Ναυτιλία: Μεγαλώνει το χάος στα λιμάνια

Το χάος στη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα δεν λέει να υποχωρήσει, με τις καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση φορτίων στα λιμάνια όλου του κόσμου να παραμένουν σε επίπεδα – ρεκόρ.

Παράλληλα, οι γεωπολιτικές εντάσεις οδηγούν σε επανασχεδιασμό των εμπορικών ροών. «Αναμένουμε μεγαλύτερο χάος από πέρυσι», δηλώνει ο Jacques Vandermeiren,  διευθύνων σύμβουλος του λιμανιού της Αμβέρσας, του δεύτερου σε μέγεθος λιμανιού της Ευρώπης, σε συνέντευξή του στο Bloomberg.

Πολλά προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, λόγω της πανδημίας, ξεκινούν από την Κίνα που αντιπροσωπεύει περίπου το 12% του παγκόσμιου εμπορίου. Ρόλο ωστόσο παίζει και η πολεμική σύρραξη στην Ουρανία και οι γεωπολιτικές εντάσεις που τροφοδοτεί.

Η στρατηγική επιλογή της μηδενικής ανοχής στην πανδημία Covid-19 της κινεζικής ηγεσίας έχει αδρανοποιήσει εργοστάσια και υποδομές logistics και επιβραδύνει τις παραδόσεις φορτίων στα λιμάνια. Από την άλλη πλευρά τα λιμάνια των ΗΠΑ και της ΕΕ αντιμετωπίζουν ήδη προβλήματα και καθυστερήσεις και είναι ευάλωτα σε πρόσθετους κραδασμούς. Αυτό που πολλοί στη Δύση φοβούνται είναι ότι μόλις οι εξαγωγικές δραστηριότητες από την Κίνα ομαλοποιηθούν, τότε ένας μεγάλος αριθμός πλοίων θα κατευθυνθεί προς τα λιμάνια των ΗΠΑ.

Βραχυπρόθεσμα οι καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση φορτίων σημαίνουν περισσότερους πονοκεφάλους σε μια αλυσίδα συνολικής αξίας $22 τρισ., όπως αποτιμάται η αξία του θαλάσσιου εμπορίου containers. Μακροπρόθεσμα, όμως, το χάος της εφοδιαστικής αλυσίδας οδηγεί σε υποχρεωτικό ανασχεδιασμό του διασυνοριακού εμπορίου.

Για πολλούς αναλυτές η προσέλκυση των απομακρυσμένων σημείων παραγωγής αγαθών σε πιο κοντινές στην κατανάλωση περιοχές δεν είναι ένα απλό πολιτικό σύνθημα αλλά μια επιχειρηματική αναγκαιότητα, δεδομένης της αβεβαιότητας που δημιουργούν οι αναταράξεις στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Η κατάσταση έχει επιταχύνει την ανάγκη οι αλυσίδες εφοδιασμού να γίνουν πιο τοπικές, δήλωσε ο Lorenzo Berho, διευθύνων σύμβουλος μιας μεξικανικής εταιρείας ανάπτυξης βιομηχανικών κτιρίων και κέντρων διανομής, προσθέτοντας ότι η στροφή προς μικρότερες αλυσίδες εφοδιασμού σε μέρη όπως το Μεξικό βρίσκεται σε εξέλιξη για να μειωθεί η έκθεση στην Ασία. Η παγκοσμιοποίηση όπως την ξέρουμε μπορεί να πλησιάζει στο τέλος της, υπογράμμισε.

Καθυστερήσεις – ρεκόρ

Σε κάθε περίπτωση οι καθυστερήσεις στη μεταφορά φορτίων είναι σημαντικές. Αξίζει να σημειωθεί ότι, επί του παρόντος, απαιτούνται κατά μέσο όρο περίπου 111 ημέρες προκειμένου εμπορεύματα να φτάσουν σε αποθήκη των ΗΠΑ, από την ώρα που θα φύγουν από το εργοστάσιο στην Ασία. Τα εν λόγω επίπεδα είναι άνω του διπλασίου του μέσου όρου του 2019 και κοντά στα επίπεδα – ρεκόρ του Ιανουαρίου του 2022, των 113 ημερών. Επίσης χρειάζονται σχεδόν 118 ημέρες για να φτάσουν τα προϊόντα σε μια αποθήκη στην Ευρώπη από τη στιγμή που είναι έτοιμα να φύγουν από ένα ασιατικό εργοστάσιο. Την ίδια ώρα, τα containers παραμένουν κατά μέσο όρο στον λιμένα της Σαγκάης για 12,1 ημέρες με βάση υπολογισμού τη 18η Απριλίου, έναντι 4,6 ημερών στις 28 Μαρτίου.

Οι μεγαλύτερες ουρές πλοίων που φαίνονται ανοιχτά των ακτών της Κίνας δεν βοηθούν από τη στιγμή που στη Σαγκάη, όπου βρίσκεται το μεγαλύτερο λιμάνι εμπορευματοκιβωτίων στον κόσμο, ξεκίνησε ένα lockdown σε όλη την πόλη στα τέλη του περασμένου μήνα για την καταπολέμηση των κρουσμάτων Covid-19. Ο συνολικός αριθμός πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στο λιμάνι και έξω από αυτό, στο κοινό αγκυροβόλιο με το κοντινό Ningbo, ανήλθε σε 230 την περασμένη Τετάρτη, σημειώνοντας αύξηση 35% σε σχέση με πέρυσι την ίδια εποχή, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg.

Δοκιμάζονται οι αντοχές

Ο συνολικός αριθμός πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στα κοντινά λιμάνια των ΗΠΑ, Λος Αντζελες και Λονγκ Μπιτς, έφτασε τα 57 πλοία την περασμένη Τετάρτη, το υψηλότερο νούμερο από τα τέλη Φεβρουαρίου. Οι καθυστερήσεις στην Ευρώπη είναι εξίσου σοβαρές ή χειρότερες και επιδεινώνονται από την εγγύτητα της περιοχής στον πόλεμο της Ουκρανίας. Βασικά λιμάνια όπως το Ρότερνταμ, το Αμβούργο, η Αμβέρσα εργάζονται στα όρια ή σε υπερβάλλουσα χωρητικότητα, πράγμα που σημαίνει ότι ήδη δυσκολεύονται να δεχτούν περισσότερα «κουτιά» επειδή δεν έχουν χώρο για να τα αποθηκεύσουν. Ανάλογο πρόβλημα αρχίζει να καταγράφεται και στον Πειραιά.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ, σε ομιλία της πριν από λίγες ημέρες, έδωσε το στίγμα μελλοντικών εξελίξεων καθώς ανέφερε ότι η ενσωμάτωση της Ευρώπης στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες είναι ακόμη πιο «βαθιά» από αυτή των ΗΠΑ καθώς το εμπόριο ως μερίδιο του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της ζώνης του ευρώ αυξήθηκε στο 54% το 2019 από 31% δύο δεκαετίες νωρίτερα, σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, όπου η άνοδος είναι μόλις 3%, στο 26%.

Ανέφερε επίσης μια πρόσφατη έρευνα που διαπίστωσε ότι το 46% των γερμανικών εταιρειών πραγματοποιεί σημαντικές εισαγωγές από την Κίνα. Από αυτές, σχεδόν οι μισές σχεδιάζουν τώρα να μειώσουν αυτή την εξάρτηση. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία σημαίνει για την ίδια ότι θα πρέπει να αναζητηθούν και πάλι προμηθευτές χαμηλού κόστους, με βάση όμως τις γεωπολιτικές συμμαχίες.