Γαλλία: Οι πολίτες επικροτούν το σχέδιο Μακρόν για τόνωση της αγοραστικής δύναμης [έρευνα]

Η «αγοραστική δύναμη» είναι το κεντρικό διακύβευμα των βουλευτικών εκλογών που θα γίνουν στις 12 και 19 Ιουνίου στη Γαλλία. Πώς δηλαδή θα προστατευθούν οι καταναλωτές από το «τέρας» του πληθωρισμού, που ξύπνησε για πολλούς και διάφορους λόγους (εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας, πανδημική κρίση, πόλεμος στην Ουκρανία) και κατατρώγει το εισόδημά τους. Τα επιτελεία των πολιτικών κομμάτων και οι ηγέτες τους εξαντλούν την εφευρετικότητά τους για να προτείνουν το ελκυστικότερο και πλέον «επιλέξιμο» πακέτο μέτρων.

Με την εκτίναξη των τιμών ενέργειας και βασικών ειδών διατροφής, που είναι το πλέον πρόσφατο «φαινόμενο» που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, και ενόψει βεβαίως μιας εκλογικής αναμέτρησης που θα κρίνει αν ο πρόσφατος νικητής των προεδρικών εκλογών θα κυβερνήσει γι’ άλλη μια πενταετία με «δική» του κυβέρνηση ή αν τη φορά αυτή θα αναγκαστεί να «συγκατοικήσει» στην εξουσία με κόμματα που έχουν διαφορετικά πολιτικά και ιδεολογικά προτάγματα, η πίεση για ανάληψη ταχείας δράσης καθίσταται ασφυκτική.

Δημοσκοπική έρευνα που διενήργησε η εταιρεία Elabe για λογαριασμό της οικονομικής γαλλικής εφημερίδας «Les Echos», του ραδιοσταθμού «Radio Classique» και του Institut Montaigne έδειξε ότι οι Γάλλοι ψηφοφόροι εγκρίνουν αναφανδόν τον «έκτακτο νόμο» που έχει υποσχεθεί από την προεκλογική προεδρική εκστρατεία να εισαγάγει εντός του καλοκαιριού ο Εμμανουέλ Μακρόν για να βοηθήσει τα νοικοκυριά να αντεπεξέλθουν με την ακρίβεια.

Υιοθετούν δηλαδή τη βασική πρότασή του για αύξηση της κατώτατης σύνταξης στα 1.100 ευρώ και τη διανομή ενός «μερίσματος μισθού», που υποσχέθηκε πριν από τη διεξαγωγή του δεύτερου γύρου των βουλευτικών εκλογών. Η ιδέα του «μερίσματος μισθού» ανήκει στον πρώην αντιπρόεδρο της γαλλικής Ένωσης Εργοδοτών (Medef) και από το 2019 συνεργάτη του υπουργείου Οικονομικών, Τιμπό Λανξάντ, ο οποίος πρότεινε την υποχρεωτική αναδιανομή στους εργαζομένους ενός μερίσματος καλής απόδοσης και κερδοφορίας της επιχείρησης υπό μορφή επιμισθίου.

Το μέτρο αφορά τις επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερα από 11 άτομα. «Ο στόχος είναι προφανής: να δοθεί κίνητρο στους εργαζομένους ώστε να συμβάλλουν περισσότερο στη δημιουργία καλών οικονομικών αποτελεσμάτων της επιχείρησής τους, ώστε να αποκομίσουν κι αυτοί μέρισμα από αυτά», εξήγησε ο Τιμπό Λανξάντ.

Διατροφή, θέρμανση, μετακινήσεις

Με την εκτίναξη του κόστους ενέργειας που προκάλεσε ο πόλεμος στην Ουκρανία το ερώτημα της προστασίας της αγοραστικής δύναμης πήρε άλλες διαστάσεις. Σύμφωνα με την έρευνα οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα συνιστούν το μεγαλύτερο οικονομικό βάρος για τρεις από τους τέσσερις Γάλλους. Για το 75% του συνόλου συγκεκριμένα, ένα ποσοστό που αυξήθηκε κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες συγκριτικά με ανάλογη έρευνα που διεξήχθη το Φεβρουάριο, πριν από την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία δηλαδή.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ακρίβεια στα τρόφιμα αξιολογείται ως κορυφαίο πρόβλημα για όλα τα νοικοκυριά, ανεξαρτήτως του εισοδήματός τους. Και επίσης για όλους τους επαγγελματίες. «Για όλες τις κοινωνικές τάξεις και όλους τους εργαζομένους, ανεξάρτητα αν πρόκειται για εργάτες ή αγρότες, για επαγγελματίες, τεχνίτες ή υπαλλήλους ή ακόμα και για στελέχη επιχειρήσεων», όπως γράφει χαρακτηριστικά η Ναταλί Σιλμπέρ της «Les Echos».

Σχεδόν τα δύο τρίτα των Γάλλων θεωρούν ότι, μετά από τα τρόφιμα, οι πλέον δυσβάστακτες για το πορτοφόλι τους είναι οι ανατιμήσεις στη θέρμανση και στις μετακινήσεις. Συγκεκριμένα το 64% κρίνει ότι το κόστος της θέρμανσης είναι ένας από τους πρωταρχικούς λόγους μείωσης των εισοδημάτων (το αντίστοιχο ποσοστό στην έρευνα του Φεβρουαρίου ήταν 66%, αλλά έκτοτε βελτιώθηκε ο καιρός). Το 62% (+6% συγκριτικά με το Φεβρουάριο) κρίνει ότι έχουν ακριβύνει δραματικά οι μετακινήσεις – το κόστος των καυσίμων δηλαδή.

«Οι Γάλλοι περιμένουν έργα»

«Όταν μιλάμε για τα χρήματα που πρέπει να πληρώσει κανείς για να γεμίσει το καρότσι του σούπερ μάρκετ, για να ζεσταθεί στο σπίτι του ή για να πάει στη δουλειά του και να επιστρέψει, μιλάμε για καθημερινές, ανελαστικές ανάγκες», δήλωσε στην εφημερίδα ο πρόεδρος της Elabe, Μπερνάρ Σανανές.

Κατά τον δημοσκόπο, «οι Γάλλοι εκείνο που περιμένουν πλέον είναι τα λόγια να μετατραπούν σε έργα». Ο Σανανές εκτιμά ότι η κοινωνία δεν έχει την πολυτέλεια να περιμένει να εκλεγεί η νέα κυβέρνηση ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που συνδέονται με τον πληθωρισμό και την ακρίβεια. «Η σημερινή κυβέρνηση πρέπει να υλοποιήσει τάχιστα τις υποσχέσεις της, αν θέλει να έχει την στήριξη των μεσαίων τάξεων στις βουλευτικές εκλογές», προειδοποίησε.

Οι ερωτηθέντες σε ποσοστό 54% πιστεύουν ότι τα προβλήματα μείωσης της αγοραστικής αξίας που αντιμετωπίζουν συνδέονται κυρίως με τα επίπεδα των μισθών και των συντάξεων. Την άποψη αυτή εκφράζουν κυρίως οι ανήκοντες στις χαμηλότερες και μεσαίες εισοδηματικές τάξεις, «εκείνοι που στριμώχνονται για να καλύψουν τις βασικές ανάγκες τους όταν πλησιάζει το τέλος το μήνα», όπως σημειώνει χαρακτηριστικά η εταιρεία δημοσκοπήσεων.

Σε πολιτικό επίπεδο πρόκειται κυρίως για τους εκλογείς που ψήφισαν τον Αριστερό υποψήφιο Ζαν-Λικ Μελανσόν στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών. Πολλοί από τους ερωτηθέντες θεωρούν επίσης αβάσταχτο το ύψος των ενοικίων και το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος (σε ποσοστά 53% και 45% αντίστοιχα). Πρόκειται κυρίως για εκλογείς της Μαρίν Λεπέν.

Υποστηρικτές άλλων συντηρητικών υποψηφίων (του ακόμα πιο ακραίου από τη Λεπέν, Ερίκ Ζεμούρ, αλλά και επίσης της υποψήφιας των παλαιών Γκωλικών Βαλερί Πεκρές) προτάσσουν διαφορετικές προτεραιότητες, κυρίως την ανάγκη μείωσης των δασμών και των φόρων.

ΦΠΑ και ΑΤΑ

Μεγάλη υποστήριξη (της τάξεως του 82%) εμφανίζεται να έχει πάντως η πρόταση της Λεπέν για μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στα καύσιμα από το 20% στο 5,5%. Την πρότασή της απορρίπτει προσώρας η σημερινή κυβέρνηση, θεωρώντας ότι θα επιβαρύνει πολύ τα δημόσια οικονομικά της χώρας καθώς θα στερήσει από τον προϋπολογισμό ένα μεγάλο μέρος των εσόδων από την έμμεση φορολόγηση.

Πολλές είναι όμως και οι προεκλογικές υποσχέσεις του Εμμανουέλ Μακρόν που εγκρίνουν οι Γάλλοι πολίτες. Πρώτη από όλες η υπόσχεση για επανασύνδεση των συντάξεων με τον πληθωρισμό. Την Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή των συντάξεων περιμένει με αδημονία να υλοποιηθεί το 82% των ερωτηθέντων.

Επίσης, το 81% των Γάλλων φέρεται να τάσσεται υπέρ της καθιέρωσης κατώτατης «εγγυημένης» σύνταξης ύψους 1.100 ευρώ. Το 76% υποστηρίζει τη συνέχιση του παγώματος της τιμής του φυσικού αερίου, που έχουν ήδη εφαρμόσει ο Μακρόν και η κυβέρνηση του Ζαν Καστέξ, καθώς επίσης το πάγωμα των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος και την επιστροφή 18 λεπτών του ευρώ στην τιμή των καυσίμων από τα βενζινάδικα.

Το 75% των ερωτηθέντων υποστηρίζει τη θέσπιση του «μερίσματος μισθού» για τους εργαζομένους, ενώ το ίδιο προσοστό υποστηρίζει την ανάγκη να μπει διατίμηση σε αγαθά πρώτης ανάγκης, όπως είναι το ψωμί ή το γάλα για παράδειγμα.

Μόνο μια μικρή πλειοψηφία της τάξεως του 53% του εκλογικού σώματος εγκρίνει την πρόθεση του Μακρόν να δώσει αυξήσεις 10% στους μισθούς των καθηγητών μέσης εκπαίδευσης – και ακόμα μεγαλύτερη αύξηση σε όσους εργάζονται περισσότερες ώρες. Το μέτρο εγκρίνει πάντως το 61% των ψηφοφόρων του γάλλου προέδρου.

«Περιέργως είναι σχετικά μικρή η υποστήριξη (57%) που συγκεντρώνει η πρόταση του Μακρόν για αυτόματη εκταμίευση των κοινωνικών επιδομάτων», γράφει η ρεπόρτερ της «Les Echos». Μειοψηφική φέρεται να είναι, τέλος, η πρόταση της Λεπέν να εξαιρεθούν από την υποχρέωση καταβολής φόρου εισοδήματος οι νέοι κάτω των 30 ετών. Την υποστηρίζει μόνο το 36% του συνόλου των Γάλλων. Αλλά οι νέοι που τους αφορά η εξαίρεση, συμφωνούν σε ποσοστό 63%.