Αφύλακτο οπλοστάσιο

Σε πρόσφατο άρθρο του στους New York Times ο Πωλ Κρούγκαν παραλλήλισε την αμερικανική βοήθεια προς την Ουκρανία με τη στάση των ΗΠΑ κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η πατρίδα του αποτέλεσε το «οπλοστάσιο της δημοκρατίας», σύμφωνα με τον όρο που χρησιμοποίησε ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ στις 29 Δεκεμβρίου 1940 σε «συζήτηση δίπλα στο τζάκι», όπως ονομάζονταν οι εξαιρετικές, τακτικές ραδιοφωνικές του ομιλίες.

Ο εκ των «ιδρυτών πατέρων» της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ζαν Μονέ -βρισκόταν στις ΗΠΑ τότε, ακριβώς να εξασφαλίσει την υποστήριξη τους προς τη Βρετανία και την ηττημένη ήδη πατρίδα του Γαλλία- αναφέρει στα απομνημονεύματά του ότι ο όρος ήταν δική του επινόηση που «τη χάρισε» σε σύμβουλο του Ρούζβελτ. Αλλά αυτό που έχει σημασία είναι ότι, πράγματι, οι ΗΠΑ χρηματοδότησαν και εξόπλισαν τους Σύμμαχους κατά την περίοδο 1941-45, ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες, της ΕΣΣΔ συμπεριλαμβανομένης φυσικά, υπέστησαν τρομερές καταστροφές και κατέβαλαν τεράστιο φόρο αίματος.

Το θέμα είναι, πρώτον, αν αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε συνθήκες ανάλογες: είναι ο Πούτιν, Χίτλερ και η Ρωσία, ναζιστική Γερμανία; Έχει κατακτηθεί όλη η Ευρώπη πλην Βρετανίας; Μπορεί η ίδια η Ευρώπη να υπερασπιστεί το εαυτό της απέναντι στον Πούτιν; Οι ΗΠΑ απλώς θα δίνουν όπλα και χρήματα υπέρ της δημοκρατίας, περιμένοντας το νέο Περλ Χάρμπορ;

Δεύτερο, και σοβαρότερο, θέμα είναι η ασφάλεια αυτού του οπλοστασίου: στενοχωριόμαστε επειδή η Μαρίν Λεπέν έχασε αλλά ξεπέρασε το 40%. Όμως ο Ντόναλντ Τραμπ έχασε με 47% και είχε γίνει πρόεδρος με 46% της «λαϊκής ψήφου».

Αυτή τη στιγμή κάνει «ανένδοτο αγώνα» διότι -όπως οι Γεώργιος Παπανδρέου, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, κλπ, το 1961- θεωρεί ότι του έκλεψαν τη νίκη: οι ΗΠΑ είναι χώρα διχασμένη πολιτικά όσο και η Ελλάδα στα χρόνια που οδήγησαν στη δικτατορία.

Δύσκολο να συμβεί αυτό στις ΗΠΑ αλλά νέα εκλογή του Ντοναλντ Τραμπ δεν είναι καθόλου απίθανη. Σήμερα μάλιστα ξεκινούν οι primaries για την ανάδειξη Ρεπουμπλικανών υποψηφίων κυβερνητών, γερουσιαστών και βουλευτών εν όψει των εκλογών του Νοεμβρίου και ο πρώην πρόεδρος υποστηρίζει δικούς του υποψηφίους.

Από τα αποτελέσματά τους μπορεί να διαφανεί ότι είναι αφύλακτο το «οπλοστάσιο της δημοκρατίας», ότι υπάρχει κίνδυνος να το καταλάβουν οι εχθροί της. Σε αυτή την περίπτωση, επειδή δεν βρισκόμαστε στο 1941 και η Ευρώπη δεν είναι κατειλημμένη, καλό είναι να προετοιμάζεται να υπερασπιστεί τη δημοκρατία από όπου και αν προέρχονται οι κίνδυνοι.