ΥΠΕΝ: Απελευθερώνει τους δασωμένους αγρούς

Στους αγρούς που με τα χρόνια εγκαταλείφθηκαν και δασώθηκαν επιστρέφουν οι ιδιοκτήτες τους, με το Δημόσιο να αποσύρεται οριστικώς. Το πρόβλημα επιλύεται με τροπολογία που κατέθεσε χθες το  Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) στο νομοσχέδιο για τον εθνικό κλιματικό νόμο.

Το ΥΠΕΝ είχε «απελευθερώσει» τους δασωμένους αγρούς με ρύθμιση που είχε εισαχθεί στον νόμο 4915 (ΦΕΚ Α 63/24.3.2022). Ωστόσο, παρέμενε το πρόβλημα με το Κτηματολόγιο ως προς  τη διαδικασία που το Δημόσιο θα αποσυρόταν, ώστε οι δασωμένοι αγροί να αποδοθούν σε όσους είχαν υποβάλλει δήλωση ιδιοκτησίας.

Με τη νέα νομοθετική πρωτοβουλία επιδιώκεται η εφαρμογή και υλοποίηση από το Ελληνικό Κτηματολόγιο της ρύθμισης για τους δασωθέντες αγρούς (άρθρο 93 του ν. 4915/2022) που επιλύει το ζήτημα της αμφισβήτησης της κυριότητας των συγκεκριμένων αγρών από το Δημόσιο. Ειδικότερα, το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας επί δασωθέντων αγρών, εκτός εάν υπάρχουν ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία της κυριότητάς του, πέραν του τεκμηρίου κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου ή του κυρωμένου δασικού χάρτη. Με την εν λόγω ρύθμιση το ιδιοκτησιακό καθεστώς των δασωθέντων αγρών αποκαθίσταται, υπέρ των ιδιωτών, εφόσον το Δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαιώματα κυριότητας βάσει τίτλου, με τρόπο άμεσο και με διαδικασίες μη χρονοβόρες ενώπιον του Ελληνικού Κτηματολογίου.

Τέλος, για τις εκκρεμείς αγωγές και αιτήσεις προβλέπεται ότι το Ελληνικό Δημόσιο παραιτείται από τις ασκηθείσες αγωγές, που αφορούν στη διόρθωση ανακριβών πρώτων κτηματολογικών εγγραφών για δασωμένους αγρούς με μόνη την επίκληση του τεκμηρίου κυριότητας του Δημοσίου επί των δασικού χαρακτήρα εκτάσεων. Με την προωθούμενη ρύθμιση αποσαφηνίζονται και αποκαθίστανται, με άμεσες διαδικασίες ενώπιον του Κτηματολογίου, τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα των ιδιωτών που διαθέτουν τίτλους κυριότητας σε αγρούς που δασώθηκαν.

Τι αναφέρεται στην τροπολογία

Ειδικότερα, σύμφωνα με την τροπολογία δηλώσεις εγγραπτέου δικαιώματος, αιτήσεις διόρθωσης  και ενστάσεις που έχουν υποβληθεί από το Ελληνικό Δημόσιο με αντικείμενο το δικαίωμα κυριότητάς του σε ακίνητα που εμφανίζονται ως δάση στους αναρτημένους κυρωμένους δασικούς χάρτες, όπως είχαν διαμορφωθεί πριν τη ρύθμιση του ν. 4915/2022, το οποίο δικαίωμα θεμελιώνεται μόνο στο τεκμήριο κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου επί των δασικών εκτάσεων και όχι σε άλλο λόγο κτήσης, είτε ανακαλούνται από το Ελληνικό Δημόσιο είτε απορρίπτονται  από το αρμόδιο Γραφείο Κτηματογράφησης, την Επιτροπή Εξέτασης Υποθέσεων Κτηματογράφησης και την Επιτροπή Ενστάσεων.

Το Γραφείο Κτηματογράφησης, μετά την απόρριψη ή την ανάκληση κάνει τις απαραίτητες διορθώσεις των  κτηματολογικών πινάκων καταχωρίζοντας ως κυρίους επί των ακινήτων τους ιδιώτες που έχουν υποβάλει σχετική δήλωση εγγραπτέου δικαιώματος. Αν δεν έχει υποβληθεί δήλωση ή με βάση την υποβληθείσα δήλωση δεν θεμελιώνεται επαρκώς το δικαίωμα για κάποιο από τα  ακίνητα, αυτό εμφανίζεται στους προσωρινούς κτηματολογικούς Πίνακες με την ένδειξη «άγνωστου ιδιοκτήτη».

Το Ελληνικό Δημόσιο παραιτείται από τις ασκηθείσες αγωγές και τις ασκηθείσες αιτήσεις με  αντικείμενο το δικαίωμα κυριότητάς του, όταν αυτό θεμελιώνεται μόνο στο τεκμήριο κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου, επί των δασικών εκτάσεων και όχι σε άλλο λόγο κτήσης.

Ασάφειες ως προς την άρση των αναδασώσεων

Επίσης, στην τροπολογία περιλαμβάνεται ρύθμιση για την αντιμετώπιση των  προβλημάτων που έχουν προκύψει με εκτάσεις, οι οποίες αν και εμφανίζονται στους κυρωμένους ή μερικώς κυρωμένους δασικούς χάρτες ως μη δασικές, έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες.

Τι έχει συμβεί; Σε πολλές περιπτώσεις έχουν συμπεριληφθεί στους δασικούς χάρτες ως αναδασωτέες, εκτάσεις οι οποίες δεν υπάγονται στη δασική νομοθεσία, κυρίως αγροτικές. Γι΄ αυτό προτείνεται να εκδίδονται αποφάσεις με τις οποίες να ανακαλούνται ή να τροποποιούνται οι σχετικές αποφάσεις κήρυξής τους ως αναδασωτέων. Με την υποχρεωτική διαγραφή τους, το Δημόσιο δεν θα προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε αυτές και θα ανακαλούνται τυχόν εκδοθέντα πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» ο  πρόεδρος του ΔΣ της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΕΔΔΥ) Δρ, Νικήτας Φραγκισκάκης, είναι απορίας άξιο γιατί η συγκεκριμένη ρύθμιση για τις εκτάσεις που είναι χαρακτηρισμένες ως ΑΑ (δηλαδή ανέκαθεν αγροτικές) και οι οποίες είναι κηρυγμένες  αναδασωτέες, έπρεπε να τεθεί οριζόντια, δίχως διάκριση ως προς τον λόγο που έγινε η κήρυξη.

Όπως εξηγεί ο ίδιος, για τις αγροτικές εκτάσεις που περιλαμβάνονται σε ευρύτερη δασική έκταση που κηρύχθηκε  αναδασωτέα έπειτα από πυρκαγιά, το ζήτημα είχε λυθεί έπειτα από τις μεγάλες φωτιές στην Πελοπόννησο με το   άρθρο 17 (παρ. 9) του νόμου 3889/10, οπότε και είχε γίνει   άρση των αναδασώσεων. Και επισημαίνει ο κ. Φραγκισκάκης: «Η κήρυξη μιας περιοχής ως αναδασωτέας όμως, γίνεται και για άλλους λόγους, π.χ. για την προστασία μιας περιοχής, όπως έγινε στο Σέιχ Σου και αλλού. Θεωρώ ότι η ρύθμιση θέλει εξειδίκευση όσον αφορά στον λόγο που κάθε φορά γίνεται η κήρυξη μιας περιοχής ως αναδασωτέας».