Τσακλόγλου: Δεν θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας για τη σύνταξη

Οριστικά από το 2023 θα αυξηθούν όλες οι συντάξεις, ενώ δενπρόκειται να αυξηθούν περαιτέρω τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, δηλώνει σε συνέντευξή του στα «ΝΕΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ» ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Πάνος Τσακλόγλου. Ο ίδιος επισημαίνει ότι ο μεγαλύτερος όγκος των εκκρεμών συντάξεων θα εκκαθαριστεί μέσα στοκαλοκαίρι, σημειώνοντας παράλληλα ότι εν όψει της κρίσιμης απόφασης του ΣτΕ για τα αναδρομικά στα κομμένα δώρα και στις επικουρικές η κυβέρνησηθα πράξει αναλόγως όταν δημοσιευθεί η απόφαση, και υπογραμμίζει ότι δεν πρέπει να υπάρξει εκτροχιασμός των δημόσιων οικονομικών.

Σε περίπτωση που το ΣτΕ δικαιώσει τους συνταξιούχους για τα δώρα και τις επικουρικές συντάξεις, τι σχεδιάζει να πράξει η κυβέρνηση με δεδομένο το μεγάλο δημοσιονομικό κόστος;

Η παρούσα κυβέρνηση τον Οκτώβριο του 2020 σεβόμενη τις αποφάσεις των ανωτάτων δικαστηρίων και υπηρετώντας τις αξίες του κράτους δικαίου κατέβαλε εφάπαξ και πλήρως 1,2 δισ. αναδρομικά στους συνταξιούχους, βάσει της τότε απόφασης του ΣτΕ. Σε μια ευνομούμενη πολιτεία αποτελεί χρέος της Δικαιοσύνης να ελέγχει τη νομιμότητα της εκτελεστικής εξουσίας και να διασφαλίζει τα δικαιώματα των πολιτών. Ταυτόχρονα, αποτελεί χρέος της κυβέρνησης να μην επιτρέπει τον εκτροχιασμό των δημόσιων οικονομικών. Θα περιμένουμε τη δημοσίευση της απόφασης του ΣτΕ και θα πράξουμε αναλόγως.

Πότε θα καταβληθούν οι αυξήσεις και τα αναδρομικά στους συνταξιούχους με παράλληλη ασφάλιση;

Κατ’ αρχάς θα πρέπει να τονιστεί πως ο ΕΦΚΑ έτρεξε μια δύσκολη διαδικασία ελέγχων και αναπροσαρμογών μέσα στο 2021 και απέδωσε τα αναδρομικά που προέκυψαν ως αποτέλεσμα του επανυπολογισμού του Ν. 4670 στο 98% των δικαιούχων. Εκκρεμεί ένα 2% εξαιρετικά δύσκολων περιπτώσεων συνταξιούχων προ του Μαΐου 2016, οι οποίες θα εκκαθαριστούν το αμέσως επόμενο διάστημα. Η Διοίκηση του ΕΦΚΑ έχει λάβει σαφείς οδηγίες προτεραιοποίησης της επίλυσης του προβλήματος της παράλληλης ασφάλισης από την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας. Βρισκόμαστε στη φάση της υλοποίησης του απαραίτητου λογισμικού προκειμένου να γίνει ο επανυπολογισμός των συντάξεων και, στη συνέχεια, η απόδοση των αντίστοιχων προσαυξήσεων. Πρόκειται για μια εξαιρετικά σύνθετη διαδικασία λόγω και της πολυπλοκότητας του ασφαλιστικού και συνταξιοδοτικού μας συστήματος. Σύντομα ωστόσο θα έχουμε θετικά νέα και σε αυτό το μέτωπο που ταλαιπωρεί περίπου 50.000 συμπολίτες μας για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Το πρόβλημα με τις εκκρεμείς συντάξεις παραμένει. Πότε εκτιμάται ότι θα επιλυθεί οριστικά;

Τους τελευταίους 15 μήνες οι ληξιπρόθεσμες κύριες συντάξεις έχουν μειωθεί κατά40%, φτάνοντας σήμερα κάτω από τις 75.000. Αντιστοίχως οι οφειλές προς τους εν αναμονή συνταξιούχους μειώθηκαν από 600 εκατομμύρια τον Ιανουάριο του 2020 στα 195 εκατ. σήμερα. Οι εκκρεμείς κύριες προ του 2019 έχουν σχεδόν μηδενιστεί, με εξαίρεση κάποιες λίγες περιπτώσεις που οφείλονται σε δικαστικές εκκρεμότητες, χρέη που δεν έχουν ρυθμιστεί ή ελλιπή δικαιολογητικά. Τα δύο νέα εργαλεία που θεσπίσαμε πρόσφατα, η «σύνταξη fast track» και η «σύνταξη εμπιστοσύνης», θα μας βοηθήσουν να πετύχουμε ακόμα πιο γρήγορη απομείωση των εκκρεμών συντάξεων, ούτως ώστε ο μεγάλος όγκος τους να έχει εκκαθαριστεί μέσα στο καλοκαίρι.

Είστε ευχαριστημένος με τη λειτουργία του ΕΦΚΑ;

Η πολυδιάσπαση του ασφαλιστικού μας συστήματος ήταν πηγή αναποτελεσματικότητας και ανισοτήτων. Η δημιουργία του ΕΦΚΑ ήταν αναγκαία, αλλά έγινε κάτω από πίεση και χωρίς τις κατάλληλες συνοδευτικές ενέργειες. Υπ’ αυτή την έννοια, ο ΕΦΚΑ, ουσιαστικά, «χτίζεται» σταδιακά τα τελευταία χρόνια. Η συγχώνευση τόσο πολλών φορέων κάτω από μια ενιαία διοικητική δομή χρειάζεται χρόνο για να λειτουργήσει. Τα Ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ δεν είχαν ούτε κοινούς κανόνες λειτουργίας ούτε κοινά πληροφοριακά συστήματα ούτε ψηφιοποιημένες υπηρεσίες ούτε καν κοινή «κουλτούρα». Επιπλέον, δεν πρέπει να αγνοούμε τις ανάγκες που κλήθηκε να εξυπηρετήσει ο ΕΦΚΑ κατά την περίοδο της πανδημίας την τελευταία διετία, όπως ήταν οι επιδοτήσεις εισφορών των εργαζομένων των πληττόμενων κλάδων.

Τα βήματα που έχουν γίνει όλο αυτό το διάστημα είναι αναμφισβήτητα πολύ σημαντικά. Ωστόσο, υπάρχει ακόμη μεγάλο περιθώριο. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ΕΦΚΑ εν λειτουργία είναι μια δύσκολη αλλά αναγκαία άσκηση. Χρειάζεται χρόνο, ευρηματικότητα, επίδειξη άμεσων αντανακλαστικών και πάρα πολλή δουλειά. Δουλεύουμε για έναν ΕΦΚΑ που θα υποστηρίζει αποτελεσματικά τον εργαζόμενο γονιό, τα Ατομα με Αναπηρία, τον συνταξιούχο, τα άτομα που βρίσκονται σε απόσταση από τις δημόσιες υπηρεσίες γεωγραφικά, τον απόδημο Ελληνα, τον άνεργο. Για εμάς, η εξυπηρέτηση του πολίτη είναι κοινωνική πολιτική.

Από το 2023 ξεπαγώνουν οι αυξήσεις στις συντάξεις. Τι σχεδιάζει η κυβέρνηση;

Πράγματι, το 2023 ξεπαγώνουν οι αυξήσεις στις συντάξεις, βάσει της κείμενης νομοθεσίας. Ο νόμος ορίζει ότι το ποσοστό της αύξησης είναι ο μέσος όρος της ποσοστιαίας μεταβολής του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή και της μεταβολής του ΑΕΠ της προηγούμενης χρονιάς και δεν μπορεί να υπερβαίνει την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Η κυβέρνηση θα εφαρμόσει τον νόμο και ανάλογα με τις μεταβολές των παραπάνω μεταβλητών θα αναπροσαρμοστούν οι συντάξεις.

Ποιο εκτιμάται ότι θα είναι το μέλλον του ΤΕΚΑ;

Η μεταρρύθμιση της επικουρικής ασφάλισης έχει μια σειρά από στόχους και το ΤΕΚΑ είναι το όχημα μέσω του οποίου αυτοί οι στόχοι θα επιτευχθούν: υψηλότερες επικουρικές συντάξεις για τους νέους, ανανέωση της εμπιστοσύνης της κοινωνίας και των νέων στον θεσμό της κοινωνικής ασφάλισης, κινητροδότηση της δηλωμένης και περιορισμό της αδήλωτης εργασίας, αναπτυξιακή ώθηση της οικονομίας. Σήμερα το ΤΕΚΑ έχει συγκεντρώσει μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώ εισφορών λίγων χιλιάδων ασφαλισμένων. Σε λίγες δεκαετίες θα έχει εκατομμύρια ασφαλισμένων, θα έχει συγκεντρώσει δεκάδες δισεκατομμύρια αποθεματικών και θα είναι ο σημαντικότερος εγχώριος θεσμικός επενδυτής. Οι εγχώριες επενδύσεις του Ταμείου θα έχουν σημαντική επίδραση στη λειτουργία της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και θα λειτουργούν σαν αναπτυξιακός μοχλός της ελληνικής οικονομίας. Επιπλέον το ΤΕΚΑ, μέσω των ατομικών λογαριασμών των ασφαλισμένων, θα μπει σε κάθε νοικοκυριό της χώρας και θα το εκπαιδεύσει στις αρετές της μακροχρόνιας αποταμίευσης και του μακροχρόνιου οικονομικού σχεδιασμού.

Υπάρχει μελλοντικός κίνδυνος να αυξηθούν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης;

Μια ιδιαίτερα ευχάριστη εξέλιξη των τελευταίων δεκαετιών τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς είναι η σημαντική και διαρκής αύξηση τόσο του προσδόκιμου της επιβίωσης όσο και του λεγόμενου «προσδόκιμου υγιούς επιβίωσης». Ταυτόχρονα σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες – και, σταδιακά, σε όλο και περισσότερες αναπτυσσόμενες – το ποσοστό γονιμότητας έχει μειωθεί σε επίπεδα που, χωρίς μετανάστευση, οδηγούν σε μείωση του πληθυσμού. Δεδομένου του ότι τα συστήματα κυρίων συντάξεων σε όλες σχεδόν τις χώρες είναι διανεμητικά – δηλαδή οι εισφορές των εργαζομένων πληρώνουν τις συντάξεις των συνταξιούχων -, χωρίς αναπροσαρμογή των ορίων συνταξιοδότησης ένας ταχύτατα μειούμενος αριθμός εργαζομένων θα έπρεπε να κληθεί να καταβάλει τις συντάξεις ενός όλο και μεγαλύτερου αριθμού συνταξιούχων. Αυτός είναι και ο λόγος που όλο και περισσότερες χώρες συνδέουν το προσδόκιμο της επιβίωσης με το ηλικιακό όριο συνταξιοδότησης. Παρόμοια νομοθεσία υπάρχει και στην Ελλάδα. Ομως, όταν εισήχθη αυτή η νομοθεσία, η ηλικία συνταξιοδότησης στη χώρα μας ήταν τα 65 έτη, ενώ το όριο αυτό αυξήθηκε το 2013 στα 67 έτη. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η σχετική ρήτρα δεν προβλέπεται να  ενεργοποιηθεί στα επόμενα χρόνια.