Safety Gate: Ποια είναι τα πιο επικίνδυνα προϊόντα στην Ευρώπη

Την ετήσια έκθεσή της αναφορικά με το Safety Gate, το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης της ΕΕ για επικίνδυνα μη εδώδιμα προϊόντα, έδωσε στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η έκθεση καλύπτει τις προειδοποιήσεις που κοινοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2021 και τα μέτρα που έλαβαν οι εθνικές αρχές στη συνέχεια. Στην εν λόγω ετήσια έκθεση, τα αυτοκίνητα βρίσκονται, για πρώτη φορά, στην κορυφή του καταλόγου των κοινοποιημένων προϊόντων, και ακολουθούν τα παιχνίδια. Επίσης, στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19, ο εξοπλισμός προστασίας, όπως είναι οι μάσκες προσώπου, εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό μέρος των κοινοποιημένων προϊόντων.

Με δεδομένη τη στροφή της κατανάλωσης προς τις διαδικτυακές πλατφόρμες αγορών, αναπτύσσονται επίσης νέα μέσα για την καλύτερη προστασία των καταναλωτών που πραγματοποιούν διαδικτυακές αγορές και για την απομάκρυνση των επικίνδυνων προϊόντων από την αγορά. Σύμφωνα με τους στόχους αυτούς, η Επιτροπή εγκαινιάζει σήμερα και ένα νέο εργαλείο ηλεκτρονικής επιτήρησης με την ονομασία «web crawler», το οποίο θα βοηθά τις εθνικές αρχές να εντοπίζουν τις διαδικτυακές προσφορές μη ασφαλών προϊόντων που επισημαίνονται στο Safety Gate.

Ο επίτροπος Δικαιοσύνης και Καταναλωτών, κ. Ντιντιέ Ρεντέρς, δήλωσε σχετικά: «Το Safety Gate αποδείχθηκε και πάλι ζωτικής σημασίας εργαλείο για την προστασία των καταναλωτών από επικίνδυνα προϊόντα. Είμαι επίσης υπερήφανος για τη συνεχή αναβάθμιση και ενίσχυση του συστήματος. Είναι πολύ σημαντικό το Safety Gate να προσαρμοστεί στο νέο καταναλωτικό περιβάλλον. Με τον τρόπο αυτό, μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι το Safety Gate μπορεί να παραμείνει αποτελεσματικό εργαλείο για την ενιαία αγορά, που θα προστατεύει τους καταναλωτές σε κάθε περίπτωση, Συνέβαλε επίσης στο να διασφαλιστεί ότι ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση της πανδημίας πληροί τα υψηλότερα πρότυπα.»

Κύρια πορίσματα της έκθεσης

Το 2021 οι αρχές των χωρών που συμμετέχουν στο δίκτυο ασφάλειας αντάλλαξαν 2.142 προειδοποιήσεις μέσω του συστήματος. Για πρώτη φορά, ο μεγαλύτερος αριθμός προειδοποιήσεων κοινοποιήθηκε στην κατηγορία «μηχανοκίνητα οχήματα», ακολουθούμενη από την κατηγορία «παιχνίδια» και «ηλεκτρικές συσκευές και εξοπλισμός». Ως προς τα μηχανοκίνητα οχήματα, τα μέτρα που ελήφθησαν αφορούσαν κυρίως ανακλήσεις μετά τη διαπίστωση τεχνικών προβλημάτων, ενώ ως προς τα παιχνίδια, τα μέτρα εστιάζονταν στην ύπαρξη επικίνδυνων χημικών ουσιών καθώς και στις μπαταρίες σε σχήμα κουμπιού. Επιπλέον, τα πιο συνηθισμένα προβλήματα που αναφέρονταν σε σχέση με ηλεκτρικές συσκευές και εξοπλισμό αφορούσαν την έκθεση εξαρτημάτων υπό τάση και ζητήματα υπερθέρμανσης.

Καθώς συνεχίζεται η πανδημία, οι δράσεις επιτήρησης περιλάμβαναν σειρά προϊόντων που σχετίζονται με τη COVID-19. Υπήρχαν πολλές προειδοποιήσεις που αφορούσαν προστατευτικό εξοπλισμό, ιδιαίτερα προστατευτικές μάσκες. Οι πέντε συνηθέστεροι κίνδυνοι που αναφέρθηκαν ήταν σωματικοί τραυματισμοί, χημικές ουσίες, πυρκαγιά, πνιγμός και ηλεκτροπληξία. Συνολικά, στο Safety Gate αναρτήθηκαν 4.965 ανακοινώσεις σχετικά με επακόλουθες ενέργειες, γεγονός που δείχνει ότι τα κράτη μέλη παρακολουθούν στενά τις προειδοποιήσεις και συχνά προβαίνουν σε επακόλουθες ενέργειες λαμβάνοντας πρόσθετα μέτρα σε εθνικό επίπεδο.

Η έκθεση δείχνει ότι το 2021 η συνολική χρήση του δικτύου του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης αυξήθηκε μεταξύ των 30 συμμετεχουσών χωρών (ΕΕ-27 συν Ισλανδία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία), προστατεύοντας έτσι τους καταναλωτές από επικίνδυνα προϊόντα.

Επόμενα βήματα

Σήμερα, η Επιτροπή δρομολογεί νέο εργαλείο ηλεκτρονικής επιτήρησης με την ονομασία «web crawler». Το εργαλείο θα στηρίξει τις εθνικές αρχές στον εντοπισμό διαδικτυακής προσφοράς επικίνδυνων προϊόντων που έχουν επισημανθεί στο Safety Gate. Το εργαλείο αυτό θα εντοπίζει και θα καταγράφει αυτόματα την εν λόγω προσφορά, επιτρέποντας στις αρχές επιβολής του νόμου να εντοπίζουν τον πάροχο και να διατάσσουν την πραγματική απόσυρσή της. Ως εκ τούτου, θα συμβάλει στην εναρμόνιση της υφιστάμενης κατακερματισμένης προσέγγισης και στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που παρουσιάζει η παρακολούθηση των ηλεκτρονικών πωλήσεων επικίνδυνων προϊόντων.

Στις 30 Ιουνίου 2021 η Επιτροπή υπέβαλε επίσης πρόταση νέου κανονισμού για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων, ο οποίος θα αντικαταστήσει την ισχύουσα οδηγία για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων. Ο κανονισμός αποσκοπεί στον εκσυγχρονισμό του γενικού πλαισίου για την ασφάλεια των μη εδώδιμων καταναλωτικών προϊόντων, ώστε να διατηρηθεί ο ρόλος του ως διχτιού ασφαλείας για τους καταναλωτές και να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις ασφάλειας των προϊόντων, που απορρέουν από τα νέα προϊόντα που συνδέονται με την τεχνολογία και από την αύξηση των διαδικτυακών πωλήσεων.

Σε διεθνές επίπεδο, με δεδομένες τις ισχυρές εμπορικές σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ και τις ομοιότητες που παρουσιάζουν οι δύο αγορές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκινά άτυπο διάλογο για την προστασία των καταναλωτών με την αμερικανική Επιτροπή για την Ασφάλεια των Καταναλωτικών Προϊόντων, προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η συνεργασία τους. Στο πλαίσιο αυτού του διαλόγου θα εξεταστούν θέματα όπως η ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου, η επέκταση των νέων τεχνολογιών, η παγκοσμιοποίηση της παραγωγής και των λιανικών πωλήσεων, καθώς και οι ιδιαίτερες ανάγκες των ευάλωτων ομάδων καταναλωτών. Ο διάλογος αυτός θα πραγματοποιηθεί σε συνέχεια του πρώτου άτυπου διαλόγου για την προστασία των καταναλωτών, ο οποίος είχε διεξαχθεί τον Μάρτιο από τον επίτροπο κ. Ρεντέρς και την πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου των Ηνωμένων Πολιτειών, κ. Λίνα Καν.

Ιστορικό

Από το 2003 το σύστημα Safety Gate καθιστά δυνατή την ταχεία ανταλλαγή πληροφοριών των κρατών μελών της ΕΕ και του ΕΟΧ, του Ηνωμένου Βασιλείου (Βόρεια Ιρλανδία) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με επικίνδυνα μη εδώδιμα προϊόντα τα οποία συνιστούν κίνδυνο για την υγεία και την ασφάλεια των καταναλωτών. Μπορούν να αναληφθούν οι κατάλληλες επακόλουθες ενέργειες και τα προϊόντα να αποσυρθούν από την αγορά.

Η Επιτροπή διαχειρίζεται τον δημόσιο ιστότοπο Safety Gate, ο οποίος διαθέτει σύγχρονη και φιλική προς τον χρήστη διεπαφή για τη διευκόλυνση της διαδικασίας κοινοποίησης. Οι σελίδες μεταφράζονται σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ (συμπεριλαμβανομένων των ιρλανδικών από το 2022), καθώς και στα ισλανδικά και τα νορβηγικά. Οι επιχειρήσεις μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν την πύλη για τις επιχειρήσεις Business Gateway για να ενημερώνουν γρήγορα και αποτελεσματικά τις εθνικές αρχές για θέματα ασφαλείας προϊόντων που έχουν διαθέσει στην αγορά.

Μια άλλη δράση για την προστασία των καταναλωτών είναι η δέσμευση για την ασφάλεια των προϊόντων, η οποία καθορίζει συγκεκριμένες οικειοθελείς δράσεις των αγορών για την απόσυρση από τις πλατφόρμες τους μη ασφαλών προϊόντων που προσφέρονται σ’ αυτές. Έως σήμερα, έντεκα διαδικτυακές αγορές έχουν υπογράψει την εν λόγω συμφωνία συνεργασίας με τα κράτη μέλη για την αφαίρεση επικίνδυνων προϊόντων από τους ιστοτόπους τους. Πρόκειται για τις bol.com, eMAG, Wish.com, AliExpress, Amazon, eBay, Rakuten France, Allegro, Cdiscount, Etsy και Joom. Είναι επίσης διαθέσιμη η τελευταία έκθεση προόδου σχετικά με τη δέσμευση για την ασφάλεια των προϊόντων.