Η παγκόσμια οικονομική ύφεση του 2008 έπληξε ιδιαίτερα τα παιδιά και τους νέους, κυρίως τα άτομα ηλικίας 15-24 ετών που εγκατέλειψαν ή αποκλείστηκαν από την εκπαίδευση, την απασχόληση και την κατάρτιση, σύμφωνα με το Δελτίο Κοινωνικών Εξελίξεων του Ινστιτούτου ΕΝΑ.
Το 2013 το ποσοστό των νέων στην ΕΕ που δεν είχαν πρόσβαση στα παραπάνω ήταν μεγαλύτερο κατά 1,5 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2009 (UNICEF, 2014). Στην Ελλάδα, το ποσοστό αυτό σχεδόν διπλασιάστηκε μέσα σε μια πενταετία (15,5% το 2009 σε 28,1% το 2013).
Αξίζει να σημειωθεί ότι ειδικά στην Ελλάδα οι νέοι ήταν οι πρώτοι για τους οποίους εφαρμόστηκαν μορφές εργασίας χωρίς συλλογικές εξασφαλίσεις -όπως τα vouchers-, οι πρώτοι για τους οποίους εφαρμόστηκε ο υποκατώτατος μισθός, οι πρώτοι που βρέθηκαν στο κάδρο της εσωτερικής υποτίμησης.
Επιπτώσεις πανδημικής κρίσης
Επιπλέον, η πανδημική κρίση δεν έχει την ίδια επίπτωση σε όλες τις κοινωνικές και ηλικιακές ομάδες. Οι επιπτώσεις της πανδημίας και των ασκούμενων πολιτικών έδειξαν ότι οι νέοι είναι περισσότερο ευάλωτοι από τις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες στις κρίσεις, και αυτό γιατί οι πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες φαίνεται να είναι οι χαμένοι κάθε αναπροσαρμογής σε περιόδους οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής αστάθειας, σύμφωνα με το Ινστιτούτο ΕΝΑ.
Παρατηρείται λοιπόν ότι ενώ σε αρκετά κράτη-μέλη η ανεργία των νέων ακολουθεί πτωτική τάση, στην Ελλάδα δεν ακολουθεί τη γραμμική πτωτική τάση της συνολικής ανεργίας, αλλά κινείται σε αρκετά υψηλά επίπεδα, καθώς το 2020 συνεχίζε να καταγράφει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ (34,3%) ύστερα από την Ισπανία (38,3%), παρουσιάζοντας μάλιστα επιδείνωση σε σχέση με το 2019 (33,9%). Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, η ανεργία των νέων αποτελεί μία ξεχωριστή κατηγορία-φαινόμενο, σύμφωνα με ανάλυση του Ινστιτούτου ΕΝΑ.
Σήμερα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat για το Φεβρουάριο του 2022, πρωτιά στην ανεργία των νέων έχει η Ελλάδα με 31,1% και ακολουθεί η Ισπανία με 29,8%, η Ιταλία με 24, 2% και η Πορτογαλία με 19,9%.
Οι επιπτώσεις της πανδημίας
Η πανδημία που ενέσκηψε το 2020 αποτέλεσε ένα διαφορετικό είδος κρίσης για τους νέους: οι «τεχνητοί περιορισμοί» στην οικονομική δραστηριότητα (το κλείσιμο καταστημάτων και εστιατορίων, για παράδειγμα) επηρέασαν ιδιαίτερα τους τομείς που απασχολούν μεγάλο ποσοστό νέων με επισφαλείς συμβάσεις. Οι περιορισμοί στις κοινωνικές δραστηριότητες είχαν επιπτώσεις στην κοινωνική ανάπτυξη και συμμετοχή των νέων, ενώ η αναστολή της λειτουργίας των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων δεν τους επέτρεψε να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που τους προσφέρονταν για να συγκεντρώσουν δεξιότητες και μορφωτικό κεφάλαιο.
Το 2019 οι περισσότεροι νέοι στην Ευρώπη εργάζονταν στον τομέα των υπηρεσιών φιλοξενίας και εστίασης (13%), με τους τομείς του χονδρικού και λιανικού εμπορίου (11%) και τους τομείς της υγείας και της κοινωνικής εργασίας (11%) να ακολουθούν. Δεδομένου ότι οι δύο πρώτοι τομείς συγκαταλέγονταν στους τομείς που επλήγησαν περισσότερο από τη μειωμένη δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι νέοι που εργάζονταν σε αυτούς τους τομείς διέτρεχαν υψηλότερο κίνδυνο απώλειας της θέσης εργασίας τους, όπως και οι νέοι που εργάζονταν με συμβάσεις ορισμένου χρόνου (36%) και μερικής απασχόλησης (22%).
Οι άνεργοι ή οικονομικά μη ενεργοί νέοι είχαν περισσότερες πιθανότητες να βιώσουν στεγαστική ανασφάλεια (17% την άνοιξη του 2021) και να αντιμετωπίσουν δυσκολίες στην κάλυψη των καθημερινών τους αναγκών (43%), όπως επίσης να μην έχουν αποταμιεύσεις (39%). Ωστόσο, περισσότεροι από τους μισούς εξ αυτών ζούσαν με τους γονείς τους, γεγονός που παρείχε ασφάλεια σε ορισμένους ευάλωτους νέους.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, το Eurofound κατέγραψε πρόσφατα το χειρότερο αποτέλεσμα με διαφορά στο ποσοστό των νέων που έμειναν άνεργοι μέσα στην πανδημία (30%).
Πρόκειται, πράγματι, για μία αρνητική πρωτιά σε όλη την Ευρώπη, αλλά και σε σχέση με άλλες, μεγαλύτερες, ηλικιακές ομάδες.
Latest News
Πόσο αυξάνονται οι συντάξεις το 2025 ανά κατηγορία, κλιμάκιο και Ταμείο
Οι συντάξεις πληρώνονται τέλη Δεκεμβρίου - Τι θα ισχύσει για την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων και τις κρατήσεις στις επικουρικές συντάξεις
Ερχεται σοκ και... ΔΕΟΣ στη φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο
Ειδικοί «Ράμπο» για μεγάλες υποθέσεις και δύσκολες αποστολές - Ποιες είναι οι Δυνάμεις Ελέγχου Οικονομικών Συναλλαγών της ΑΑΔΕ για την φοροδιαφυγή
Φοροελαφρύνσεις ως το 2027 στη μεσαία τάξη - Τι είπε ο Μητσοτάκης
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι το 2027 το οικονομικό αποτέλεσμα της κυβερνητικής πολιτικής θα είναι ορατό σε όλους
Τα τέσσερα νέα ψηφιακά εργαλεία στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής - Τι πιστεύουν οι πολίτες [γραφήματα]
Μεταξύ άλλων προβλέπεται η καθολική δήλωση των εσόδων-εξόδων μιας επιχείρησης στο myDATA από 1η Ιανουαρίου 2025 - Τι θα γίνει με το Ηλεκτρονικό Τιμολόγιο
Τα νέα εργαλεία κατά της φοροδιαφυγής - Εκδήλωση της ΑΑΔΕ με τον πρωθυπουργό [live]
Ειδική εκδήλωση της ΑΑΔΕ στο Ζάππειο Μέγαρο παρουσία Μητσοτάκη με θέμα «Σύγχρονα - Δίκαια- Αποτελεσματικά»
Νέα διετής συλλογική σύμβαση εργασίας στην Πειραιώς - Ποιες παροχές αυξάνονται
Ποιες θα είναι οι παροχές στην τράπεζα Πειραιώς - Διεύρυνση και ενίσχυση του ιατροφαρμακευτικού και νοσοκομειακού προγράμματος,
ΔΥΠΑ: Πότε λήγουν οι αιτήσεις για το πρόγραμμα απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας
Πάνω από 20.000 νέοι έχουν ήδη ξεκινήσει την απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας μέσω της πρώτης δράσης του νέου ΕΣΠΑ της ΔΥΠΑ
Μέσω IRIS οι πληρωμές στον ΕΦΚΑ για ελεύθερους επαγγελματίες - Η διαδικασία
Η πληρωμή οφειλών μέσω IRIS προσφέρει άμεση πίστωση των οφειλών, χωρίς την καθυστέρηση ενός έως τεσσάρων ημερών
Μέτρα κατά της φοροδιαφυγής: «Σήμα» για νέες μόνιμες μειώσεις φόρων
Ο περιορισμός της φοροδιαφυγής έφερε 1,8 δισ. ευρώ στα κρατικά ταμεία το 2024 - Ανοίγει ο δρόμος για νέες μειώσεις φόρων με επίκεντρο τα μεσαία εισοδήματα
Προϋπολογισμός: Οι φόροι που θα πληρώσουμε το 2025 - Πώς θα γεμίσουν τα κρατικά ταμεία
Τι δείχνει ο προϋπολογισμός - Από πού θα προέλθει η αύξηση κατά 2,5 δισ. ευρώ των φορο-εσόδων το επόμενο έτος - ΦΠΑ και φόρος εισοδήματος θα γεμίσουν τα κρατικά ταμεία