Το ξανθό γένος και η Δύση

Ο ελληνικός λαός συχνά στην ιστορική του πορεία ενστερνίστηκε ορισμένους μύθους. Με βάση αυτούς τους μύθους καθόρισε ορισμένες φορές την εθνική του πολιτική. Ενας από αυτούς είναι και η δήθεν διαχρονική στήριξη που παρέχει στη χώρα μας η Ρωσία. Για αρκετούς αιώνες συντηρούνταν στο «κοινωνικό υποσυνείδητο» μιας μερίδας Ελλήνων ο θρύλος πως το «ξανθό γένος» βρισκόταν πάντοτε στο πλευρό της Ελλάδας και πως κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας θα ήταν εκείνο το έθνος που θα μας απελευθέρωνε από τον οθωμανικό ζυγό.

Το ιστορικό αυτό λάθος επιτάθηκε ακόμα περισσότερο μετά την επανάσταση των Μπολσεβίκων όπου ένα αρκετά μεγάλο μέρος Ελλήνων του ευρύτερου αριστερού χώρου έκανε σημαία του την πρόσδεση της χώρας μας στο άρμα της Σοβιετικής Ενωσης. Ετσι τώρα στους δεξιούς εθνικιστικούς κύκλους που πίστευαν ότι η Ρωσία – λόγω Ορθοδοξίας κυρίως αλλά και ιστορικών και εμπορικών σχέσεων – θα βοηθούσε την Ελλάδα προστέθηκαν και οι διάφοροι αριστεροί οι οποίοι για ιδεολογικούς λόγους θεώρησαν τη σοβιετική αυτοκρατορία τη μητέρα πατρίδα τους που θα κατατρόπωνε τον δυτικό ιμπεριαλισμό.

Η ουκρανική κρίση ξεγύμνωσε τον ρωσικό μύθο και αποκάλυψε το διαχρονικό ιμπεριαλιστικό πρόσωπο της χώρας αυτής. Κατ’ αρχάς σημειώνουμε πως από την εποχή των Τσάρων η Ρωσία καθόλη την ιστορική της διαδρομή συμπεριφέρθηκε ως μεγάλη κατακτητική και ιμπεριαλιστική δύναμη. Από την άλλη πλευρά, οι εμπειρίες του Ελληνισμού από τη συμπεριφορά των Ρώσων απέναντί μας είναι κάθε άλλο παρά θετικές. Θα παραθέσω ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα που επιβεβαιώνουν τον παραπάνω ισχυρισμό. Παράδειγμα πρώτο. Στα τέλη του 18ου αιώνα η Ελλάδα υποκινείται από τους Ρώσους (Μεγάλη Αικατερίνη η Β’) εναντίον της Οθωμανικής αυτοκρατορίας (Ρώσο-τουρκικός πόλεμος, 1768). Με την υποδαύλισή της εξεγέρθηκαν οι ορθόδοξοι βαλκανικοί λαοί. Οταν η Ρωσία πέτυχε τους στόχους της υπέγραψε τη Συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή. Με τη συνθήκη αυτή τακτοποιεί τα του οίκου της και αφήνει στο έλεος του βάρβαρου γείτονά μας τις τύχες των ορθοδόξων.

Παράδειγμα δεύτερο που αφορά τον Κριμαϊκό Πόλεμο (1853 – 1856). Σκοπός της Ρωσίας στον πόλεμο εκείνο ήταν η διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και η αρπαγή των εδαφών της. Ενα μέρος των εδαφών αυτών, όμως, αποτελούσαν χώρο ιδιαίτερου ελληνικού ενδιαφέροντος (π.χ. Θράκη, Μακεδονία, Κωνσταντινούπολη). Αν δεν παρενέβαιναν αποτρεπτικά οι δυτικές δυνάμεις (Γαλλία, Βρετανία) η Ελλάδα θα είχε χάσει οριστικά αυτές τις περιοχές που αργότερα εντάχθηκαν επί Βενιζέλου στη χώρα μας.

Το τρίτο παράδειγμα της εχθρικής στάσης της Ρωσίας απέναντι στην Ελλάδα το αλιεύουμε από τον 20ό αιώνα και έχει σχέση με τη στάση της Σοβιετικής Ρωσίας στον πόλεμο της Ελλάδας με την Τουρκία (1920 – 1922). Τότε η μπολσεβικική Ρωσία τάχθηκε αναφανδόν και απροκάλυπτα στο πλευρό της Τουρκίας του Κεμάλ την οποία βοήθησε ποικιλοτρόπως. Να τονίσουμε επίσης ότι η Ρωσία υποστήριζε πάντοτε σλαβικά κράτη βάσει του δόγματος του πανσλαβισμού και για αυτό την περίοδο εκείνη δημιούργησε το ζήτημα περί ανεξάρτητης Μακεδονίας, στηριζόμενη στο δόγμα πανσλαβισμού.

Και ερχόμαστε σε παραδείγματα από τη σύγχρονη εποχή. Εκεί έχουμε την ακύρωση από τη Ρωσία του τόσο αναγκαίου για τη χώρα μας αγωγού Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη. Συγχρόνως, η Ρωσία αναπτύσσει στενές σχέσεις με την Τουρκία – τη μόνιμη και διαρκή απειλή για τη χώρα μας – σε μια σειρά δραστηριοτήτων. Αναφέρουμε ενδεικτικά ορισμένες από αυτές. Αγωγός Turkstream, πυρηνικές εγκαταστάσεις Ακούγιου, παροχή ρωσικών S-400, ενίσχυση του τουρκικού τουρισμού, κ.ά. Τελικά η Ρωσία δεν ήταν ποτέ πραγματική φίλη της χώρας. Στις κρίσιμες στιγμές για τη χώρα μας έπαιρνε το μέρος της Τουρκίας ή προέβαινε υποκριτικά σε μια δήθεν ουδέτερη στάση.

Απέναντι στη διαχρονικά εχθρική στάση της Ρωσίας προς την Ελλάδα η Δύση αποτέλεσε μόνιμη πηγή στήριξής μας όπως με τη βοήθεια της Ελληνικής Επανάστασης και στην εθνική μας ολοκλήρωση κυρίως επί Ελευθερίου Βενιζέλου. Θα κατόρθωνε η χώρα μας το μεγάλο άλμα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο αν δεν είχε τη στήριξη της Δύσης; Σε όλες λοιπόν τις δύσκολες στιγμές η Δύση ήταν εκείνη που μας παραστάθηκε γεωπολιτικά (ΗΠΑ) και γεωοικονομικά (ΕΕ). Η ιστορία είναι το μάτι της πολιτικής και μας δείχνει τον δρόμο που πρέπει να πορευτούμε στο διπλωματικό σήμερα και αύριο.

Ο κ. Μικέλης Χατζηγάκης (Χάρβαρντ, Ταφτς) είναι CEO της Hexicon Power.