Όταν ο Ανδρέας προέβλεψε πρώτος την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης

Ήταν ίσως, στο πρώτο εξάμηνο του 1983, η μεγαλύτερη και η σοβαρότερη κρίση του Ψυχρού Πολέμου. Οι δύο υπερδυνάμεις μετρούσαν τους πυρηνικούς διηπειρωτικούς πυραύλους που είχε η κάθε καμιά  στο οπλοστάσιό της και πόση καταστροφή θα επέφεραν στον αντίπαλο.

Τότε ο Ανδρέας Παπανδρέου πρωθυπουργός της Ελλάδος, ήταν το «κόκκινο πανί» τόσο για τους Ευρωπαίους όσο και για τους Αμερικανούς λόγω της πολιτικής του ενάντια στην εγκατάσταση πυραύλων Pershing και Cruise και των δηλώσεών του του τύπου «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο». Ήταν τότε που είχαν γίνει μόδα οι αποπυρηνικοποιημένες ζώνες και κάθε λίγο και λιγάκι εμφανίζονταν, όπως θυμάστε οι παλαιότεροι, στο δρόμο πινακίδες που μας προειδοποιούσαν ότι η Ηλιούπολη για παράδειγμα, είναι αποπυρηνικοποιημένη ζώνη, το ίδιο και η Δάφνη, το Καματερό, ο Αγιος Δημήτριος και πάει λέγοντας με αποτέλεσμα οι ξένοι να γελούν  μαζί μας.

Οι Δυτικοί όμως είχαν εξοργισθεί με τον Ανδρέα και για έναν ακόμα λόγο. Λόγω της θέσης που έχει πάρει με την κατάρριψη από τους Ρώσους του κορεάτικου Boeing 747, πτήσης  KAL 007, με 289 νεκρούς. Οι Ρώσοι τότε είχαν ισχυρισθεί ότι το επιβατικό αυτό αεροπλάνο διεξήγαγε κατασκοπία πάνω από ρωσικό έδαφος, αλλά οι Ευρωπαίοι είχαν ταχθεί αναφανδόν με την αμερικανική θέση ότι επρόκειτο για κατάρριψη, που στοίχισε τη ζωή 289 αθώων επιβατών, ανάμεσά τους και παιδιά.. Η Ελλάδα κατείχε τότε την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και  ο προεδρεύων της ΕΕ  να εξηγεί και σε ορισμένες περιπτώσεις να δικαιολογεί την ρωσική θέση ήταν ένα χαστούκι για τους άλλους ευρωπαίους.

Στην παράδοση της προεδρίας της ΕΕ στο ευρωκοινοβούλιο ο τότε υπουργός Εξωτερικών Γιάννης Χαραλαμπόπουλος πέρασε πολύ άσχημα. Αποδοκιμασίες ακόμα και βρισιές εισέπραξε. Σε λίγες ημέρες ο Ανδρέας με ένα Μπόϊνγκ 720Β της Ολυμπιακής πήγαινε στο ευρωκοινοβούλιο για να παραδώσει την προεδρία στην Γαλλία. Ο Πρωθυπουργός στο αεροπλάνο του άρεσε να κάθεται πάντα στην πρώτη σειρά, στην άκρη του διαδρόμου. Δίπλα του βρισκόταν  ο διπλωματικός του σύμβουλος Χρήστος Μαχαιρίτσας και στο παράθυρο καθόταν πάντα εις εκ των υπουργών του . Σε αυτό το ταξίδι, ο υπουργός  ήταν ο Γιώργος Παπανδρέου. Οι δημοσιογράφοι όλοι στα πίσω καθίσματα. Και τότε συνέβη το απρόοπτο…

Έρχεται ο εξ απορρήτων του Ανδρέα, Χρήστος Μαχαιρίτσας και μου λέει «σε θέλει ο Πρόεδρος μπροστά». Ο Ανδρέας κάπνιζε την πίπα του και μελετούσε κάποια έγγραφα. Μπροστά του είχε ριγμένες κάμποσες ξένες εφημερίδες. Μου λέει «κάθισε» και μου δείχνει τη θέση του Μαχαιρίτσα. Σκύβει λίγο και με ρωτάει: «Τι ακριβώς έγινε στο Ευρωκοινοβούλιο, γιατί ο Μπάρμπα Γιάννης (σ.σ. έτσι αποκαλούσε τον Γιάννη Χαραλαμπόπουλο) δεν μας τα είπε όλα». Βεβαίως ο Μπάρμπα Γιάννης σεμνός άνθρωπος δεν θέλησε να πει με λεπτομέρειες πόσο άσχημα πέρασε στο Ευρωκοινοβούλιο. 

Ο Πρωθυπουργός όμως με επέλεξε για να του τα εξιστορήσω  γνωρίζοντας ότι βρισκόμουν στην αποστολή στο Ευρωκοινοβούλιο μαζί με τον Χαραλαμπόπουλο. Σιγά, σκέφτηκα, που ο Πρωθυπουργός να μην γνώριζε τι είχε γίνει, μάλλον ήθελε, υπολογισα, να περάσει κάποιο μήνυμα. Και μάλιστα σε δημοσιογράφο του «Βήματος» και της ΕΡΤ.  Έτσι άρχισα να του τα εξιστορώ. «Τον λοιδόρησαν»,  είπα στον Παπανδρέου λόγω των πυραύλων. Της θέσης, δηλαδή που πήρε η ελληνική κυβέρνηση για τους πυραύλους Pershing και Cruise και κυρίως λόγω της στάσης της χώρας μας στην κατάρριψη του κορεάτικου Τζάμπο. Ο Παπανδρέου τα άκουγε προσεκτικά. Φαινόταν προβληματισμένος. Κάπνιζε μανιωδώς την πίπα του χωρίς να λέει τίποτα. Σηκώθηκα να φύγω και μου λέει: «Δεν βαριέσαι, σε λίγο καιρό η Σοβιετική Ένωση θα έχει διαλυθεί και θα δημιουργηθούν στη θέση της πολλά τριτοκοσμικά κράτη. Ό,τι γίνεται τώρα δεν θα έχει καμία αξία μετά». Το είπε αυτό και βυθίστηκε στις σκέψεις του.

Επιστρέφοντας, συνάντησα στον διάδρομο του αεροσκάφους τον Μαχαιρίτσα: «Τι σε ήθελε ο Πρόεδρος;» ρώτησε βιαστικά και μάλλον δεν περίμενε απάντηση. Αλλά όταν του είπα ότι ο Παπανδρέου μου είπε πως η Σοβιετική Ένωση σε λίγα χρόνια θα διαλυθεί, δεν θα υπάρχει καν στον χάρτη, γέλασε, νομίζοντας πως ήταν κάποιο…. αστείο.
Και όμως εκείνη την χρονιά του 1983, χρονιά του Ψυχρού Πολέμου, πηγαίνοντας προς το Στρασβούργο, σε ύψος 38.000 ποδών, ο Ανδρέας Παπανδρέου προέβλεψε ότι επίκειται η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.  Δεν ξέρω τι είδους πληροφορίες είχε που δεν τολμούσαμε τότε  ούτε να τις αναπαράγουμε γιατί ποιος αλήθεια θα μας πίστευε; Γεγονός όμως είναι ότι έξι χρόνια αργότερα η Σοβιετική Ένωση διαλύθηκε…