Ουκρανία: 100 μέρες μετά, η Δύση αρχίζει να αισθάνεται κόπωση

Εκατό ημέρες ενός πολέμου που λίγοι περίμεναν και ακόμα λιγότεροι εκτιμούσαν ότι θα διαρκέσει περισσότερο από μερικά 24ωρα, συμπληρώνονται την Παρασκευή. Διάστημα ικανό ώστε μακριά από τα πεδία των μαχών, στην κοινή γνώμη της δυτικής κυρίως Ευρώπης και των ΗΠΑ, να έχει αρχίσει να επέρχεται κόπωση.

Όπως επισημαίνουν οι Financial Times, η πραγματικότητα αυτή φαίνεται πως βρίσκεται εν γνώσει του Τζο Μπάιντεν. Ο Αμερικανός πρόεδρος είδε τη δημοτικότητά του να εκτοξεύεται στο 47% τις πρώτες ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου, όταν η κοινή γνώμη των ΗΠΑ συσπειρώθηκε γύρω από την ηγεσία σε μια στιγμή που ο δυτικός κόσμος ως σύνολο ένιωθε να απειλείται. Σήμερα όμως η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική: Σε γενικές γραμμές, ο Τζο Μπάιντεν δεν λαμβάνει τα εύσημα του αμερικανικού κοινού για τους χειρισμούς του στο ζήτημα της Ουκρανίας.

Και δεν είναι μόνο αυτό. Το ικανό χρονικό διάστημα που μεσολάβησε έχει οδηγήσει σε υποχώρηση της σημασίας που δίνουν οι Αμερικανοί στον πόλεμο. Μακριά από τα μέτωπα και με τις συνέπειες των δυτικών κυρώσεων να γίνονται ολοένα και πιο εμφανείς, η κοινή γνώμη των ΗΠΑ φαίνεται πως επικεντρώνεται περισσότερο πλέον σε ζητήματα όπως ο αυξανόμενος πληθωρισμός, οι σφαγές στα σχολεία – και η πάγια ενασχόληση με τα σκάνδαλα της showbiz.

Πόλεμος σε δύο επίπεδα

Ο πόλεμος διεξάγεται σε δύο επίπεδα, σημειώνουν οι Financial Times. Στην Ουκρανία οι εχθροπραξίες μαίνονται στο έδαφος, όμως ταυτόχρονα βρίσκεται σε εξέλιξη και η μάχη της πληροφόρησης για τον έλεγχο του παγκόσμιου αφηγήματος γύρω από τα γεγονότα. «Όσον αφορά τον πραγματικό πόλεμο, το σχέδιο Α’ της Ρωσίας κονιορτοποιήθηκε τις πρώτες εβδομάδες και οδήγησε στην ταπεινωτική ανατροπή του στο δρόμο προς το Κίεβο», σχολιάζει το αμερικανικό έντυπο. «Τώρα (ο Πούτιν) προσπαθεί να εκτελέσει το πιο μετριοπαθές Σχέδιο Β’, που είναι να καταλάβει το Ντονμπάς και να εξασφαλίσει μια χερσαία γέφυρα προς την Κριμαία.»

Όμως είναι ο πόλεμος της πληροφορίας αυτός που θα διαμορφώσει το τι θα συμβεί στο έδαφος, καθώς συνδέεται άρρηκτα μεταξύ άλλων με τις παραδώσεις «μαμούθ» οπλικών συστημάτων από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους στο Κίεβο – παραδώσεις που, ειρήσθω εν παρόδω, κινδυνεύουν να πυροδοτήσουν ακόμα μεγαλύτερη ένταση.

Θύματα της επιτυχίας τους

Στο επίπεδο της πληροφορίας λοιπόν, όπως υπογραμμίζουν οι FT, η Δύση και η Ουκρανία ενδέχεται να είναι θύματα της ίδιας τους της επιτυχίας. «Πολλά από τα δυτικά μέσα ενημέρωσης επέλεξαν να αγνοήσουν όλα όσα λένε οι Ρώσοι και να βασιστούν σε μεγάλο βαθμό σε δεδομένα και ιστορίες της Ουκρανίας», σημειώνουν, τονίζοντας ότι κάτι τέτοιο είναι εν μέρει κατανοητό, όμως από την άλλη οδήγησε σε ένα αίσθημα εφησυχασμού: Η ήττα της ρωσικής εισβολής θεωρούταν απλώς θέμα χρόνου.

Το σχέδιο Β’ όμως έχει άλλο ένα πλεονέκτημα για τον Πούτιν: Οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις είναι εξαιρετικά πιθανό να ανταποκριθούν καλύτερα σε μια περιοχή με μικρότερες γραμμές ανεφοδιασμού και ευκολότερο έδαφος. Εξάλλου, αν το σχέδιο Β’ εν τέλει επιτύχει, τίποτα δεν θα εμπόδιζε τον Βλαντίμιρ Πούτιν να επιστρέψει εκ νέου στο αρχικό του πλάνο.

Στη Δύση, ο φόβος για τον Πούτιν έχει υποχωρήσει. Αυτό είναι εμφανές αν μη τι άλλο στις χώρες της «παλαιάς Ευρώπης»: Ιταλία, Γαλλία και Γερμανία εμφανίζονται πολύ πιο διαλλακτικές σε σχέση με την Πολωνία. Η Βρετανία προκαλεί εκνευρισμό στις ΗΠΑ, συνηθίζοντας να καυχιέται για πράγματα που δεν έχει κάνει.

Τι θα κάνει ο Μπάιντεν;

«Τι μπορεί να κάνει ο Μπάιντεν για να κρατήσει τη Δύση ενωμένη;», αναρωτιούνται οι FT. «Ο Τζέιμι Ντάιμον, επικεφαλής της JPMorgan Chase, αυτή την εβδομάδα προειδοποίησε ότι ένας ‘’τυφώνας’’ πρόκειται να πλήξει την παγκόσμια οικονομία καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία θα μπορούσε να ωθήσει το πετρέλαιο στα 175 δολάρια το βαρέλι. Λίγα πράγματα μπορεί να κάνει ο Μπάιντεν για να το σταματήσει αυτό. Αν και ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι μόνο ένα μέρος του προβλήματος, η προοπτική της ύφεσης θα δοκιμάσει τη διάθεση του κοινού και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού», σημειώνουν.

Όμως, κατά το αμερικανικό έντυπο, εδώ ακριβώς έγκειται ο ρόλος της ηγεσίας. Οι Δημοκρατικοί πιθανότατα θα χάσουν τις ενδιάμεσες εκλογές, ανεξαρτήτως των εξελίξεων. Όμως το αποτέλεσμα στην Ουκρανία παραμένει αβέβαιο. Η γνώση της διαφοράς ανάμεσα στις καταστάσεις που μπορούν να αλλάξουν και σε αυτές που δεν μπορούν αποτελεί την δοκιμασία οποιουδήποτε ηγέτη. Και μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τους FT, ο Μπάιντεν φαίνεται να έχει αυτή τη διάκριση.