Η ξεχασμένη προέλευση της Σίλικον Βάλεϊ

Project Syndicate

Στο νέο του βιβλίο «The Power Law», ο Sebastian Mallaby έχει δημιουργήσει μια πλούσια και ικανοποιητική αφήγηση για το πώς η Silicon Valley συνεξελίχτηκε με τον κλάδο των εταιρειών επενδύσεων (venture capital-VC) από τα τέλη της δεκαετίας του 1950.

Ο Mallaby ολοκληρώνει το «The Power Law» με τον ισχυρισμό ότι «η μηχανή επιχειρηματικού κεφαλαίου της Αμερικής» αποτελεί «διαρκή πυλώνα εθνικής δύναμης». Ετσι, αντιστρέφει την ιστορική σχέση μεταξύ ενός ευνοϊκού κράτους, αφενός, και των κερδοσκοπικών οικονομικών επενδύσεων και της εμφάνισης καινοτόμων επιχειρήσεων τεχνολογίας, αφετέρου.

Αυτή η προοπτική προμηνύεται και στον απολογισμό για την ενίσχυση του κλάδου VC της Κίνας, όπου κινεζοαμερικανοί επενδυτές, επενδυτικοί τραπεζίτες και δικηγόροι με γνώσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων έπαιξαν καθοριστικό ρόλο. Αφού επινοήθηκαν διάφορες «λύσεις» για να επιτραπεί στις κινεζικές νεοφυείς επιχειρήσεις να αποκτήσουν πρόσβαση σε ξένα VC, οι αμερικανοί παίκτες έφεραν το μοντέλο της Silicon Valley στην Κίνα, πρωτοπορώντας στη δημιουργία δικαιωμάτων προαίρεσης αγοράς μετοχών, μεταξύ άλλων καινοτομιών. Συγκεκριμένα, δύο γυναίκες έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο: η Shirley Lin της Goldman Sachs, η οποία ενορχήστρωσε την επένδυση της SoftBank στην Alibaba το 1999, και η Kathy Xu, η οποία μετακόμισε από την PricewaterhouseCoopers στη δική της εταιρεία επιχειρηματικών συμμετοχών το 2005 και χρηματοδότησε το JD.com το 2007.

Η Alibaba και η JD.com είναι δύο γνωστά παραδείγματα ξένων επιχειρηματιών που οικειοποιούνται επιχειρηματικά μοντέλα που είχαν εφευρεθεί και αναδειχτεί στις ΗΠΑ. Αλλά αυτό ωχριά σε σύγκριση με την πολύ ευρύτερη και βαθύτερη ιδιοποίηση της πνευματικής ιδιοκτησίας που χορηγείται από το κινεζικό κράτος.

Αλλά τα κεφάλαια VC δεν είναι αρκετά, όπως έδειξε η αποτυχία της Cleantech στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Μια τελευταία ειρωνεία υπογραμμίζει αυτό που λείπει από το βιβλίο του Mallaby. Τα τελευταία δύο χρόνια, κάτι που έμοιαζε με πράσινη φούσκα φαινόταν τελικά να συγκεντρώνει δύναμη. Το εμβληματικό παράδειγμά της είναι η Tesla και ο αμίμητος επικεφαλής της, Ιλον Μασκ. Αξίζει όμως να θυμηθούμε ότι το 2009, ενώ η Tesla αγωνιζόταν ακόμα να μάθει πώς να κατασκευάζει ηλεκτρικά οχήματα – πόσο μάλλον με βιώσιμο κέρδος – έλαβε δάνειο 465 εκατομμυρίων δολαρίων από την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Αυτό ήταν περισσότερο από το διπλάσιο της χρηματοδότησης επιχειρηματικών συμμετοχών που είχε λάβει μέχρι σήμερα και ήταν κρίσιμο για την άντληση συνολικού κεφαλαίου που πλησιάζει τα 20 δισεκατομμύρια δολάρια από τις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Η Tesla, επίσης, έχει επιδείξει τη δύναμη της συνεργασίας δημόσιου – ιδιωτικού τομέα στα σύνορα της καινοτομίας. Για άλλη μια φορά, η ιστορική ανάλυση αποκαλύπτει ότι το κράτος ήταν στρατηγικός συνεισφέρων στον νόμο ισχύος των κεφαλαίων VC.

Ο Ουίλιαμ Τζέινγουεϊ είναι ειδικός εταίρος στην εταιρεία private-equity, Warburg Pincus, και λέκτορας Οικονομικών στο University of Cambridge