συζήτησης, αλλά χωρίς να πλήττουν τον διάλογο και την ευγένεια.

Οι δύο δημοσιογράφοι έθεταν τα θέματα και κρατούσαν το χρονόμετρο ώστε οι υποψήφιοι να έχουν μιλήσει για ίσο χρόνο συνολικά ο καθένας στο τέλος της τηλεμαχίας, αλλά άφηναν τον Μακρόν και τη Λεπέν να κάνουν κυρίως συζήτηση μεταξύ τους. Μάλιστα, οι δύο υποψήφιοι ήταν τοποθετημένοι ο ένας αντικριστά στον άλλον και οι δύο δημοσιογράφοι ήταν καθισμένοι τέσσερα μέτρα μακριά, στο πλάι τους, προκειμένου να ενθαρρύνεται ο απευθείας διάλογος ανάμεσα στον Μακρόν και τη Λεπέν.