Κομισιόν: Συμφωνία με ΕΤΕπ για στήριξη επενδύσεων στην πράσινη και ψηφιακή ανάπτυξη

Συμφωνία εγγύησης, μέσω της οποίας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα στηρίξει χρηματοδοτικές πράξεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ύψους έως και 26,7 δισ. ευρώ, υπέγραψαν η Επιτροπή και η ΕΤΕπ.

Στόχος της συμφωνίας είναι να καταστούν δυνατές κρίσιμες δημόσιες επενδύσεις σε τομείς όπως η καθαρή ενέργεια, οι ψηφιακές υποδομές και οι υποδομές μεταφορών, η υγεία και η εκπαίδευση κατά την επόμενη επταετία, με την ανάπτυξη της Παγκόσμιας Πύλης («Global Gateway») παγκοσμίως.

Όπως επισημαίνεται από την Κομισιόν, η παρούσα συμφωνία εγγύησης θα είναι η μεγαλύτερη που θα υπογραφεί στο πλαίσιο του νέου Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη+ («ΕΤΒΑ+»), το οποίο συστάθηκε με τον κανονισμό ΜΓΑΔΣ — Η Ευρώπη στον κόσμο. Θα στηρίξει την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση στις χώρες εταίρους της ΕΕ και την εφαρμογή της στρατηγικής της Παγκόσμιας Πύλης, συμπεριλαμβανομένης της δέσμης επενδυτικών μέτρων Αφρικής – Ευρώπης της Παγκόσμιας Πύλης.

Η συμφωνία θα επιτρέψει στην ΕΤΕπ να χρηματοδοτήσει την υλοποίηση βασικών επενδύσεων που προσδιορίζονται στα οικονομικά και επενδυτικά σχέδια της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια και τις νότιες και ανατολικές γειτονικές περιοχές. Πάνω από τα δύο τρίτα αυτής της εγγυητικής κάλυψης προορίζονται για επενδύσεις στις χώρες της διεύρυνσης και στις γειτονικές χώρες. Θα συμβάλει επίσης στη χρηματοδότηση της μεταπολεμικής ανασυγκρότησης της Ουκρανίας. Το υπόλοιπο μέρος θα χρησιμοποιηθεί για δάνεια της ΕΤΕπ για έργα στην υποσαχάρια Αφρική, την Ασία, τον Ειρηνικό, τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική.

Ιστορικό

Η συμφωνία εγγύησης ΕΤΒΑ+ για κρατικές δανειοδοτικές πράξεις της ΕΤΕπ αποτελεί σημαντικό μέρος της υλοποίησης του νέου Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη+ («ΕΤΒΑ+») που θεσπίστηκε με τον κανονισμό για τον Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας («ΜΓΑΔΣ — Η Ευρώπη στον κόσμο»), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ τον Ιούνιο του 2021. Το ΕΤΒΑ+ καλύπτει επίσης τις χώρες σε προενταξιακό στάδιο.

Το ΕΤΒΑ+ είναι ο ολοκληρωμένος χρηματοδοτικός βραχίονας του ΜΓΑΔΣ — Η Ευρώπη στον κόσμο που παρέχει χρηματοδοτική ικανότητα με τη μορφή εγγυήσεων από τον προϋπολογισμό, δανείων, ιδίων κεφαλαίων, τεχνικής βοήθειας και επιχορηγήσεων παγκοσμίως για τη στήριξη επενδύσεων που στηρίζουν την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης και την προώθηση της κοινωνικοοικονομικής και περιβαλλοντικής ανθεκτικότητας στις χώρες εταίρους, με ιδιαίτερη έμφαση στην εξάλειψη της φτώχειας.

Η επενδυτική στήριξη μέσω του ΕΤΒΑ+ περιλαμβάνει εγγυητική κάλυψη ύψους έως 40 δισ. ευρώ από την εγγύηση εξωτερικής δράσης της ΕΕ. Από το ποσό αυτό, 26 725 δισ. ευρώ αποτελούν το μέρος της εγγύησης εξωτερικής δράσης που καλύπτει τις επενδύσεις της ΕΤΕπ.

Το σκεπτικό στο οποίο βασίζεται η εγγύηση από τον προϋπολογισμό της ΕΕ είναι η κάλυψη του κινδύνου δανείων της ΕΤΕπ εκτός της ΕΕ και, ως εκ τούτου, η δυνατότητα της Τράπεζας να χρηματοδοτεί έργα για τη στήριξη της πολιτικής της ΕΕ σε περιβάλλοντα υψηλότερου κινδύνου. Η εγγύηση της ΕΕ παρέχει στην ΕΤΕπ τη δυνατότητα για υλοποίηση επενδύσεων του δημόσιου τομέα, όπως αποκατάσταση και κατασκευή σιδηροδρόμων, οδών, σχολείων, νοσοκομείων ή υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης, σε περιβάλλοντα υψηλότερου κινδύνου εκτός της ΕΕ.

Με την εγγύηση της ΕΕ, η ΕΤΕπ θα είναι σε θέση να χορηγεί δάνεια με μεγαλύτερες περιόδους αποπληρωμής, περιόδους χάριτος και χαμηλά επιτόκια. Οι χρηματοδοτικές δραστηριότητες που αναλαμβάνει η ΕΤΕπ χάρη στην εγγύηση της ΕΕ θα ανταποκρίνονται στις πολιτικές της ΕΕ και στις ειδικές προτεραιότητες πολιτικής της συνεργασίας της ΕΕ με τις χώρες εταίρους.

Εκτός από την εγγύηση αυτή που προορίζεται ειδικά για την ΕΤΕπ, η Επιτροπή θα παράσχει στο πλαίσιο της ανοικτής αρχιτεκτονικής του ΕΤΒΑ+ κάλυψη εγγυήσεων ύψους έως 13 δισ. ευρώ έως το 2027. Αυτή θα αναπτυχθεί από διάφορους εταίρους υλοποίησης, δηλ. διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς (συμπεριλαμβανομένης της ΕΤΕπ) και ευρωπαϊκά ιδρύματα αναπτυξιακής χρηματοδότησης με στόχο την κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων για τη στήριξη των χωρών εταίρων μας στην επίτευξη των ΣΒΑ.

Δηλώσεις

Ο κ. Όλιβερ Βάρχεϊ, επίτροπος Γειτονίας και Διεύρυνσης, δήλωσε: «Η σημερινή εγγυητική συμφωνία-ορόσημο με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα επιτρέψει τη χρηματοδότηση της εφαρμογής των οικονομικών και επενδυτικών σχεδίων μας για τα Δυτικά Βαλκάνια, τη Νότια και Ανατολική Γειτονία. Δρομολογήσαμε αυτά τα τρία σημαντικά επενδυτικά σχέδια για να στηρίξουμε την κοινωνικοοικονομική ανάκαμψη των περιφερειών αυτών μετά την πανδημία COVID και να επιταχύνουμε τη γεφύρωση του αναπτυξιακού τους χάσματος με την ΕΕ. Συνεργαστήκαμε με τις περιφέρειες για να εντοπίσουμε τα βασικά εμπόδια στην ανάπτυξή τους. Αν και κάθε επενδυτικό σχέδιο έχει σχεδιαστεί μεμονωμένα για την περιφέρεια, αποσκοπεί στην ανάπτυξη ταχύτερων και πιο βιώσιμων οδικών, σιδηροδρομικών και ψηφιακών συνδέσεων, στην απαλλαγή των οικονομιών από τις ανθρακούχες εκπομπές, στη διασφάλιση ασφαλούς ενεργειακού εφοδιασμού, στη δημιουργία βιώσιμων επιχειρηματικών ευκαιριών και στη δημιουργία συνθηκών που θα επιτρέψουν την παραμονή της νέας γενιάς στην περιφέρεια. Τα επόμενα χρόνια, μαζί με την ΕΤΕπ, θα είμαστε σε θέση να υλοποιήσουμε στα Δυτικά Βαλκάνια, στη Νότια Γειτονία και στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης αυτές τις τόσο αναγκαίες και αναμενόμενες επενδύσεις, επιτυγχάνοντας ανάπτυξη και θέσεις εργασίας άμεσα και σε μεγαλύτερη κλίμακα από ποτέ».

Η επίτροπος Διεθνών Εταιρικών Σχέσεων, κ. Γιούτα Ουρπιλάινεν, δήλωσε: «Η νέα στρατηγική της ΕΕ για την Παγκόσμια Πύλη θα μας βοηθήσει να συνδέσουμε την Ευρώπη με τους εταίρους σε ολόκληρο τον κόσμο, με επενδύσεις σε βιώσιμες και υψηλής ποιότητας υποδομές. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, χρειαζόμαστε ισχυρότερες εταιρικές σχέσεις, υποστηριζόμενες από φιλόδοξα χρηματοδοτικά μέσα, όπως η σημερινή συμφωνία εγγύησης. Κατά την εφαρμογή της στρατηγικής της Παγκόσμιας Πύλης βασιζόμαστε στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων η οποία αποτελεί τον βασικό στρατηγικό μας εταίρο. Μέσω του ισχυρού μας εργαλείου, του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη+, οι εγγυήσεις μας θα μοχλεύσουν δισεκατομμύρια επενδύσεις — τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα. Πρόκειται για την «Ομάδα Ευρώπη» σε δράση, η οποία συνεργάζεται για τη δημιουργία μετασχηματιστικού αντικτύπου για τους εταίρους μας».

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, κ. Werner Hoyer, δήλωσε: «Η συμφωνία που υπεγράφη σήμερα αποτελεί βασικό εργαλείο για την εφαρμογή της στρατηγικής της Παγκόσμιας Πύλης και τη στήριξη μιας πράσινης, ψηφιακής και χωρίς αποκλεισμούς ανάκαμψης παγκοσμίως. Οι σημερινές προκλήσεις απαιτούν πρωτοφανή επίπεδα επενδύσεων. Οι εταιρικές σχέσεις, η πολυμερής συνεργασία και η κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων αποτελούν προϋποθέσεις για την επιτυχία. Με την ΕΤΕπ Global, το νέο μας σκέλος για τις διεθνείς εταιρικές σχέσεις και τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης, στόχος μας είναι να ενισχύσουμε τον αντίκτυπο των επενδύσεων της ΕΕ σε ολόκληρο τον κόσμο, μέσω μιας στενότερης συνεργασίας στο πλαίσιο της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη». Αυτό θα μας βοηθήσει να ενισχύσουμε τον αντίκτυπο των προσπαθειών της Ευρώπης σε όλες τις χώρες εταίρους μας».