Παγκόσμιος πληθωρισμός: Γιατί δεν φταίει μόνο η Ρωσία

Μπορεί η Ρωσία να είναι «ένοχη» για τη δημιουργία κρίσης επισιτιστικής ασφάλειας και υψηλότερων τιμών ενέργειας μέσω του πολέμου της με την Ουκρανία, ωστόσο δεν είναι η μόνη υπαίτια για  την πληθωριστική έξαρση: σύμφωνα με έκθεση του Peterson Institute for International Economics, η Κίνα έχει επίσης λάβει μέτρα σε τρεις τομείς που επιδεινώνουν τον πληθωρισμό παγκοσμίως.

«Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει προκαλέσει σοκ», έγραψαν οι αναλυτές του PIIE, Τσαντ Μπόουν και Γίλιν Γουάνγκ, προσθέτοντας: «Συνέβαλε επίσης σε μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση, καθώς η Ρωσία μπλοκάρει τις εξαγωγές ζωτικής σημασίας λιπασμάτων που χρειάζονται οι αγρότες αλλού και ο ρόλος της Ουκρανίας ως βασικός προμηθευτής σιτηρών για την Αφρική και τη Μέση Ανατολή έχει καταστραφεί».

«Αλλά υπάρχει ένας άλλος, ανεκτίμητος κίνδυνος για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια», υπογραμμίζουν.

Οι αναλυτές ξεχώρισαν τους περιορισμούς και τους δασμούς που επιβλήθηκαν από την Κίνα σε τρία βασικά προϊόντα – το λίπασμα, το χοιρινό και τον χάλυβα. Προσθέτουν δε, ότι μπορεί τα μέτρα αυτά να ωφέλησαν την Κίνα ωστόσο πυροδότησαν πληθωριστικές πιέσεις σε άλλες γωνιές του πλανήτη.

«Το πρόβλημα με την Κίνα είναι ότι συνεχίζει να λειτουργεί σαν μια μικρή χώρα. Οι πολιτικές της συχνά έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα στο εσωτερικό – ας πούμε, μειώνοντας το κόστος εισροών για τη βιομηχανία ή ένα σύνολο Κινέζων αγροτών ή αυξάνοντας τις αποδόσεις σε ένα άλλο», έγραψαν οι αναλυτές.

«Αλλά μπορεί επίσης να είναι και γείτονας ζητιάνος, με την Κίνα να επιλέγει την πολιτική που λύνει ένα εγχώριο πρόβλημα μετακυλίοντας το κόστος του σε ανθρώπους αλλού», πρόσθεσαν.

Λίπασμα

Οι τιμές των λιπασμάτων στην Κίνα και σε όλο τον κόσμο άρχισαν να αυξάνονται πέρυσι, ως αποτέλεσμα της ισχυρής ζήτησης και των υψηλότερων τιμών της ενέργειας, αλλά έκτοτε έχουν αυξηθεί ακόμη περισσότερο μετά τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας.

Τον περασμένο Ιούλιο, οι αρχές διέταξαν μεγάλες κινεζικές εταιρείες να αναστείλουν την εξαγωγή λιπασμάτων «για να εξασφαλίσουν τον εφοδιασμό της εγχώριας αγοράς χημικών λιπασμάτων», σημείωσε η PIIE. Μέχρι τον Οκτώβριο, καθώς οι τιμές συνέχισαν να αυξάνονται, οι αρχές άρχισαν να επιβάλλουν πρόσθετο έλεγχο στις εξαγωγές.

Οι περιορισμοί συνεχίστηκαν και φέτος και πρόκειται να διαρκέσουν τουλάχιστον μετά το τέλος του καλοκαιριού , ανέφερε το Reuters.

Η παγκόσμια έλλειψη λιπασμάτων είναι ένα τεράστιο πρόβλημα, λέει ο Διευθύνων Σύμβουλος της CF Industries Holdings

«Σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή, η Κίνα πρέπει να κάνει περισσότερα – όχι λιγότερα – για να βοηθήσει στην υπέρβαση της πιθανής ανθρωπιστικής πρόκλησης που ενδέχεται να προκύψει σε πολλές φτωχές χώρες, χώρες εισαγωγής λιπασμάτων και τροφίμων», ανέφερε η έκθεση.

Χάλυβας

Οι τιμές του χάλυβα στην Κίνα και σε όλο τον κόσμο επιταχύνθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια καθώς η χώρα ανακοίνωσε ότι θα μειώσει την εγχώρια παραγωγή χάλυβα προκειμένου να επιτύχει τους στόχους απαλλαγής από τον άνθρακα .

Προκειμένου να μειώσουν τις αυξανόμενες τιμές στο εσωτερικό, οι αρχές ήραν πέρυσι την απαγόρευση των εισαγωγών σκραπ χάλυβα. Εφάρμοσαν επίσης μερικούς γύρους εξαγωγικών περιορισμών και αύξησαν τους εξαγωγικούς φόρους σε πέντε προϊόντα χάλυβα.

Μέχρι τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, οι τιμές του χάλυβα της Κίνας ήταν 5% χαμηλότερες από ό,τι πριν από τους περιορισμούς.

«Όμως, όπως και στην περίπτωση των λιπασμάτων, αυτές οι μειώσεις έγιναν σε βάρος του υπόλοιπου κόσμου, όπου οι τιμές εκτός Κίνας παραμένουν υψηλότερες», ανέφεραν οι αναλυτές της PIIE. «Η ανησυχία είναι η διεύρυνση του χάσματος μεταξύ των παγκόσμιων και των κινεζικών τιμών του χάλυβα που έχει προκύψει από τον Ιανουάριο του 2021».

Χοιρινό

Η ιστορία των υψηλότερων τιμών χοιρινού κρέατος παγκοσμίως ξεκίνησε το 2018, όταν η Κίνα -η οποία τότε παρήγαγε το ήμισυ της παγκόσμιας προσφοράς χοιρινού κρέατος- είδε τον πληθυσμό των γουρουνιών της να πλήττεται από ένα μεγάλο ξέσπασμα αφρικανικής πανώλης των χοίρων.

Αυτό ανάγκασε τη χώρα να θανατώσει το 40% του κοπαδιού της, γεγονός που προκάλεσε υπερδιπλασιασμό των τιμών του χοιρινού μέχρι τα τέλη του 2019 . Οι παγκόσμιες τιμές ακολούθησαν το παράδειγμά τους, σημειώνοντας άλμα 25%, καθώς η Κίνα εισήγαγε περισσότερο χοιρινό κρέας και απέσυρε τις προμήθειες από τις αγορές, σύμφωνα με το PIIE.

«Η Κίνα μείωσε την πίεση των τιμών στο εσωτερικό αρχής γενομένης από το 2019 αξιοποιώντας τις εισαγωγές προτού τις κλείσει πρόσφατα. Αυτές οι πολιτικές επηρέασαν τον υπόλοιπο κόσμο», έγραψαν οι αναλυτές του PIIE.

Το Πεκίνο μείωσε επίσης τους δασμούς στις εισαγωγές χοιρινού κρέατος το 2020, γεγονός που πιθανότατα οδήγησε τους καταναλωτές σε άλλα μέρη να υποστούν υψηλότερες τιμές καθώς η προσφορά μειώθηκε.