Πώς οι ψηφιακές πολυεθνικές μεταμορφώνουν το παγκόσμιο εμπόριο

Το διεθνές παραγωγικό αποτύπωμα των ψηφιακών πολυεθνικών επιχειρήσεων (MNEs), το οποίο ήδη ήταν σε ανοδική τροχιά, έχει αυξηθεί ακόμη πιο γρήγορα κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

Το Global Investment Trends Monitor της UNCTAD αποκαλύπτει τη ν έα κατάταξη των 100 κορυφαίων ψηφιακών πολυεθνικών επιχειρήσεων, των οποίων οι συνολικές πωλήσεις ήταν σχεδόν 160% υψηλότερες το 2021 σε σχέση με το 2016, με μέση αύξηση 21% ετησίως.

Το καθαρό τους εισόδημα αυξήθηκε κατά πάνω από 60% μεταξύ 2020 και 2021, σε αντίθεση με μια σταθερή τάση για τις παραδοσιακές κορυφαίες 100 πολυεθνικές εταιρείες, εξαιρουμένων εκείνων στον τομέα της τεχνολογίας.

Οι 100 κορυφαίες ψηφιακές MNE περιλαμβάνουν κορυφαίους παίκτες όπως η Uber, το Twitter και η Meta.

Η έκθεση εξετάζει επίσης τον αντίκτυπο των μεγαλύτερων ψηφιακών πολυεθνικών επιχειρήσεων στον κόσμο στο εμπόριο και τις επενδύσεις.

«Οι ψηφιακές πολυεθνικές εταιρείες μπορούν να δώσουν ώθηση στην ανταγωνιστικότητα σε όλους τους τομείς, νέες ευκαιρίες για την επιχειρηματική δραστηριότητα και νέους δρόμους για πρόσβαση στην αγορά και συμμετοχή σε παγκόσμιες αλυσίδες αξίας», δήλωσε ο James Zhan, διευθυντής επενδύσεων και ανάπτυξης επιχειρήσεων της UNCTAD.

Ψηφιακές πολυεθνικές «ιδιαίτερα δυναμικές»

Εταιρείες όπως η Uber, το Twitter και η Meta είναι μεγάλες, εισηγμένες στο κοινό παγκόσμιες εταιρείες με βασική δραστηριότητα σε έναν από τους τέσσερις τομείς της ψηφιακής οικονομίας: πλατφόρμες, λύσεις, περιεχόμενο ή ηλεκτρονικό εμπόριο.

Η δυναμική των ψηφιακών εταιρειών, σε συνδυασμό με την επιταχυνόμενη υιοθέτηση ψηφιακών λύσεων λόγω της πανδημίας, έχει τροφοδοτήσει σημαντικές αλλαγές στη λίστα των 100 κορυφαίων.

Τα τελευταία πέντε χρόνια, 39 νέες εταιρείες εντάχθηκαν στην κατάταξη, αντικαθιστώντας άλλες που εξαγοράστηκαν ή είχαν υψηλότερη κατάταξη.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο αριθμός των διαδικτυακών πλατφορμών στη λίστα αυξήθηκε από 11 σε 15, με εννέα νέα ονόματα.

Το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι το τμήμα με το υψηλότερο μερίδιο εσόδων, με δύο μόνο μεγάλες εταιρείες – την Amazon από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Alibaba από την Κίνα – να αποτελούν το 34% των συνολικών εσόδων των κορυφαίων 100.

Γεωγραφική κατανομή «πολύ συγκεντρωμένη»

Η κατάταξη εξακολουθεί να κυριαρχείται από εταιρείες από ανεπτυγμένες οικονομίες, κυρίως από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη.

Ωστόσο, η γεωγραφική ποικιλομορφία έχει βελτιωθεί, με εταιρείες από την Κίνα, τη Νοτιοανατολική Ασία και τη Λατινική Αμερική να μπαίνουν στο top 100.

Όσον αφορά το τμήμα του ηλεκτρονικού εμπορίου, η τοπική γνώση αποδεικνύεται σημαντικός παράγοντας, όπως αποδεικνύεται από το υψηλότερο μερίδιο των μη αμερικανικών πολυεθνικών επιχειρήσεων στη λίστα.

Περισσότερες πράσινες επενδύσεις

Οι ψηφιακές πολυεθνικές εταιρείες μπορούν να φτάσουν σε αγορές του εξωτερικού με ελάχιστη ή καθόλου επένδυση σε φυσικά περιουσιακά στοιχεία.

Από το 2016, το ξένο αποτύπωμά τους μειώθηκε, ενώ οι πωλήσεις στο εξωτερικό αυξήθηκαν. Η αναλογία μεταξύ της δεύτερης και της πρώτης αυξάνεται κατά 11%, με το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης να σημειώνεται το 2021 λόγω της αύξησης των πωλήσεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

Ωστόσο, η πανδημία έχει ωθήσει ορισμένες ψηφιακές πολυεθνικές εταιρείες να επενδύσουν σε δραστηριότητες στο εξωτερικό.

Οι πολυεθνικές εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου, ειδικότερα, στήριξαν τις επενδύσεις πράσινου πεδίου –κυρίως σε έργα logistics και διανομής– κατά 120% το 2020 και επιπλέον 10% το 2021.